Xây Dựng Danh Tính Du Lịch Trên Nền Tảng Metaverse Và Công Nghệ Truyền Thông Số
Tóm tắt
Nghiên cứu này đi sâu vào việc khám phá tiềm năng to lớn của Metaverse và công nghệ truyền thông số trong việc cách mạng hóa ngành du lịch, đặc biệt là trong việc xây dựng và quảng bá danh tính du lịch. Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, nghiên cứu này phân tích một cách toàn diện các cơ hội, thách thức và giải pháp mà các công nghệ này mang lại cho ngành du lịch. Metaverse, với khả năng tạo ra những trải nghiệm du lịch ảo sống động và tương tác, mở ra những chân trời mới cho việc marketing du lịch thông minh, tổ chức sự kiện ảo và phát triển các sản phẩm du lịch độc đáo. Tuy nhiên, việc ứng dụng Metaverse và công nghệ truyền thông số cũng đặt ra không ít thách thức, bao gồm yêu cầu đầu tư đáng kể về công nghệ và hạ tầng, vấn đề nhận thức và chấp nhận của công chúng, cũng như những lo ngại về bảo tồn văn hóa trong không gian số. Nghiên cứu này đề xuất các chiến lược phát triển du lịch phù hợp cho ngành du lịch Việt Nam trong kỷ nguyên số, tập trung vào việc số hóa bài bản, phát triển nội dung chất lượng cao, thiết lập mạng lưới hợp tác và văn phòng đại diện, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học hỏi kinh nghiệm quốc tế. Nghiên cứu cũng khám phá vai trò của cộng đồng địa phương và người ảnh hưởng trên mạng xã hội trong việc phát triển du lịch bền vững, đồng thời đưa ra những dự đoán về xu hướng tương lai của du lịch Metaverse và các hướng nghiên cứu tiềm năng trong lĩnh vực này.
Nội dung chính
1. Khái Niệm Metaverse Và Ứng Dụng Trong Du Lịch
1.1. Metaverse: Định Nghĩa Và Đặc Điểm
Metaverse, một thuật ngữ ngày càng trở nên quen thuộc, được hiểu là một vũ trụ ảo tập trung vào các kết nối xã hội, một không gian kỹ thuật số rộng lớn, nơi con người có thể tương tác với nhau và với môi trường ảo theo những cách thức mới mẻ và đa dạng. Metaverse không phải là một công nghệ đơn lẻ, mà là sự hội tụ của nhiều công nghệ, từ trải nghiệm thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR) đến các trò chơi điện tử và internet. Khái niệm này đã xuất hiện từ những năm 1990, nhưng chỉ thực sự bùng nổ và trở nên phổ biến trong thời gian gần đây, khi công nghệ phát triển đủ mạnh để hỗ trợ những trải nghiệm sống động, chân thực và khả năng kết nối rộng lớn. Trong không gian Metaverse, người dùng thường được đại diện bởi một hình đại diện (avatar) tùy chỉnh, thông qua đó họ có thể giao tiếp với những người dùng khác, khám phá các không gian ảo đa dạng và tham gia vào vô số hoạt động tương tác, từ làm việc, học tập, giải trí đến mua sắm và du lịch.
Ở góc độ trải nghiệm người dùng, Metaverse là sự kết hợp độc đáo giữa “Thực tế ảo hoàn toàn nhập vai” (Fully-immersive Virtual Reality – FiVR) và “Môi trường cộng tác ảo” (Collaborative Virtual Environments – CVE) [1]. Trong khi FiVR, với sự hỗ trợ của kính VR, tạo ra một trải nghiệm hoàn toàn tách biệt khỏi thế giới thực, đưa người dùng vào một môi trường ảo thông qua nội dung tổng hợp hoặc video 360 độ, CVE mở rộng trải nghiệm này bằng cách cho phép nhiều người dùng tương tác với nhau trong cùng một không gian ảo thông qua hình đại diện, bổ sung thêm yếu tố giao tiếp xã hội và cộng tác [2]. Sự kết hợp này tạo nên một không gian Metaverse đa chiều, nơi người dùng không chỉ đơn thuần là khán giả mà còn là những người tham gia tích cực, có khả năng tương tác, sáng tạo và xây dựng cộng đồng.
1.2. Ứng Dụng Của Metaverse Trong Ngành Du Lịch
Metaverse đang dần định hình lại cách chúng ta trải nghiệm du lịch, mở ra những ứng dụng đa dạng và đầy tiềm năng trong ngành công nghiệp không khói này. Một trong những ứng dụng nổi bật nhất của Metaverse trong du lịch là khả năng cung cấp trải nghiệm du lịch ảo trước khi du khách quyết định thực hiện chuyến đi thực tế. Công nghệ này cho phép khách du lịch “thử” một điểm đến, một khách sạn hoặc một tour du lịch ngay tại nhà, trước khi đưa ra quyết định đặt chỗ, tạo ra một khái niệm “thử hàng trước khi mua” hoàn toàn mới trong ngành du lịch [3]. Điều này không chỉ giúp du khách có cái nhìn rõ ràng hơn về những gì họ có thể mong đợi, mà còn giảm thiểu rủi ro và tăng cường sự hài lòng sau khi trải nghiệm thực tế.
Các ứng dụng cụ thể của Metaverse trong ngành du lịch bao gồm:
- Tour thực tế ảo trước khi đặt chỗ: Nhiều hãng du lịch và khách sạn đã bắt đầu ứng dụng công nghệ VR để tạo ra các tour thực tế ảo, cho phép khách hàng tham quan khách sạn, khu nghỉ dưỡng, hoặc thậm chí là toàn bộ điểm đến trước khi đặt phòng. Hãng du lịch Expedia, ví dụ, đang phát triển nền tảng VR cho phép khách hàng tham quan chi tiết các khách sạn và khu nghỉ dưỡng, từ phòng ốc, tiện nghi đến các khu vực công cộng, giúp du khách có cái nhìn trực quan và đưa ra quyết định đặt phòng tự tin hơn. Điều này không chỉ nâng cao trải nghiệm khách hàng mà còn giúp giảm tỷ lệ hủy đặt phòng và tăng cường sự hài lòng [4].
- Tham quan khu vực hạn chế: Metaverse mở ra cơ hội khám phá những địa điểm du lịch khó tiếp cận, hoặc thậm chí là không thể tiếp cận được trong điều kiện bình thường. Điều này đặc biệt có ý nghĩa đối với những người có khó khăn về thể chất, tài chính hoặc thời gian. Bảo tàng Anh (British Museum) đã tiên phong trong việc tạo ra các phiên bản VR của các triển lãm nổi tiếng, cho phép người dùng trên khắp thế giới khám phá các hiện vật cổ của Ai Cập, các tác phẩm điêu khắc La Mã và nhiều bộ sưu tập quý giá khác mà không cần phải rời khỏi nhà [4]. Điều này không chỉ mở rộng phạm vi tiếp cận văn hóa mà còn tạo ra những trải nghiệm du lịch độc đáo và mang tính giáo dục cao.
- Marketing và quảng cáo thông minh: Metaverse cung cấp một nền tảng hoàn toàn mới và đầy sáng tạo cho marketing và quảng cáo du lịch. Các điểm đến du lịch, khách sạn, khu nghỉ dưỡng và đại lý du lịch có thể giới thiệu dịch vụ của họ trong môi trường 3D tương tác, tạo ra những trải nghiệm quảng cáo sống động và hấp dẫn hơn so với các hình thức quảng cáo truyền thống. Khách hàng có thể “bước vào” một khách sạn ảo, khám phá các tiện nghi, xem các loại phòng và thậm chí tương tác với nhân viên ảo, giúp họ đưa ra quyết định đặt chỗ tự tin hơn [4].
-
Tổ chức sự kiện và hội nghị ảo: Metaverse đang mở ra một kỷ nguyên mới cho việc tổ chức sự kiện và hội nghị trong ngành du lịch. Các hội chợ du lịch, triển lãm, hội nghị kết nối và các sự kiện quảng bá điểm đến có thể được tổ chức hoàn toàn trong không gian kỹ thuật số, loại bỏ các hạn chế về địa lý, thời gian và chi phí. Điều này không chỉ giúp các doanh nghiệp du lịch tiếp cận được một lượng lớn khách hàng tiềm năng trên toàn cầu, mà còn giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường do việc di chuyển và tổ chức sự kiện truyền thống [4].
Đáng chú ý, trong giai đoạn đại dịch Covid-19, khi du lịch truyền thống bị đình trệ, nhiều doanh nghiệp du lịch đã nhanh chóng nhận ra tiềm năng của Metaverse và đẩy mạnh đầu tư vào công nghệ này như một giải pháp thay thế và bổ sung cho du lịch truyền thống. Hãng hàng không Qatar Airways, ví dụ, đã lên kế hoạch cho dự án QVerse, một không gian Metaverse độc đáo, nơi một thành viên phi hành đoàn Metahuman (người ảo) sẽ hướng dẫn du khách khởi hành tại sân bay, cung cấp thông tin và hỗ trợ khách hàng trong môi trường ảo [3]. Những sáng kiến này không chỉ là giải pháp tạm thời để vượt qua khủng hoảng, mà còn mở ra một hướng phát triển mới đầy hứa hẹn cho ngành du lịch trong tương lai, khi mà trải nghiệm ảo và thực tế ngày càng hòa quyện và bổ sung cho nhau. Ngoài ra, xem thêm về mô hình du lịch tiêu biểu.
2. Công Nghệ Truyền Thông Số Trong Xây Dựng Thương Hiệu Du Lịch
2.1. Vai Trò Của Marketing Số Trong Quảng Bá Du Lịch
Công nghệ truyền thông số đã và đang đóng vai trò quyết định trong việc xây dựng và quảng bá thương hiệu du lịch trong thời đại kỹ thuật số. Marketing số không còn là một lựa chọn mà đã trở thành một yêu cầu bắt buộc đối với các điểm đến du lịch và doanh nghiệp du lịch muốn tăng cường nhận diện thương hiệu, thu hút khách du lịch và duy trì lợi thế cạnh tranh. Các nền tảng truyền thông số như mạng xã hội, công cụ tìm kiếm, website, email marketing và các ứng dụng di động đã trở thành những kênh quan trọng để tiếp cận khách hàng tiềm năng, xây dựng mối quan hệ và quảng bá sản phẩm, dịch vụ du lịch.
Tại Việt Nam, các địa phương và doanh nghiệp du lịch cũng đã nhận thức rõ tầm quan trọng của marketing số và tích cực triển khai nhiều hoạt động quảng bá du lịch trên nền tảng số. Trung tâm Xúc tiến du lịch tỉnh Bình Dương là một ví dụ điển hình, đã triển khai nhiều hoạt động nhằm giới thiệu, quảng bá du lịch trên nền tảng số, tận dụng các tiện ích của công nghệ số để thu hút du khách và góp phần phát triển du lịch tỉnh nhà [5]. Ông Phạm Hồng Thi, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến du lịch (XTDL) tỉnh Bình Dương, nhấn mạnh rằng việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) nói chung và các nền tảng công nghệ số nói riêng đang trở thành xu hướng tất yếu và được coi là giải pháp đột phá, tạo lợi thế để thu hút du khách, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế của ngành du lịch [6]. Để tìm hiểu thêm, tham khảo bài viết về định nghĩa Marketing và quản trị marketing.
2.2. Số Hóa Điểm Đến Du Lịch
Một trong những hướng đi quan trọng trong ứng dụng công nghệ số vào du lịch là việc số hóa các di sản văn hóa và điểm đến du lịch, tạo ra trải nghiệm ảo trước khi thực hiện chuyến đi thực tế. Số hóa không chỉ giúp bảo tồn và quảng bá các di sản văn hóa một cách hiệu quả, mà còn tạo ra những sản phẩm du lịch mới hấp dẫn và tăng cường trải nghiệm cho du khách. Trung tâm XTDL tỉnh Bình Dương đã đi đầu trong việc sử dụng công nghệ 360 độ để số hóa các di sản văn hóa, các khu di tích lịch sử, văn hóa trọng điểm trên địa bàn tỉnh. Trên cơ sở dữ liệu số hóa của gần 50 địa điểm du lịch tiêu biểu, trung tâm đã phối hợp với Thành đoàn Thủ Dầu Một ra mắt công trình bản đồ số “Địa điểm tham quan Thủ Dầu Một 360 độ” nhằm giới thiệu, quảng bá các địa điểm du lịch, văn hóa trên không gian số [5].
Tỉnh Lai Châu cũng đã bắt đầu ứng dụng công nghệ thông tin vào phát triển du lịch, thực hiện số hoá được 3 điểm du lịch cộng đồng bằng phần mềm du lịch thông minh và đưa vào hoạt động từ năm 2021. Bản du lịch cộng đồng Lao Chải 1 là một điểm đến được đánh giá cao và được Làng Metaverses hỗ trợ miễn phí thực hiện số hóa bằng công nghệ 3D toàn bộ cảnh quan và một số hoạt động văn hóa tiêu biểu [7]. Những nỗ lực số hóa này không chỉ giúp quảng bá du lịch địa phương mà còn tạo ra những nền tảng quan trọng để tích hợp với các công nghệ Metaverse trong tương lai.
2.3. Chiến Lược Marketing Hỗn Hợp Trong Quảng Bá Thương Hiệu Du Lịch
Để xúc tiến quảng bá thương hiệu du lịch Việt Nam trên thị trường quốc tế một cách hiệu quả, cần phải tiến hành thường xuyên và liên tục các chiến dịch xúc tiến thương hiệu, đảm bảo dễ dàng tiếp cận và cung cấp nhiều thông tin cập nhật. Việc sử dụng đa dạng và linh hoạt các công cụ xúc tiến như quảng cáo trực tuyến, marketing trực tiếp, xúc tiến bán, quan hệ công chúng, tài trợ, hội chợ và các sự kiện du lịch là vô cùng cần thiết [8].
Chiến lược marketing hỗn hợp cho du lịch Việt Nam cần được xây dựng dựa trên sự kết hợp hài hòa giữa các công cụ marketing truyền thống và marketing số, đồng thời phải tính đến đặc trưng của du lịch Việt Nam, nhóm đối tượng khách mục tiêu, môi trường bên ngoài và tình hình bên trong của Việt Nam với tư cách là một điểm đến du lịch. Do đó, cần phải xem xét kỹ lưỡng tất cả các yếu tố này khi xây dựng chiến lược marketing hỗn hợp để phát huy tối đa hiệu quả của tất cả các công cụ xúc tiến du lịch và đạt được mục tiêu quảng bá thương hiệu du lịch quốc gia một cách toàn diện [8].
3. Lợi Ích Và Cơ Hội Của Metaverse Trong Phát Triển Du Lịch
3.1. Tạo Trải Nghiệm Du Lịch Đa Chiều
Metaverse mang đến những trải nghiệm du lịch đa chiều và sống động mà du lịch truyền thống khó có thể sánh được. Thông qua công nghệ VR, khách tham quan có thể trải nghiệm 360 Tour, quan sát toàn cảnh điểm đến từ tổng quan đến chi tiết, với đa góc nhìn từ trên cao (top view, bird view) và xem cận cảnh các vị trí với trải nghiệm tối ưu. Trong không gian 3D Tour, người dùng có thể thực hiện các thao tác di chuyển ngắn, dễ dàng khám phá và di chuyển đến không gian mà họ mong muốn một cách trực quan và sống động [9].
Toàn bộ hình ảnh trong các tour du lịch Metaverse thường được quét 3D với độ chân thực cao, có thể lên đến 100%, mang đến trải nghiệm ảo nhưng cảm giác chân thật cho khách tham quan. Công nghệ VR còn cung cấp các tính năng bổ trợ nâng cao trải nghiệm người dùng khi tham quan địa điểm, như MC ảo (hướng dẫn viên ảo), nhạc nền, đa ngôn ngữ, nhúng các thông tin bổ sung dưới dạng văn bản, video, hình ảnh và các yếu tố tương tác khác [9]. Những tính năng này không chỉ làm tăng tính hấp dẫn và thú vị của trải nghiệm du lịch ảo, mà còn cung cấp cho du khách nhiều thông tin hữu ích và sâu sắc về điểm đến.
3.2. Tiếp Cận Khách Hàng Tiềm Năng Và Tăng Cường Đặt Chỗ
Metaverse giúp các doanh nghiệp du lịch tiếp cận khách hàng tiềm năng một cách hiệu quả hơn và tăng cường tỷ lệ đặt chỗ. Khả năng trải nghiệm điểm đến trước khi quyết định đặt tour thông qua Metaverse có thể thúc đẩy quyết định mua hàng của khách hàng. Khi có thể tiếp cận trước với không gian 360 độ của khu du lịch, bảo tàng, khách sạn hoặc khu nghỉ dưỡng, du khách sẽ dễ dàng hình dung và cảm nhận được trải nghiệm mà họ có thể mong đợi, từ đó nảy sinh hoặc kích thích nhu cầu khám phá trực tiếp và đưa ra quyết định lựa chọn điểm du lịch nhanh chóng hơn [9].
Một trong những lợi ích lớn nhất của việc tích hợp Metaverse vào quy trình đặt phòng là khả năng truyền cảm hứng cho khách hàng. Trải nghiệm thực tế ảo tương tác có thể tái tạo môi trường thế giới thực một cách chân thực, cung cấp cho du khách cái nhìn rõ ràng về những gì họ có thể mong đợi khi đến thăm một điểm đến cụ thể. Điều này tạo ra sự kết nối cảm xúc mạnh mẽ và khơi gợi mong muốn khám phá, giúp khách hàng vượt qua sự do dự và quyết định đặt phòng [10].
Bên cạnh đó, Metaverse còn nâng cao trải nghiệm đặt phòng bằng cách cung cấp thông tin giá trị mà các phương thức truyền thống khó có thể truyền đạt chính xác. Ví dụ, khách sạn có thể sử dụng tour VR hoặc avatar kỹ thuật số để cho phép khách hàng “đi lại” trong bản sao thực tế của cơ sở vật chất, có cảm giác rõ ràng về kích thước phòng, bố cục và các tiện nghi được cung cấp. Điều này làm tăng sự tự tin và khả năng khách hàng sẽ hoàn tất quy trình đặt phòng thay vì từ bỏ [10].
3.3. Phát Triển Sản Phẩm Du Lịch Mới Và Độc Đáo
Metaverse mở ra cơ hội phát triển các sản phẩm du lịch mới và độc đáo, đặc biệt là trong lĩnh vực du lịch số. Công nghệ FiVR đã và đang được triển khai trong du lịch cho nhiều mục đích khác nhau, từ lập kế hoạch, quản lý, tiếp thị, giới thiệu thông tin đến bảo tồn di sản. Các ứng dụng cụ thể bao gồm chuyến tham quan khách sạn ảo, chuyến bay ảo, thắng cảnh ảo, bảo tàng ảo, giao diện đặt phòng ảo và nhiều hình thức trải nghiệm du lịch số khác [2]. Tìm hiểu thêm về các đặc tính của sản phẩm du lịch.
Trong tương lai, khi FiVR kết hợp với CVE để tạo thành một Metaverse du lịch hoàn thiện, chúng ta có thể du lịch ảo đến bất cứ điểm đến nào trên thế giới, thậm chí có thể tương tác ảo với tất cả mọi người ở đó. Phương pháp phân phối đa kênh tích hợp (Omni-channel) trong du lịch hoàn toàn có thể thực hiện khi cho phép người dùng trải nghiệm thử điểm đến trước khi đến thật. Điều này mở ra khả năng cá nhân hóa trải nghiệm du lịch ở mức độ cao, đáp ứng nhu cầu đa dạng của du khách và tạo ra những sản phẩm du lịch độc đáo, khác biệt và có giá trị gia tăng cao.
4. Thách Thức Trong Việc Áp Dụng Metaverse Và Công Nghệ Số
4.1. Thách Thức Về Đầu Tư Và Phát Triển Công Nghệ
Mặc dù Metaverse mang lại nhiều lợi ích và cơ hội, việc áp dụng công nghệ này vào ngành du lịch cũng đối mặt với nhiều thách thức không nhỏ. Một trong những thách thức lớn nhất là yêu cầu đầu tư đáng kể về công nghệ và hạ tầng kỹ thuật. Các giải pháp Metaverse đòi hỏi hệ thống máy tính mạnh, thiết bị VR/AR chất lượng cao, phần mềm chuyên dụng và băng thông internet ổn định. Chi phí đầu tư ban đầu và chi phí duy trì hệ thống có thể là một rào cản lớn, đặc biệt đối với các doanh nghiệp du lịch vừa và nhỏ, các điểm đến ở vùng sâu, vùng xa hoặc các quốc gia đang phát triển [6].
Theo các đại biểu tham dự hội thảo về phát triển du lịch cộng đồng tại Lai Châu, mặc dù tỉnh có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch, nhưng hệ thống giao thông đi lại còn nhiều khó khăn, các sản phẩm du lịch còn đơn điệu, người dân thiếu kinh nghiệm làm du lịch cộng đồng, hoạt động du lịch còn manh mún và điểm xuất phát của người dân còn thấp. Đây là những yếu tố cần được khắc phục để có thể ứng dụng hiệu quả công nghệ Metaverse trong phát triển du lịch địa phương [7].
4.2. Nhận Thức Và Sự Chấp Nhận Của Công Chúng
Một thách thức khác trong việc ứng dụng Metaverse vào du lịch là vấn đề nhận thức và sự chấp nhận của công chúng. Nhiều du khách và doanh nghiệp du lịch vẫn chưa quen thuộc với khái niệm Metaverse và cách thức hoạt động của công nghệ này. Việc giáo dục cả khách hàng và các chuyên gia trong ngành về lợi ích, tiềm năng và cách sử dụng Metaverse sẽ là yếu tố then chốt để đảm bảo việc áp dụng rộng rãi và thành công [4].
Sự chậm chạp trong việc áp dụng công nghệ mới và nhận thức công chúng còn hạn chế có thể là một rào cản lớn, đặc biệt là đối với các thị trường mới nổi hoặc các nhóm khách hàng lớn tuổi chưa quen với công nghệ. Do đó, cần có các chiến dịch truyền thông và giáo dục hiệu quả để nâng cao nhận thức về Metaverse và khuyến khích sự chấp nhận và sử dụng công nghệ này trong ngành du lịch.
4.3. Bảo Tồn Văn Hóa Trong Không Gian Số
Việc chuyển các di sản văn hóa vào không gian số, đặc biệt là trong môi trường Metaverse, đặt ra một thách thức quan trọng về việc đảm bảo tính chân thực và bảo tồn giá trị văn hóa vốn có. Tỉnh Quảng Nam, một điểm đến du lịch nổi tiếng ở miền Trung Việt Nam với nhiều di sản văn hóa đặc sắc như khu phố cổ Hội An, khu đền tháp Mỹ Sơn, đang đối mặt với tình trạng xuống cấp nghiêm trọng của các di sản này do tác động của môi trường tự nhiên khắc nghiệt và các hoạt động ứng xử chưa chuẩn mực của con người [11].
Việc bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hoá thế giới ở tỉnh Quảng Nam không chỉ là hoạt động gắn liền với việc bảo tồn bản sắc dân tộc, tạo dựng sự phát triển bền vững trong tương lai của cộng đồng, dân tộc từ những mối liên kết đặc thù của quá khứ và hiện tại, mà còn nhằm khai thác, phục vụ phát triển du lịch ở tương lai, tăng thu ngân sách nhà nước, giải quyết việc làm, ổn định đời sống nhân dân [11]. Khi chuyển đổi các di sản này vào không gian Metaverse, cần phải có các giải pháp công nghệ và quy trình quản lý chặt chẽ để đảm bảo giữ được tính chân thực, tính toàn vẹn và giá trị văn hóa vốn có của di sản, tránh nguy cơ “ảo hóa” và làm mất đi bản sắc văn hóa độc đáo. Để hiểu rõ hơn, có thể tìm hiểu về khái niệm văn hóa truyền thống.
5. Giải Pháp Và Chiến Lược Phát Triển
5.1. Xây Dựng Chiến Lược Số Hóa Bài Bản
Để phát triển hiệu quả danh tính du lịch trên nền tảng Metaverse và công nghệ truyền thông số, các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp du lịch và điểm đến du lịch cần phối hợp xây dựng một chiến lược số hóa bài bản và toàn diện. Chiến lược này cần đảm bảo sự kết hợp hài hòa giữa việc bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống và ứng dụng công nghệ hiện đại, tạo ra những trải nghiệm du lịch độc đáo, hấp dẫn và bền vững.
Định hướng của tỉnh Lai Châu, ví dụ, là tập trung phát triển du lịch cộng đồng gắn với công nghệ Metaverse. Việc xây dựng các không gian du lịch ảo trên nền tảng công nghệ số, cho phép người dùng trải nghiệm trước khi đặt tour, sẽ giúp tạo ra một không gian du lịch thông minh, thu hút được khách du lịch. Tỉnh cũng đang tiếp tục định hướng phát triển loại hình du lịch cộng đồng gắn với nông nghiệp, nông thôn và công nghệ Metaverse để xây dựng hệ thống sản phẩm du lịch đặc thù, chất lượng, có giá trị trên cơ sở các yếu tố tự nhiên, văn hóa, xã hội [7].
5.2. Phát Triển Nội Dung Số Chất Lượng Cao
Nội dung số chất lượng cao là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của việc ứng dụng Metaverse và công nghệ truyền thông số trong du lịch. Công nghệ 3D kết hợp không gian 360 độ có thể đưa các công trình kiến trúc, di sản văn hoá lên thế giới ảo với độ chính xác cao, gần như tương đồng với thực tế, giúp người dùng có thể khám phá và trải nghiệm một cách chân thực và sống động. Các nền tảng như Bizverse 3D Space đang cung cấp giải pháp cho phép doanh nghiệp và địa điểm du lịch tạo ra không gian ảo tương tác cao [12].
Nền tảng Bizverse 3D Space, ví dụ, cho phép người dùng thực hiện các hoạt động gặp mặt, họp, đào tạo và chia sẻ trong không gian ảo. Doanh nghiệp và các địa điểm du lịch có thể mời khách tham quan, đối tác tham gia vào Bizverse 3D Space với giao diện các nhân vật 3D tùy chỉnh. Trải nghiệm tham quan sẽ trở nên hấp dẫn hơn khi mọi người có thể xem cùng nhau, trình bày, giao tiếp và kết nối với những người khác bằng cách chia sẻ màn hình và tương tác trong không gian ảo [12]. Việc đầu tư vào phát triển nội dung số chất lượng cao, hấp dẫn và mang tính tương tác sẽ là yếu tố quan trọng để thu hút và giữ chân du khách trong không gian Metaverse.
5.3. Thiết Lập Mạng Lưới Hợp Tác Và Văn Phòng Đại Diện
Để thúc đẩy quảng bá thương hiệu du lịch Việt Nam một cách hiệu quả trên thị trường quốc tế, cần thiết lập mạng lưới văn phòng đại diện du lịch quốc gia ở các thị trường trọng điểm và tiềm năng. Kinh nghiệm của nhiều quốc gia thành công trong việc quảng bá thương hiệu du lịch quốc gia cho thấy rằng, để tiếp thị và quảng bá thương hiệu du lịch hiệu quả ở nước ngoài, cần có mạng lưới văn phòng đại diện du lịch quốc gia tại các thị trường chính [13].
Đây là một yếu tố quan trọng trong chiến lược quảng bá thương hiệu du lịch quốc gia, nhằm cung cấp và giải đáp thông tin du lịch cập nhật, kịp thời và triển khai các hình thức tiếp thị, quảng bá thương hiệu du lịch Việt Nam khác nhau tới du khách tiềm năng. Hiện nay, du lịch Việt Nam chưa có văn phòng đại diện nào để hỗ trợ quảng bá thương hiệu và hình ảnh du lịch Việt Nam ở nước ngoài. Đây là một vấn đề cần được giải quyết trong thời gian tới để nâng cao hiệu quả quảng bá và thu hút khách du lịch quốc tế [13].
5.4. Kinh Nghiệm Quốc Tế Và Bài Học Cho Việt Nam
5.4.1. Mô Hình Thành Công Trên Thế Giới
Nhiều quốc gia và công ty du lịch trên thế giới đã gặt hái được thành công đáng kể trong việc áp dụng Metaverse và công nghệ truyền thông số để phát triển du lịch. Qatar Airways với dự án QVerse, Marriott Bonvoy với trải nghiệm Metaverse khám phá phòng khách sạn ảo, và ITB Berlin Travel Trade Show với phiên bản Metaverse trong thời kỳ đại dịch là những ví dụ điển hình cho thấy tiềm năng và hiệu quả của việc ứng dụng công nghệ này trong ngành du lịch [3, 4]. Những mô hình này đã chứng minh rằng Metaverse không chỉ là một xu hướng nhất thời, mà là một công cụ mạnh mẽ có thể giúp ngành du lịch vượt qua khó khăn, duy trì hoạt động và mở rộng phạm vi tiếp cận khách hàng.
5.4.2. Bài Học Kinh Nghiệm Từ Thái Lan
Thái Lan, được mệnh danh là “thiên đường du lịch” ở châu Á, là một quốc gia có nhiều thành công trong phát triển du lịch. Với vị trí trung tâm của khu vực Đông Nam Á, lịch sử và văn hóa lâu đời, điều kiện thời tiết thuận lợi và địa hình đa dạng, Thái Lan sở hữu nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên và văn hóa phong phú [14]. Bên cạnh đó, Thái Lan còn có hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật và cơ sở hạ tầng du lịch phát triển, đáp ứng được yêu cầu của ngành dịch vụ du lịch MICE (Meeting, Incentive, Convention, Exhibition) trong nước và quốc tế. Chiến lược phát triển du lịch rõ ràng, hệ thống dịch vụ MICE đẳng cấp và cơ sở hạ tầng hiện đại đã đưa Thái Lan trở thành một trong những lựa chọn hàng đầu của thị trường MICE trên toàn thế giới [14]. Việt Nam có thể học hỏi kinh nghiệm từ Thái Lan trong việc xây dựng chiến lược phát triển du lịch toàn diện, đầu tư vào cơ sở hạ tầng và dịch vụ du lịch, đồng thời tận dụng công nghệ số và Metaverse để nâng cao năng lực cạnh tranh và thu hút khách du lịch quốc tế.
5.5. Chiến Lược Phát Triển Du Lịch Việt Nam
Để phát triển du lịch Việt Nam trên nền tảng Metaverse và công nghệ truyền thông số, cần xây dựng và triển khai một chiến lược phát triển toàn diện, đặc biệt là chú trọng xây dựng thương hiệu quốc gia về du lịch văn hóa. Theo Quyết định số 3767/QĐ-BVHTTDL của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Đề án Xây dựng thương hiệu quốc gia về du lịch văn hóa nhằm phát triển thương hiệu quốc gia về du lịch văn hóa, cụ thể hóa Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam thông qua phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, góp phần nâng cao giá trị, hiệu quả kinh tế và năng lực cạnh tranh của du lịch Việt Nam [15]. Để làm được điều này không thể bỏ qua vai trò của ngành nông nghiệp.
Mục tiêu của Đề án là định vị thương hiệu du lịch văn hóa Việt Nam dựa trên giá trị văn hóa đặc sắc Việt Nam, tập trung vào giá trị di sản và giá trị văn hóa ẩm thực, qua đó hình thành hệ thống điểm đến, sản phẩm du lịch đặc trưng, có chất lượng, giá trị cao và được thị trường đón nhận tích cực. Đến năm 2030, du lịch văn hóa sẽ chiếm 20-25% trong tổng số khoảng 130 tỷ USD tổng thu từ khách du lịch [15]. Việc kết hợp chiến lược xây dựng thương hiệu du lịch văn hóa với việc ứng dụng Metaverse và công nghệ truyền thông số sẽ tạo ra sức mạnh cộng hưởng, giúp du lịch Việt Nam phát triển bền vững và khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch thế giới.
6. Vai Trò Của Cộng Đồng Và Người Ảnh Hưởng Trên Mạng Xã Hội
6.1. Sự Tham Gia Của Cộng Đồng Trong Phát Triển Du Lịch
Sự tham gia tích cực của cộng đồng địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển du lịch bền vững, đặc biệt là khi ứng dụng công nghệ số và Metaverse. Nghiên cứu về sự tham gia của cộng đồng vào hoạt động du lịch tại xã Quảng Lợi, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế cho thấy vai trò của người dân chưa thực sự nổi bật, chủ yếu là cung cấp dịch vụ đầu vào và làm việc trong các cơ sở dịch vụ, chưa tương xứng với tiềm năng của địa phương [16].
Để phát triển loại hình du lịch cộng đồng tại địa phương một cách bền vững, cần tăng cường sự tham gia của người dân bằng cách tháo gỡ các vướng mắc trong cơ chế quản lý, tập huấn nâng cao năng lực và hỗ trợ người dân cải thiện cơ sở vật chất phục vụ du lịch [16]. Khi chuyển đổi sang không gian Metaverse, sự tham gia của cộng đồng cần được duy trì và tăng cường thông qua các giải pháp công nghệ phù hợp, như tạo ra các nền tảng để cộng đồng chia sẻ câu chuyện văn hóa, giới thiệu sản phẩm địa phương và tương tác trực tiếp với du khách trong không gian ảo.
6.2. Vai Trò Của Người Ảnh Hưởng Trên Mạng Xã Hội
Trong thời đại số, người ảnh hưởng trên mạng xã hội (Social Media Influencer – SMI) đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc đồng sáng tạo giá trị điểm đến du lịch. Nghiên cứu về vai trò của người ảnh hưởng trên mạng xã hội trong việc đồng sáng tạo giá trị điểm đến du lịch Việt Nam cho thấy độ tin cậy của người ảnh hưởng, sự phù hợp giữa sản phẩm điểm đến và người ảnh hưởng, cũng như sự phù hợp giữa du khách và người ảnh hưởng đều có ảnh hưởng tích cực đến giá trị trải nghiệm tổng thể tại điểm đến du lịch [17].
Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy sự ảnh hưởng tích cực đối với hành vi tiêu dùng của du khách, bao gồm ý định tham quan và giới thiệu điểm đến cho người khác [17]. Trong không gian Metaverse, việc tận dụng hiệu quả vai trò của người ảnh hưởng có thể góp phần quan trọng vào việc quảng bá điểm đến, tạo dựng danh tính du lịch mạnh mẽ và thu hút khách du lịch tiềm năng. Các doanh nghiệp du lịch có thể hợp tác với người ảnh hưởng để tạo ra nội dung số hấp dẫn, tổ chức các sự kiện ảo và tương tác với cộng đồng du khách trong Metaverse.
7. Xu Hướng Tương Lai Của Du Lịch Metaverse
7.1. Tích Hợp AR/VR/MR Trong Trải Nghiệm Du Lịch
Tương lai của du lịch Metaverse hứa hẹn sẽ chứng kiến sự tích hợp sâu rộng hơn của các công nghệ thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR) và thực tế hỗn hợp (MR) để tạo ra những trải nghiệm du lịch hoàn toàn mới lạ và độc đáo. Khi công nghệ VR, AR và blockchain tiếp tục phát triển và trở nên phổ biến hơn, du lịch kỹ thuật số được dự đoán sẽ mở rộng đáng kể và trở thành một phần không thể thiếu của ngành du lịch [4].
Nhiều khách sạn, bảo tàng và đại lý du lịch đã bắt đầu đầu tư vào các nền tảng Metaverse để mang đến những trải nghiệm nâng cao cho khách hàng. Sự cá nhân hóa dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI) có khả năng làm cho du lịch ảo trở nên tương tác và hấp dẫn hơn trong những năm tới. Các ứng dụng AI có thể được sử dụng để tạo ra các hướng dẫn viên du lịch ảo thông minh, tùy chỉnh trải nghiệm du lịch dựa trên sở thích cá nhân của từng du khách và cung cấp thông tin du lịch theo thời gian thực trong không gian Metaverse.
7.2. Kết Hợp Trải Nghiệm Thực Và Ảo
Xu hướng du lịch trong tương lai sẽ là sự kết hợp hài hòa giữa trải nghiệm du lịch thực tế và trải nghiệm du lịch ảo, tạo ra một mô hình du lịch phức hợp (hybrid). Metaverse không nhằm mục đích thay thế hoàn toàn du lịch thực tế, mà là bổ sung và nâng cao trải nghiệm du lịch thông qua các công nghệ đổi mới. Du lịch Metaverse sẽ trở thành một công cụ hỗ trợ đắc lực cho du lịch truyền thống, giúp du khách lên kế hoạch du lịch hiệu quả hơn, khám phá những điểm đến mới mẻ và kéo dài trải nghiệm du lịch sau khi chuyến đi thực tế kết thúc [18].
Việc kết hợp thực tế tăng cường (AR) vào các giải pháp du lịch và lữ hành Metaverse sẽ cho phép khách hàng “kiểm tra” một điểm đến trước khi thực sự đặt chân đến đó. Trước khi chọn một điểm đến, khách hàng có thể so sánh các địa điểm, xác định xem một điểm tham quan có đáng giá hay xem xét quang cảnh trước khi chọn khách sạn. Các trò chơi và ứng dụng AR có thể hỗ trợ các khách sạn cung cấp trước trải nghiệm ảo cho khách hàng của họ. Trải nghiệm du lịch nhập vai mới này vượt trội hơn rất nhiều so với các cách lên kế hoạch cho chuyến du lịch hiện nay, như đọc bình luận, đánh giá trên các trang web du lịch hay xem video trên YouTube. Công nghệ AR có thể dẫn du khách tham gia chuyến thăm ảo giống như hướng dẫn viên du lịch, nâng cao tính chân thực và hấp dẫn của trải nghiệm [18]. Ngoài ra, việc nắm bắt các điều kiện cơ bản để phát triển du lịch là vô cùng quan trọng.
8. Kết Luận Và Khuyến Nghị
8.1. Tóm Tắt Những Phát Hiện Chính
Nghiên cứu này đã làm rõ tiềm năng to lớn của Metaverse và công nghệ truyền thông số trong việc định hình lại cách thức xây dựng và quảng bá danh tính du lịch trong thời đại số. Những công nghệ này mang đến những cơ hội chưa từng có để tạo ra trải nghiệm du lịch phong phú, đa chiều và tương tác cao, góp phần thu hút khách du lịch, nâng cao giá trị thương hiệu du lịch và phát triển ngành du lịch một cách bền vững.
Các ứng dụng của Metaverse trong ngành du lịch rất đa dạng, bao gồm việc cung cấp trải nghiệm ảo trước khi đi du lịch thực tế, marketing và quảng cáo tương tác, tổ chức sự kiện và hội nghị ảo, cũng như phát triển các sản phẩm du lịch mới và độc đáo. Tuy nhiên, việc áp dụng những công nghệ này cũng đối mặt với nhiều thách thức, như yêu cầu đầu tư lớn, nhận thức và sự chấp nhận của công chúng, cùng với vấn đề bảo tồn văn hóa trong không gian số.
8.2. Khuyến Nghị Cho Các Bên Liên Quan
Để xây dựng và phát triển hiệu quả danh tính du lịch trên nền tảng Metaverse và công nghệ truyền thông số, các bên liên quan cần chú ý đến những khuyến nghị sau:
- Đối với cơ quan quản lý nhà nước về du lịch:
- Xây dựng chiến lược phát triển du lịch số tổng thể, đặc biệt là chiến lược phát triển Metaverse trong du lịch, với mục tiêu rõ ràng và lộ trình cụ thể.
- Thiết lập khung pháp lý và chính sách hỗ trợ cho việc ứng dụng công nghệ số trong du lịch, khuyến khích đầu tư và đổi mới sáng tạo.
- Tăng cường hợp tác quốc tế để học hỏi kinh nghiệm, chia sẻ kiến thức và tiếp cận công nghệ tiên tiến trong
Questions & Answers
Q&A
A1: Metaverse được định nghĩa là vũ trụ ảo tập trung vào kết nối xã hội, thể hiện qua VR, AR và trò chơi điện tử. Đặc điểm phù hợp du lịch là khả năng tạo trải nghiệm du lịch ảo sống động, chân thực, cho phép người dùng khám phá không gian và tương tác thông qua avatar. Điều này mở ra cơ hội trải nghiệm du lịch đa chiều trước chuyến đi thực tế, thu hút và truyền cảm hứng cho du khách.
A2: Bài viết trình bày các ứng dụng cụ thể như tour thực tế ảo trước khi đặt chỗ, cho phép khách tham quan khách sạn, khu nghỉ dưỡng ảo. Metaverse còn giúp tham quan khu vực hạn chế, tạo phiên bản VR của bảo tàng, hỗ trợ marketing và quảng cáo tương tác, tổ chức sự kiện ảo. Những ứng dụng này giúp nâng cao trải nghiệm khách hàng, giảm chi phí và mở rộng phạm vi tiếp cận du lịch.
A3: Thách thức lớn nhất khi áp dụng Metaverse trong du lịch là yêu cầu đầu tư lớn vào công nghệ và hạ tầng kỹ thuật. Các giải pháp Metaverse đòi hỏi hệ thống máy tính mạnh, thiết bị VR/AR chất lượng cao và băng thông internet ổn định. Điều này tạo rào cản cho doanh nghiệp nhỏ và điểm đến vùng sâu vùng xa, đòi hỏi nguồn lực tài chính đáng kể để triển khai hiệu quả.
A4: Bài viết đề xuất Việt Nam cần xây dựng chiến lược số hóa bài bản, kết hợp bảo tồn văn hóa và ứng dụng công nghệ hiện đại. Phát triển nội dung số chất lượng cao, tăng cường hợp tác quốc tế, thiết lập mạng lưới văn phòng đại diện du lịch quốc gia. Đặc biệt, cần xây dựng thương hiệu du lịch văn hóa quốc gia, phát huy bản sắc dân tộc trong không gian Metaverse để tạo sự khác biệt.
A5: Xu hướng tương lai của du lịch Metaverse được dự đoán sẽ tích hợp sâu rộng hơn các công nghệ thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường (AR) và thực tế hỗn hợp (MR). Sự kết hợp này tạo ra trải nghiệm du lịch phức hợp, kết hợp trải nghiệm thực và ảo. Công nghệ AI cũng sẽ được ứng dụng để cá nhân hóa trải nghiệm du lịch ảo, làm cho nó tương tác và hấp dẫn hơn.

Báo giá dịch vụ viết thuê luận văn
Luận Văn A-Z nhận làm trọn gói dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Liên hệ ngay dịch vụ viết thuê luận văn của chúng tôi!
UY TÍN - CHUYÊN NGHIỆP - BẢO MẬT