Nông nghiệp là ngành sản xuất vật chất cơ bản của xã hội; sử dụng đất đai để trồng trọt, chăn nuôi; khai thác cây trồng và vật nuôi làm nguyên liệu và tư liệu lao động chủ yếu để tạo ra lương thực thực phẩm và một số nguyên liệu cho công nghiệp. Là một ngành sản xuất lớn, bao gồm nhiều chuyên ngành: trồng trọt, chăn nuôi, sơ chế nông sản; theo nghĩa rộng, còn bao gồm cả lâm nghiệp, thuỷ sản. Theo từ điển tiếng Anh: “High Technology Farming – Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (NNUDCNC) là nền nông nghiệp được ứng dụng kết hợp những công nghệ mới, tiên tiến để sản xuất, còn gọi là công nghệ cao nhằm nâng cao hiệu quả, tạo bước đột phá về năng suất, chất lượng nông sản”
Thuật ngữ “công nghệ cao” được sử dụng rộng rãi trong tất cả các ngành khoa học công nghệ. Công nghệ cao dùng để chỉ một công nghệ hay một kỹ thuật hiện đại, tiên tiến được áp dụng vào quy trình sản xuất nhằm tạo ra sản phẩm có năng suất, chất lượng cao, giá thành hạ. Hiện nay, Nhà nước đang tập trung đầu tư phát triển công nghệ cao trong 4 lĩnh vực chủ yếu là: (1) Công nghệ thông tin; (2) Công nghệ sinh học; (3) Công nghệ vật liệu mới và (4) Công nghệ tự động hoá.
Việt Nam là một quốc gia đang phát triển, nông nghiệp vẫn giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế hiện nay. Tuy nhiên, sản xuất nông nghiệp Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức: dân số tăng nên nhu cầu lương thực không ngừng tăng lên; diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp do quá trình đô thị hoá nên đòi hỏi phải nâng cao năng suất nông nghiệp nhằm đáp ứng được an ninh lương thực; biến đổi khí hậu đang diễn ra mạnh mẽ tạo ra sức ép rất lớn cho nông nghiệp nước ta; quá trình hội nhập quốc tế đòi hỏi chất lượng nông sản càng cao. Vì thế, phát triển NNUDCNC cao là xu hướng tất yếu. Điều này cũng được Đảng ta xác định là nhiệm vụ trọng tâm nhằm phát triển đất nước trong giai đoạn sắp tới. Hiện nay, có nhiều thuật ngữ khác nhau để nói về nông nghiệp công nghệ cao như nông nghiệp thông minh hay nông nghiệp 4.0; theo đó cũng có nhiều quan điểm khác nhau khi bàn về nông nghiệp công nghệ cao, cụ thể:
Theo Phạm Văn Hiển (2017): “Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao là tổng hợp những công nghệ tiên tiến nhất trên thế giới, bao gồm những công nghệ cốt lõi, trình độ cao và tiến bộ, cũng như những ngành công nghệ mới và kỹ thuật phục vụ nông nghiệp. Công nghệ cao ứng dụng trong nông nghiệp dựa trên bốn ngành chính là khoa học về cuộc sống, điện tử, vật liệu và tin học”. Theo quan niệm này, NNUDCNC chủ yếu nhấn mạnh khía cạnh áp dụng CNC vào sản xuất nông nghiệp nhằm tạo ra năng suất và chất lượng sản phẩm, chưa đề cập khía cạnh sinh thái và xã hội.
Theo Bùi Huy Hiển (2007): “NNUDCNC là nền nông nghiệp sản xuất có yêu cầu vốn đầu tư lớn, được tiến hành chủ yếu trong nhà (nhà kính, nhà màng, nhà nilon…) với những trang thiết bị hiện đại, đồng bộ, kết hợp nhiều công nghệ với môi trường sản xuất vệ sinh, được chủ động điều khiển, đáp ứng đầy đủ yêu cầu sinh trưởng, phát triển của cây/con”. Như vậy, ngoài việc áp dụng các thành tựu KHCN để nâng cao năng suất, chất lượng nông sản và hiệu quả kinh tế, quan niệm này còn chú ý đến vấn đề xã hội là quản lý sản xuất và nâng cao chất lượng NNL.
Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường – Bộ NN&PTNT đưa ra quan niệm rằng “NNUDCNC là nền nông nghiệp được áp dụng những công nghệ mới vào sản xuất bao gồm: công nghiệp hoá nông nghiệp (cơ giới hoá các khâu của quá trình sản xuất), tự động hoá, công nghệ thông tin, công nghệ vật liệu mới, công nghệ sinh học và các giống cây trồng, giống vật nuôi có năng suất và chất lượng cao, đạt hiệu quả kinh tế cao trên một đơn vị diện tích và phát triển bền vững trên cơ sở canh tác hữu cơ”.
Như vậy, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao được hiểu là nông nghiệp áp dụng một cách hợp lý các kỹ thuật tiên tiến nhất trong sản xuất, chế biến cây trồng, vật nuôi và bảo vệ môi trường; trong đó, công nghệ sinh học đóng vai trò chủ đạo.
Mục tiêu cuối cùng của phát triển NNUDCNC là giải quyết mâu thuẫn giữa năng suất nông nghiệp thấp, sản phẩm chất lượng thấp, đầu tư công lao động nhiều, hiệu quả kinh tế thấp với việc áp dụng những thành tựu KHCN để đảm bảo nông nghiệp tăng trưởng ổn định với năng suất và sản lượng cao, hiệu quả và chất lượng cao. Thực hiện tốt nhất sự phối hợp giữa con người và tài nguyên, làm cho ưu thế của nguồn tài nguyên đạt hiệu quả lớn nhất, hài hoà và thống nhất lợi ích xã hội, kinh tế và sinh thái môi trường (Dương Hoa Xô, Phạm Hữu Nhượng, 2006).
Hiện nay, có một số hình thức tổ chức quản lý CNC trong nông nghiệp gồm:
+ Khu nông nghiệp công nghệ cao: là khu công nghệ cao tập trung thực hiện hoạt động ứng dụng thành tựu nghiên cứu và phát triển công nghệ cao vào lĩnh vực nông nghiệp để thực hiện các nhiệm vụ: chọn tạo, nhân giống cây trồng, giống vật nuôi cho năng suất, chất lượng cao; phòng, trừ dịch bệnh; trồng trọt, chăn nuôi đạt hiệu quả cao; tạo ra các loại vật tư, máy móc, thiết bị sử dụng trong nông nghiệp; bảo quản, chế biến sản phẩm nông nghiệp; phát triển doanh nghiệp NNUDCNC và phát triển dịch vụ công nghệ cao phục vụ nông nghiệp.
+ Vùng nông nghiệp công nghệ cao: là vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, ứng dụng thành tựu của nghiên cứu và phát triển công nghệ cao vào lĩnh vực nông nghiệp để thực hiện nhiệm vụ sản xuất một hoặc một vài nông sản hàng hoá và hàng hoá xuất khẩu chiến lược dựa trên các kết quả chọn tạo, nhân giống cây trồng, giống vật nuôi cho năng suất, chất lượng cao; phòng, trừ dịch bệnh; trồng trọt, chăn nuôi đạt hiệu quả cao; sử dụng các loại vật tư, máy móc, thiết bị hiện đại trong nông nghiệp; bảo quản, chế biến sản phẩm nông nghiệp và dịch vụ công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp.
+ Doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao: đóng vai trò trung tâm trong ứng dụng KHCN vào sản xuất nông nghiệp để tạo những bước đột phá về năng suất, chất lượng nông sản, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội.
Nguồn: Luận án Quản trị kinh doanh “Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của các doanh nghiệp nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao ở Việt Nam“
Báo giá dịch vụ viết thuê luận văn
Luận Văn A-Z nhận làm trọn gói dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Liên hệ ngay dịch vụ viết thuê luận văn của chúng tôi!
UY TÍN - CHUYÊN NGHIỆP - BẢO MẬT