Tổng quan Định nghĩa về ngân hàng vi mô
Introduction
Ngân hàng vi mô, một lĩnh vực tài chính phát triển nhanh chóng, đã nổi lên như một công cụ quan trọng trong việc giảm nghèo và thúc đẩy sự phát triển kinh tế trên toàn cầu. Bắt nguồn từ những nỗ lực nhằm cung cấp các dịch vụ tài chính cho những người nghèo và bị loại trừ khỏi hệ thống ngân hàng truyền thống, ngân hàng vi mô đã phát triển thành một ngành công nghiệp phức tạp và đa dạng. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng này cũng dẫn đến một loạt các định nghĩa và cách hiểu khác nhau về bản chất và phạm vi của ngân hàng vi mô. Bài viết này sẽ đi sâu vào việc khám phá và phân tích các định nghĩa khác nhau về ngân hàng vi mô, xem xét các quan điểm học thuật khác nhau, các nghiên cứu hiện tại và cung cấp một cái nhìn sâu sắc về sự phức tạp của việc định nghĩa một lĩnh vực tài chính đang phát triển. Việc làm rõ định nghĩa về ngân hàng vi mô không chỉ quan trọng về mặt học thuật mà còn có ý nghĩa thực tiễn trong việc định hướng chính sách, thực hành và nghiên cứu trong lĩnh vực này.
Định nghĩa về ngân hàng vi mô
Ngân hàng vi mô, một thuật ngữ đã trở nên phổ biến rộng rãi trong lĩnh vực phát triển kinh tế và tài chính, vẫn còn là một khái niệm đa diện và đôi khi khó nắm bắt. Để hiểu rõ bản chất của ngân hàng vi mô, chúng ta cần xem xét các định nghĩa khác nhau đã được đưa ra bởi các học giả, các tổ chức quốc tế và các nhà thực hành trong lĩnh vực này. Một trong những định nghĩa nền tảng nhất về ngân hàng vi mô đến từ Muhammad Yunus, người sáng lập Ngân hàng Grameen và là người tiên phong trong lĩnh vực này. Yunus (1999) định nghĩa ngân hàng vi mô là việc cung cấp các khoản vay nhỏ, không có tài sản thế chấp cho người nghèo để tự kinh doanh và thoát nghèo. Định nghĩa này nhấn mạnh vào hai yếu tố cốt lõi: đối tượng mục tiêu là người nghèo và sản phẩm chính là các khoản vay nhỏ. Tuy nhiên, định nghĩa này, mặc dù có ảnh hưởng lớn, nhưng lại khá hẹp và tập trung chủ yếu vào khía cạnh tín dụng.
Khi ngành ngân hàng vi mô phát triển và đa dạng hóa, định nghĩa về nó cũng trở nên rộng hơn và bao gồm nhiều dịch vụ tài chính hơn ngoài tín dụng. Ledgerwood (1999), trong cuốn sách toàn diện về ngân hàng vi mô, đã đưa ra một định nghĩa rộng hơn, coi ngân hàng vi mô là “cung cấp các dịch vụ tài chính cho người nghèo và những hộ gia đình có thu nhập thấp và các doanh nghiệp siêu nhỏ của họ.” Định nghĩa này mở rộng phạm vi của ngân hàng vi mô không chỉ giới hạn ở tín dụng mà còn bao gồm các dịch vụ tài chính khác như tiết kiệm, bảo hiểm và chuyển tiền. Sự mở rộng này phản ánh thực tế rằng nhu cầu tài chính của người nghèo không chỉ giới hạn ở tín dụng mà còn bao gồm nhu cầu về các công cụ tiết kiệm an toàn, bảo hiểm để giảm thiểu rủi ro và dịch vụ chuyển tiền để tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch kinh tế. Bên cạnh đó, các bạn có thể tìm hiểu về các hình thức tín dụng hiện nay để biết thêm chi tiết.
Consultative Group to Assist the Poor (CGAP), một tổ chức hàng đầu trong lĩnh vực ngân hàng vi mô, cũng đã đóng góp vào việc định hình định nghĩa về ngân hàng vi mô. CGAP (2004) định nghĩa ngân hàng vi mô là “tài chính bán lẻ cho người nghèo.” Định nghĩa này nhấn mạnh vào khía cạnh “bán lẻ,” ngụ ý rằng ngân hàng vi mô phải tiếp cận được số lượng lớn người nghèo một cách hiệu quả và bền vững. Định nghĩa của CGAP cũng tập trung vào việc cung cấp một loạt các dịch vụ tài chính, không chỉ tín dụng, mà còn bao gồm tiết kiệm, bảo hiểm, thanh toán và chuyển tiền. Điểm nhấn của CGAP vào tính bền vững và khả năng mở rộng quy mô đã phản ánh sự chuyển dịch trong ngành ngân hàng vi mô từ một cách tiếp cận từ thiện sang một mô hình kinh doanh bền vững, có khả năng tiếp cận hàng triệu người nghèo trên toàn thế giới.
Tuy nhiên, một số học giả và nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tập trung quá nhiều vào “người nghèo” trong định nghĩa về ngân hàng vi mô có thể gây ra những vấn đề nhất định. Morduch (1999) lập luận rằng việc xác định “người nghèo” là một việc khó khăn và phức tạp, và các định nghĩa về nghèo đói thường khác nhau giữa các quốc gia và khu vực. Hơn nữa, việc chỉ tập trung vào người nghèo có thể bỏ qua những nhóm dân cư thu nhập thấp nhưng không chính thức được coi là “nghèo,” những người cũng có thể hưởng lợi từ các dịch vụ ngân hàng vi mô. Morduch đề xuất một định nghĩa rộng hơn, tập trung vào “thị trường tài chính chưa được phục vụ” hơn là chỉ “người nghèo.” Định nghĩa này mở rộng phạm vi của ngân hàng vi mô để bao gồm tất cả những người bị loại trừ khỏi hệ thống tài chính chính thức, bất kể mức thu nhập của họ. Các bạn có thể tìm hiểu thêm về vai trò của dịch vụ ngân hàng để biết thêm thông tin chi tiết.
Robinson (2001) cũng ủng hộ một định nghĩa rộng hơn về ngân hàng vi mô, cho rằng nó nên bao gồm “việc cung cấp các dịch vụ tài chính cho các hộ gia đình có thu nhập thấp và các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs).” Định nghĩa này mở rộng đối tượng mục tiêu của ngân hàng vi mô không chỉ giới hạn ở người nghèo mà còn bao gồm cả các doanh nghiệp nhỏ và vừa, những động lực tăng trưởng kinh tế quan trọng ở các nước đang phát triển. Robinson lập luận rằng việc hỗ trợ tài chính cho các MSMEs là rất quan trọng để tạo việc làm, tăng thu nhập và giảm nghèo. Định nghĩa này phản ánh sự nhận thức ngày càng tăng về vai trò của ngân hàng vi mô trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn diện, không chỉ đơn thuần là giảm nghèo. Để thúc đẩy kinh tế thì vai trò quản trị chuỗi cung ứng cũng rất quan trọng.
Một khía cạnh quan trọng khác trong định nghĩa về ngân hàng vi mô là phương pháp tiếp cận và kỹ thuật được sử dụng để cung cấp các dịch vụ tài chính. Ngân hàng vi mô thường sử dụng các phương pháp tiếp cận sáng tạo và linh hoạt để phục vụ khách hàng nghèo, những người thường thiếu tài sản thế chấp, lịch sử tín dụng chính thức và khả năng tiếp cận các chi nhánh ngân hàng truyền thống. Armendáriz de Aghion và Morduch (2005) nhấn mạnh rằng ngân hàng vi mô thường dựa vào “cho vay theo nhóm,” “trách nhiệm chung,” và “trả nợ thường xuyên” như các công cụ để giảm thiểu rủi ro và chi phí giao dịch khi cho vay cho người nghèo. Các kỹ thuật này giúp các tổ chức ngân hàng vi mô (TCVM) vượt qua những thách thức đặc biệt khi phục vụ thị trường thu nhập thấp, nơi mà chi phí giao dịch cao và thông tin bất cân xứng là những trở ngại lớn.
Tuy nhiên, sự phát triển của công nghệ tài chính (Fintech) đã mang lại những thay đổi đáng kể cho ngành ngân hàng vi mô, đặt ra câu hỏi về việc liệu các định nghĩa truyền thống về ngân hàng vi mô còn phù hợp hay không. Với sự ra đời của ngân hàng số, thanh toán di động và các nền tảng cho vay trực tuyến, các TCVM ngày càng sử dụng công nghệ để tiếp cận khách hàng, giảm chi phí và cung cấp các dịch vụ tài chính hiệu quả hơn. Rhyne (2009) đã thảo luận về “ngân hàng vi mô 2.0,” một giai đoạn mới của ngân hàng vi mô được đặc trưng bởi việc sử dụng công nghệ để mở rộng quy mô và tiếp cận các khu vực xa xôi và chưa được phục vụ. Ngân hàng vi mô 2.0 không chỉ đơn thuần là cung cấp tín dụng vi mô mà còn hướng tới việc cung cấp một loạt các dịch vụ tài chính số, bao gồm tiết kiệm số, bảo hiểm vi mô dựa trên điện thoại di động và thanh toán số. Các bạn có thể tìm hiểu thêm về tiền điện tử để biết thêm thông tin chi tiết.
Sự phát triển của Fintech cũng đã làm mờ đi ranh giới giữa ngân hàng vi mô và các hình thức tài chính khác, như tài chính số và tài chính toàn diện. Ví dụ, World Bank (2018) sử dụng thuật ngữ “tài chính toàn diện” để mô tả “việc tiếp cận và sử dụng các dịch vụ tài chính chính thức cho tất cả các cá nhân và doanh nghiệp có thể sử dụng chúng.” Định nghĩa này rộng hơn ngân hàng vi mô và bao gồm cả các dịch vụ tài chính được cung cấp bởi các ngân hàng thương mại, các công ty Fintech và các tổ chức phi ngân hàng khác, miễn là các dịch vụ này tiếp cận được những người trước đây bị loại trừ. Tài chính toàn diện nhấn mạnh vào mục tiêu rộng lớn hơn là đảm bảo rằng mọi người đều có cơ hội tiếp cận và sử dụng các dịch vụ tài chính phù hợp với nhu cầu của họ, bất kể thu nhập hoặc địa vị xã hội của họ.
Trong bối cảnh này, một số học giả cho rằng định nghĩa về ngân hàng vi mô cần phải được điều chỉnh để phản ánh sự phát triển của ngành và sự hội tụ với các lĩnh vực tài chính khác. Hollis và Krakowski (2009) đề xuất rằng ngân hàng vi mô nên được định nghĩa rộng hơn là “tài chính cho người thu nhập thấp,” bao gồm tất cả các dịch vụ tài chính được thiết kế đặc biệt để phục vụ nhu cầu của người nghèo và những người có thu nhập thấp. Định nghĩa này không chỉ giới hạn ở các TCVM truyền thống mà còn bao gồm cả các ngân hàng thương mại, các công ty Fintech và các tổ chức khác cung cấp các dịch vụ tài chính cho thị trường thu nhập thấp. Định nghĩa này phản ánh sự nhận thức rằng mục tiêu của ngân hàng vi mô không chỉ đơn thuần là hỗ trợ các TCVM mà còn là mở rộng khả năng tiếp cận tài chính cho tất cả mọi người, đặc biệt là những người bị thiệt thòi. Ngoài ra chúng ta có thể tìm hiểu thêm về vai trò của ngân hàng thương mại để hiểu rõ hơn về các hoạt động của ngân hàng.
Tóm lại, định nghĩa về ngân hàng vi mô đã phát triển đáng kể theo thời gian, từ một khái niệm hẹp tập trung vào tín dụng vi mô cho người nghèo đến một khái niệm rộng hơn bao gồm một loạt các dịch vụ tài chính cho người thu nhập thấp và các doanh nghiệp nhỏ. Các định nghĩa khác nhau phản ánh các quan điểm khác nhau về mục tiêu, đối tượng mục tiêu và phương pháp tiếp cận của ngân hàng vi mô. Trong khi các định nghĩa ban đầu tập trung vào “người nghèo” và “tín dụng vi mô,” các định nghĩa gần đây có xu hướng rộng hơn, bao gồm “thị trường tài chính chưa được phục vụ,” “người thu nhập thấp,” và “tài chính toàn diện.” Sự phát triển của Fintech cũng đã đặt ra câu hỏi về việc liệu các định nghĩa truyền thống về ngân hàng vi mô còn phù hợp hay không trong bối cảnh tài chính số đang phát triển nhanh chóng. Tìm hiểu về Khái niệm và đặc trưng của ngân hàng thương mại.
Conclusions
Định nghĩa về ngân hàng vi mô đã trải qua một quá trình phát triển và mở rộng đáng kể, phản ánh sự trưởng thành và đa dạng hóa của ngành này. Từ định nghĩa ban đầu tập trung vào tín dụng vi mô cho người nghèo, khái niệm ngân hàng vi mô đã mở rộng để bao gồm một loạt các dịch vụ tài chính và đối tượng mục tiêu rộng hơn. Sự phát triển của công nghệ tài chính và sự hội tụ với các lĩnh vực tài chính khác như tài chính toàn diện đã tiếp tục làm phức tạp thêm việc định nghĩa ngân hàng vi mô. Mặc dù có nhiều định nghĩa khác nhau, điểm chung của chúng là tập trung vào việc cung cấp các dịch vụ tài chính cho những người bị loại trừ hoặc chưa được phục vụ bởi hệ thống tài chính chính thức. Trong tương lai, định nghĩa về ngân hàng vi mô có thể tiếp tục phát triển để thích ứng với những thay đổi trong bối cảnh kinh tế và công nghệ, nhưng mục tiêu cốt lõi vẫn sẽ là mở rộng khả năng tiếp cận tài chính và thúc đẩy sự phát triển kinh tế toàn diện. Việc hiểu rõ và thống nhất về định nghĩa ngân hàng vi mô là rất quan trọng để định hướng nghiên cứu, chính sách và thực hành trong lĩnh vực này, đảm bảo rằng ngân hàng vi mô tiếp tục đóng góp vào việc giảm nghèo và cải thiện đời sống của những người có thu nhập thấp trên toàn thế giới.
References
Armendáriz de Aghion, B., & Morduch, J. (2005). The economics of microfinance. MIT Press.
CGAP. (2004). Microfinance consensus guidelines. Washington, D.C.: CGAP.
Hollis, A., & Krakowski, M. (2009). Defining microfinance. Journal of Microfinance, 11(1), 1-17.
Ledgerwood, J. (1999). Microfinance handbook: An institutional and financial perspective. World Bank Publications.
Morduch, J. (1999). The microfinance promise. Journal of Economic Literature, 37(4), 1569-1614.
Rhyne, E. (2009). Microfinance for bankers and investors: Understanding the opportunities and challenges of microfinance. McGraw-Hill.
Robinson, M. S. (2001). The microfinance revolution: Sustainable finance for the poor. World Bank Publications.
World Bank. (2018). Global Findex database 2017: Measuring financial inclusion and the fintech revolution. World Bank Publications.
Yunus, M. (1999). Banker to the poor: The autobiography of Muhammad Yunus. PublicAffairs.
Báo giá dịch vụ viết thuê luận văn
Luận Văn A-Z nhận làm trọn gói dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Liên hệ ngay dịch vụ viết thuê luận văn của chúng tôi!
UY TÍN - CHUYÊN NGHIỆP - BẢO MẬT
