Tổng quan Khái niệm về tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC)
Introduction
Tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) nổi lên như một chủ đề quan trọng trong bối cảnh tài chính toàn cầu đang phát triển nhanh chóng. Sự gia tăng của tiền điện tử tư nhân và sự suy giảm sử dụng tiền mặt đã thúc đẩy các ngân hàng trung ương trên toàn thế giới khám phá tiềm năng của CBDC. CBDC, một dạng tiền tệ kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành và chịu trách nhiệm pháp lý, hứa hẹn sẽ cách mạng hóa hệ thống thanh toán, tăng cường hiệu quả của chính sách tiền tệ và thúc đẩy sự hòa nhập tài chính. Bài viết này đi sâu vào khái niệm CBDC, xem xét các định nghĩa, động lực, thiết kế và ý nghĩa tiềm tàng của chúng, đồng thời dựa trên các nghiên cứu học thuật và báo cáo gần đây để cung cấp một cái nhìn tổng quan toàn diện về lĩnh vực đang phát triển này.
Khái niệm về tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC)
Tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) đại diện cho một sự đổi mới tiền tệ mang tính bước ngoặt, có khả năng định hình lại cấu trúc của hệ thống tài chính toàn cầu. Về bản chất, CBDC là một dạng tiền tệ quốc gia ở dạng kỹ thuật số, do ngân hàng trung ương của một quốc gia phát hành và chịu trách nhiệm pháp lý. Điều này phân biệt CBDC với các hình thức tiền kỹ thuật số khác, chẳng hạn như tiền điện tử và tiền ổn định tư nhân. Tiền điện tử, chẳng hạn như Bitcoin, hoạt động phi tập trung và không được hỗ trợ bởi bất kỳ cơ quan trung ương nào, trong khi tiền ổn định tư nhân, mặc dù được neo vào tiền tệ fiat, nhưng lại phụ thuộc vào các tổ chức tư nhân để phát hành và quản lý. Ngược lại, CBDC mang những đặc điểm của tiền ngân hàng trung ương truyền thống vào lĩnh vực kỹ thuật số, kết hợp sự tin cậy và ổn định của tiền pháp định với hiệu quả và tiện lợi của công nghệ kỹ thuật số (Auer và Böhme, 2020).
Một trong những định nghĩa được trích dẫn rộng rãi nhất về CBDC được đưa ra bởi Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS), mô tả CBDC là “tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương, có trách nhiệm pháp lý của ngân hàng trung ương” (BIS, 2020). Định nghĩa này nhấn mạnh hai khía cạnh quan trọng của CBDC: bản chất kỹ thuật số của chúng và sự hỗ trợ của ngân hàng trung ương. Tính chất kỹ thuật số cho phép CBDC được sử dụng trong các giao dịch điện tử, mang lại tiềm năng cho các khoản thanh toán nhanh hơn, rẻ hơn và hiệu quả hơn. Sự hỗ trợ của ngân hàng trung ương đảm bảo rằng CBDC được hưởng sự tin tưởng và tín nhiệm tương tự như tiền mặt và dự trữ ngân hàng thương mại, vốn là các hình thức tiền ngân hàng trung ương khác.
Động lực thúc đẩy việc khám phá CBDC rất đa dạng và thường thay đổi tùy theo từng quốc gia. Tuy nhiên, một số động lực phổ biến nổi lên từ các nghiên cứu và báo cáo gần đây. Một động lực chính là nâng cao hiệu quả và khả năng phục hồi của hệ thống thanh toán. Các hệ thống thanh toán truyền thống, đặc biệt là thanh toán bán lẻ và xuyên biên giới, có thể phải chịu chi phí cao, thời gian xử lý chậm và các trung gian phức tạp. CBDC có thể đơn giản hóa các quy trình thanh toán, giảm chi phí giao dịch và tăng tốc độ thanh toán bằng cách cung cấp một phương tiện thanh toán kỹ thuật số trực tiếp giữa người dùng và ngân hàng trung ương (Bindseil, 2020). Hơn nữa, CBDC có thể tăng cường khả năng phục hồi của hệ thống thanh toán bằng cách cung cấp một hệ thống dự phòng cho các phương tiện thanh toán tư nhân, đặc biệt trong trường hợp xảy ra khủng hoảng hoặc gián đoạn hoạt động.
Một động lực quan trọng khác để khám phá CBDC là thúc đẩy sự hòa nhập tài chính. Trên toàn cầu, một bộ phận đáng kể dân số vẫn chưa được tiếp cận với các dịch vụ tài chính chính thức, khiến họ dễ bị tổn thương trước các cú sốc kinh tế và hạn chế khả năng tham gia vào nền kinh tế kỹ thuật số. CBDC có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm bớt sự loại trừ tài chính bằng cách cung cấp quyền truy cập vào thanh toán kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành cho bất kỳ ai có điện thoại thông minh hoặc thiết bị kỹ thuật số khác. Điều này đặc biệt phù hợp ở các nền kinh tế đang phát triển, nơi tỷ lệ thâm nhập điện thoại di động cao nhưng khả năng tiếp cận các dịch vụ ngân hàng truyền thống lại hạn chế (Mancini-Griffoli và cộng sự, 2018). Bằng cách giảm rào cản gia nhập và chi phí liên quan đến việc sử dụng các phương tiện thanh toán kỹ thuật số, CBDC có thể trao quyền cho những người chưa được tiếp cận ngân hàng và thúc đẩy sự hòa nhập tài chính rộng lớn hơn.
Ngoài hiệu quả thanh toán và hòa nhập tài chính, CBDC còn có thể mang lại lợi ích cho việc thực hiện chính sách tiền tệ. Trong một thế giới mà tiền mặt đang dần biến mất và các hình thức tiền kỹ thuật số tư nhân đang phát triển, các ngân hàng trung ương có thể thấy mình mất đi khả năng kiểm soát chính sách tiền tệ. CBDC có thể củng cố quyền lực tiền tệ của ngân hàng trung ương bằng cách cung cấp một hình thức tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành, có thể được sử dụng làm nền tảng mới cho việc thực hiện chính sách tiền tệ (含义 và cộng sự, 2022). Ví dụ, CBDC có thể cho phép các ngân hàng trung ương thực hiện lãi suất âm trực tiếp đối với tiền kỹ thuật số, điều này có thể khó khăn hơn khi chỉ dựa vào tiền mặt. Hơn nữa, CBDC có thể cung cấp cho các ngân hàng trung ương dữ liệu chi tiết hơn và theo thời gian thực về hoạt động kinh tế, có thể nâng cao khả năng giám sát nền kinh tế và hiệu chỉnh chính sách tiền tệ một cách hiệu quả.
Thiết kế của CBDC là một vấn đề phức tạp và đa diện, đòi hỏi phải xem xét cẩn thận các lựa chọn kiến trúc và công nghệ khác nhau. Một sự khác biệt thiết kế chính là giữa CBDC bán lẻ và CBDC bán buôn. CBDC bán lẻ được thiết kế để sử dụng bởi công chúng nói chung, giống như tiền mặt kỹ thuật số cho người tiêu dùng và doanh nghiệp. CBDC bán buôn, ngược lại, bị giới hạn trong các tổ chức tài chính và được thiết kế để thanh toán liên ngân hàng và thanh toán bù trừ chứng khoán. Hầu hết các cuộc thảo luận hiện tại đều tập trung vào CBDC bán lẻ, vì chúng có tiềm năng tác động sâu rộng hơn đến hệ thống thanh toán và nền kinh tế nói chung ( ভেঙ্কটেশ್ವರನ್ ಮತ್ತು ನಾಗರಾಜನ್, 2023).
Một khía cạnh thiết kế quan trọng khác là mô hình tài khoản so với mô hình dựa trên mã thông báo. CBDC dựa trên tài khoản sẽ hoạt động tương tự như tiền gửi ngân hàng thương mại hiện tại, trong đó người dùng sẽ nắm giữ CBDC trong tài khoản tại ngân hàng trung ương hoặc trung gian được ủy quyền. CBDC dựa trên mã thông báo, mặt khác, sẽ giống tiền mặt kỹ thuật số hơn, trong đó người dùng sẽ nắm giữ CBDC trong ví kỹ thuật số của họ và chuyển trực tiếp cho nhau mà không cần trung gian. Mô hình dựa trên tài khoản có thể cung cấp các biện pháp bảo vệ chống rửa tiền và tài trợ khủng bố tốt hơn, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc tích hợp với các hệ thống tài chính hiện có. Mô hình dựa trên mã thông báo có thể cung cấp quyền riêng tư và khả năng tương tác cao hơn, nhưng cũng có thể gây ra nhiều thách thức hơn về tuân thủ quy định và chống tội phạm tài chính (Pan và Saleuddin, 2020).
Công nghệ cơ bản được sử dụng cho CBDC cũng là một yếu tố thiết kế quan trọng. Mặc dù một số đề xuất CBDC đã khám phá việc sử dụng công nghệ sổ cái phân tán (DLT), chẳng hạn như blockchain, nhưng hầu hết các ngân hàng trung ương đều có vẻ nghiêng về các kiến trúc tập trung hơn dựa trên công nghệ đã được chứng minh. Kiến trúc tập trung có thể cung cấp hiệu suất, khả năng mở rộng và kiểm soát tốt hơn, điều này rất quan trọng đối với hệ thống thanh toán quốc gia. Tuy nhiên, DLT có thể cung cấp các lợi ích như tăng cường khả năng phục hồi, khả năng tương tác và minh bạch. Lựa chọn công nghệ sẽ phụ thuộc vào các mục tiêu và yêu cầu cụ thể của từng ngân hàng trung ương, cũng như tình trạng phát triển công nghệ và cơ sở hạ tầng hiện có (Auer và Claessens, 2018).
Việc giới thiệu CBDC đặt ra một loạt các ý nghĩa tiềm tàng cho hệ thống tài chính, chính sách tiền tệ và nền kinh tế nói chung. Ở cấp độ hệ thống tài chính, CBDC có thể thay đổi vai trò của các ngân hàng thương mại và các trung gian thanh toán khác. Nếu CBDC trở nên được chấp nhận rộng rãi như một phương tiện thanh toán và lưu trữ giá trị, nó có thể làm giảm sự phụ thuộc vào tiền gửi ngân hàng thương mại và làm suy yếu mô hình kinh doanh ngân hàng thương mại truyền thống. Điều này có thể dẫn đến sự thu hẹp của khu vực ngân hàng thương mại, sự gia tăng cạnh tranh trong dịch vụ thanh toán và sự thay đổi trong dòng tín dụng. Các ngân hàng trung ương sẽ cần xem xét cẩn thận những tác động này và thực hiện các biện pháp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo sự ổn định của hệ thống tài chính (Andolfatto, 2021).
Từ góc độ chính sách tiền tệ, CBDC có thể cung cấp cho các ngân hàng trung ương các công cụ và khả năng mới. Như đã đề cập trước đó, CBDC có thể cho phép thực hiện lãi suất âm hiệu quả hơn và cung cấp dữ liệu chi tiết hơn về hoạt động kinh tế. Tuy nhiên, CBDC cũng có thể đặt ra những thách thức mới đối với chính sách tiền tệ. Ví dụ, nếu CBDC trở thành một kho lưu trữ giá trị hấp dẫn, nó có thể dẫn đến dòng tiền từ tiền gửi ngân hàng thương mại sang CBDC, điều này có thể ảnh hưởng đến thanh khoản ngân hàng và cho vay tín dụng. Các ngân hàng trung ương sẽ cần điều chỉnh khuôn khổ hoạt động chính sách tiền tệ của mình để tính đến sự ra đời của CBDC và quản lý các tác động tiềm tàng đối với việc thực hiện chính sách tiền tệ (Kumhof và Noone, 2021).
Ngoài những ý nghĩa tài chính và tiền tệ, CBDC còn có những tác động kinh tế và xã hội rộng lớn hơn. CBDC có thể thúc đẩy đổi mới và cạnh tranh trong dịch vụ thanh toán, có thể dẫn đến các khoản thanh toán rẻ hơn, nhanh hơn và thân thiện với người dùng hơn cho người tiêu dùng và doanh nghiệp. CBDC cũng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các khoản thanh toán xuyên biên giới, giảm chi phí giao dịch quốc tế và thúc đẩy thương mại toàn cầu. Hơn nữa, CBDC có thể hỗ trợ số hóa nền kinh tế và tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các mô hình kinh doanh và dịch vụ kỹ thuật số mới. Tuy nhiên, CBDC cũng đặt ra những lo ngại về quyền riêng tư, bảo mật dữ liệu và khả năng tiếp cận. Các ngân hàng trung ương sẽ cần giải quyết cẩn thận những vấn đề này và đảm bảo rằng thiết kế và triển khai CBDC phù hợp với lợi ích công cộng và các giá trị xã hội (Boar và Wehrli, 2021).
Hiện tại, nhiều ngân hàng trung ương trên toàn thế giới đang tích cực khám phá và thử nghiệm CBDC. Một số ngân hàng trung ương, chẳng hạn như Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, đã tiến hành khá xa trong việc phát triển và thử nghiệm CBDC, trong khi những ngân hàng khác vẫn đang ở giai đoạn nghiên cứu và thử nghiệm ban đầu. Dự án CBDC “đồng nhân dân tệ kỹ thuật số” của Trung Quốc, hiện đang trong giai đoạn thí điểm mở rộng, là một trong những sáng kiến CBDC tiên tiến nhất trên toàn cầu. Các ngân hàng trung ương khác, chẳng hạn như Ngân hàng Trung ương châu Âu, Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ và Ngân hàng Anh, cũng đang thực hiện nghiên cứu và thử nghiệm sâu rộng về CBDC, đồng thời hợp tác với các tổ chức quốc tế và khu vực tư nhân để khám phá các khía cạnh khác nhau của thiết kế và triển khai CBDC. Tốc độ và cách tiếp cận phát triển CBDC khác nhau giữa các quốc gia, phản ánh các hoàn cảnh, ưu tiên và cân nhắc chính sách cụ thể của từng quốc gia (Auer và cộng sự, 2022).
Conclusions
Tóm lại, Tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC) đại diện cho một sự đổi mới tiền tệ mang tính đột phá với tiềm năng to lớn để chuyển đổi hệ thống tài chính và nền kinh tế. CBDC, là tiền tệ kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành, mang lại sự kết hợp độc đáo giữa sự tin cậy của tiền ngân hàng trung ương và hiệu quả của công nghệ kỹ thuật số. Động lực thúc đẩy việc khám phá CBDC bao gồm nâng cao hiệu quả thanh toán, thúc đẩy sự hòa nhập tài chính và củng cố việc thực hiện chính sách tiền tệ. Thiết kế của CBDC liên quan đến các lựa chọn phức tạp liên quan đến kiến trúc bán lẻ so với bán buôn, mô hình dựa trên tài khoản so với mô hình dựa trên mã thông báo và công nghệ cơ bản. Việc giới thiệu CBDC có thể có những ý nghĩa sâu rộng đối với hệ thống tài chính, chính sách tiền tệ và nền kinh tế nói chung, đòi hỏi phải xem xét cẩn thận và phân tích cẩn trọng. Khi các ngân hàng trung ương trên toàn thế giới tiếp tục khám phá và thử nghiệm CBDC, tiềm năng cho sự đổi mới tiền tệ này định hình lại tương lai của tiền tệ và tài chính ngày càng trở nên rõ ràng. Nghiên cứu và hợp tác liên tục là rất quan trọng để khai thác toàn bộ lợi ích tiềm năng của CBDC đồng thời giảm thiểu rủi ro và thách thức liên quan.
References
Andolfatto, D. (2021). Assessing the Impact of Central Bank Digital Currency on Private Banks. Federal Reserve Bank of St. Louis Review, 103(1), 1-30.
Auer, R., và Böhme, R. (2020). The technology of retail central bank digital currency. BIS Quarterly Review.
Auer, R., và Claessens, S. (2018). Digital currencies, central bank digital currencies and stablecoins. BIS Quarterly Review, September, 67-79.
Auer, R., Cornelli, G., and Frost, J. (2022). CBDCs around the world: early responses to the Katzenjammer. BIS Working Papers, (101).
Bindseil, U. (2020). Tiered CBDC and the financial system. ECB Working Paper Series, (2351).
BIS. (2020). Central bank digital currencies: foundational principles and core features. Bank for International Settlements.
Boar, C., và Wehrli, A. (2021). Ready, steady, go? – Results of the third BIS survey on central bank digital currencies. BIS Papers, (114).
含义, 范一飞, và 狄刚. (2022). 数字人民币. 中国财政经济出版社.
Kumhof, M., và Noone, C. (2021). Central bank digital currencies–design principles and balance sheet implications. Bank of England Staff Working Paper, (900).
Mancini-Griffoli, T., Martinez Peria, M. S., Agur, I., Ari, A., Kiff, J., Popescu, A., & Rochon, C. (2018). Casting light on central bank digital currencies. International Monetary Fund.
Pan, J., và Saleuddin, M. (2020). Central Bank Digital Currency: Token-based vs. Account-based. Blockchain Research & Applications, 1(3), 100005.
ভেঙ্কটেশ್ವರನ್, ಕೆ., ಮತ್ತು ನಾಗರಾಜನ್, ವಿ. (2023). ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕರೆನ್ಸಿಗಳು: ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ. Reserve Bank of India Bulletin, 77(1), 55-70.
In the context of CBDC potentially impacting the broader financial system, understanding various aspects of hoạt động ngân hàng is crucial.
CBDC’s design touches upon the technological landscape. For more on architectural patterns, one might find the discussion of cấu trúc hệ thống giao thông vận tải đô thị analogous in complexity.
CBDC aims to enhance the efficiency of the financial system, which aligns with the goals of quản trị chuỗi cung ứng in optimizing flow and reducing costs.
The push towards CBDC can be partly attributed to the rise of private cryptocurrencies and their impact on traditional banking systems, for discussion on this you can read more about tiền điện tử.
CBDCs introduce a novel approach to payment systems, for a comprehensive perspective on service management, exploring the đặc điểm của dịch vụ y tế can offer insights into the challenges and opportunities presented by this shift.
Questions & Answers
Q&A
A1: CBDC được định nghĩa là tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương phát hành và chịu trách nhiệm pháp lý. Định nghĩa này nhấn mạnh bản chất kỹ thuật số và sự hỗ trợ của ngân hàng trung ương, đảm bảo CBDC có độ tin cậy tương tự như tiền pháp định. CBDC cho phép giao dịch điện tử hiệu quả, nhanh chóng và tiết kiệm chi phí, kết hợp ưu điểm của tiền kỹ thuật số với sự ổn định của tiền ngân hàng trung ương truyền thống.
A2: CBDC khác biệt cơ bản so với tiền điện tử tư nhân như Bitcoin ở tính tập trung và trách nhiệm pháp lý của ngân hàng trung ương. Tiền điện tử tư nhân hoạt động phi tập trung, không được cơ quan trung ương nào hỗ trợ. Tiền ổn định tư nhân, dù neo giá trị vào tiền pháp định, vẫn phụ thuộc vào tổ chức tư nhân quản lý. CBDC, ngược lại, mang đặc tính tiền tệ quốc gia, được ngân hàng trung ương quản lý và đảm bảo.
A3: Động lực chính bao gồm nâng cao hiệu quả hệ thống thanh toán, đặc biệt là thanh toán bán lẻ và xuyên biên giới, bằng cách giảm chi phí và tăng tốc độ giao dịch. Thúc đẩy hòa nhập tài chính là một động lực quan trọng khác, CBDC có thể cung cấp phương tiện thanh toán kỹ thuật số cho những người chưa có tài khoản ngân hàng. Ngoài ra, CBDC giúp củng cố quyền lực tiền tệ của ngân hàng trung ương trong bối cảnh tiền mặt giảm dần.
A4: CBDC bán lẻ được thiết kế cho công chúng sử dụng, tương tự tiền mặt kỹ thuật số cho người tiêu dùng và doanh nghiệp, hướng đến các giao dịch hàng ngày. CBDC bán buôn giới hạn cho các tổ chức tài chính, phục vụ thanh toán liên ngân hàng và thanh toán bù trừ chứng khoán. Phần lớn thảo luận tập trung vào CBDC bán lẻ do tiềm năng tác động rộng lớn đến hệ thống thanh toán và kinh tế.
A5: CBDC có thể mang lại lợi ích như tăng cường đổi mới và cạnh tranh trong dịch vụ thanh toán, giảm chi phí giao dịch xuyên biên giới và hỗ trợ số hóa nền kinh tế. Tuy nhiên, thách thức tiềm tàng bao gồm thay đổi vai trò ngân hàng thương mại, ảnh hưởng đến thanh khoản ngân hàng, đặt ra vấn đề về quyền riêng tư, bảo mật dữ liệu và khả năng tiếp cận. Ngân hàng trung ương cần cân nhắc kỹ lưỡng để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo ổn định hệ thống.
Báo giá dịch vụ viết thuê luận văn
Luận Văn A-Z nhận làm trọn gói dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Liên hệ ngay dịch vụ viết thuê luận văn của chúng tôi!
UY TÍN - CHUYÊN NGHIỆP - BẢO MẬT
