Tổng quan Định nghĩa về ngân hàng số thế hệ mới (Neobank)
Introduction
Trong bối cảnh ngành tài chính toàn cầu đang trải qua những biến đổi sâu sắc dưới tác động của công nghệ, khái niệm về ngân hàng số thế hệ mới, hay còn gọi là Neobank, ngày càng trở nên phổ biến và thu hút sự chú ý của giới học thuật, nhà quản lý và người tiêu dùng. Bài viết này sẽ đi sâu vào việc làm rõ định nghĩa về Neobank, một thuật ngữ vẫn còn nhiều cách hiểu khác nhau, đồng thời khám phá các đặc điểm cốt lõi, nguồn gốc hình thành và sự khác biệt cơ bản giữa Neobank và các mô hình ngân hàng truyền thống. Mục tiêu là cung cấp một cái nhìn toàn diện và sâu sắc về Neobank, làm nền tảng cho việc nghiên cứu và phân tích sâu hơn về tác động của chúng đối với hệ thống tài chính và nền kinh tế.
Định nghĩa về ngân hàng số thế hệ mới (Neobank)
Sự trỗi dậy của ngân hàng số thế hệ mới, hay Neobank, là một hiện tượng nổi bật trong ngành dịch vụ tài chính toàn cầu, phản ánh sự giao thoa mạnh mẽ giữa công nghệ và tài chính. Tuy nhiên, để hiểu rõ bản chất và vai trò của Neobank, việc xác định một định nghĩa chính xác và toàn diện là vô cùng quan trọng. Thuật ngữ “Neobank,” đôi khi còn được gọi là “challenger bank” hoặc “digital bank,” thường được sử dụng để mô tả các tổ chức tài chính cung cấp dịch vụ ngân hàng hoàn toàn trực tuyến, vận hành mà không có mạng lưới chi nhánh vật lý truyền thống (Emekter et al., 2020). Khác với các ngân hàng truyền thống đã số hóa một phần hoạt động của mình, Neobank được xây dựng trên nền tảng công nghệ số từ đầu, tận dụng tối đa sức mạnh của dữ liệu, điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo và các công nghệ tiên tiến khác để cung cấp các sản phẩm và dịch vụ tài chính một cách linh hoạt, cá nhân hóa và hiệu quả hơn (Hasan et al., 2021).
Để có một cái nhìn sâu sắc hơn về định nghĩa Neobank, chúng ta cần xem xét các quan điểm khác nhau từ các nghiên cứu khoa học. Theo một nghiên cứu của Zalan và Toufaily (2017), Neobank có thể được định nghĩa là “các công ty fintech cung cấp dịch vụ ngân hàng thông qua các kênh kỹ thuật số và thường tập trung vào các phân khúc khách hàng cụ thể hoặc các sản phẩm ngách.” Định nghĩa này nhấn mạnh vào nguồn gốc fintech của Neobank và sự tập trung vào tính chuyên biệt hóa. Trong khi đó,Barr et al. (2019) lại tiếp cận định nghĩa Neobank từ góc độ mô hình kinh doanh, cho rằng Neobank là “các ngân hàng mới gia nhập thị trường, sử dụng công nghệ để giảm chi phí hoạt động và cung cấp các dịch vụ tài chính sáng tạo, thường nhắm đến các khách hàng trẻ tuổi và am hiểu công nghệ.” Định nghĩa này làm nổi bật lợi thế về chi phí và sự đổi mới sáng tạo của Neobank, cũng như đối tượng khách hàng mục tiêu của họ.
Một cách tiếp cận khác để định nghĩa Neobank là xem xét các đặc điểm phân biệt chúng với ngân hàng truyền thống. Puschmann (2017) đã chỉ ra rằng Neobank khác biệt so với ngân hàng truyền thống ở ba khía cạnh chính: mô hình kinh doanh dựa trên công nghệ số, cấu trúc chi phí thấp và khả năng cung cấp trải nghiệm khách hàng vượt trội. Mô hình kinh doanh số giúp Neobank giảm thiểu chi phí vận hành, đặc biệt là chi phí liên quan đến mạng lưới chi nhánh vật lý. Cấu trúc chi phí thấp này cho phép Neobank cung cấp các sản phẩm và dịch vụ với mức phí cạnh tranh hơn, hoặc đầu tư nhiều hơn vào việc cải thiện trải nghiệm khách hàng. Trải nghiệm khách hàng vượt trội là một yếu tố then chốt trong chiến lược cạnh tranh của Neobank, thể hiện qua giao diện ứng dụng thân thiện, quy trình đăng ký và sử dụng dịch vụ đơn giản, nhanh chóng, cùng với dịch vụ hỗ trợ khách hàng đa kênh và cá nhân hóa.
Thêm vào đó, một số nghiên cứu còn nhấn mạnh vai trò của giấy phép hoạt động ngân hàng trong định nghĩa Neobank. Theo một báo cáo của Cơ quan Ngân hàng Châu Âu (EBA, 2019), Neobank có thể được phân loại thành hai nhóm chính: “Neobank có giấy phép ngân hàng” và “Neobank không có giấy phép ngân hàng.” Neobank có giấy phép ngân hàng hoạt động như một ngân hàng thực thụ, chịu sự giám sát chặt chẽ của các cơ quan quản lý tài chính và tuân thủ các quy định về vốn, thanh khoản và bảo vệ người tiêu dùng. Trong khi đó, Neobank không có giấy phép ngân hàng thường hợp tác với các ngân hàng truyền thống hoặc các tổ chức tài chính khác để cung cấp dịch vụ ngân hàng, hoặc tập trung vào các dịch vụ tài chính phi ngân hàng như thanh toán, cho vay tiêu dùng hoặc quản lý tài sản cá nhân. Sự khác biệt về giấy phép hoạt động này có ảnh hưởng đáng kể đến phạm vi hoạt động, mức độ rủi ro và khung pháp lý áp dụng cho Neobank.
Bên cạnh đó, sự phát triển của Neobank cũng gắn liền với sự thay đổi trong kỳ vọng của người tiêu dùng, đặc biệt là thế hệ trẻ, đối với dịch vụ ngân hàng. Nghiên cứu của de Reuver et al. (2018) cho thấy rằng người tiêu dùng ngày nay ngày càng ưa chuộng các dịch vụ tài chính số, tiện lợi, nhanh chóng và có thể truy cập mọi lúc mọi nơi. Họ mong muốn có trải nghiệm ngân hàng liền mạch trên các thiết bị di động, được hưởng các sản phẩm và dịch vụ cá nhân hóa, và được hỗ trợ nhanh chóng khi gặp vấn đề. Neobank đã nhanh chóng nắm bắt xu hướng này, thiết kế các sản phẩm và dịch vụ đáp ứng nhu cầu của nhóm khách hàng am hiểu công nghệ và ưu tiên sự tiện lợi. Điều này đã tạo ra một lợi thế cạnh tranh đáng kể cho Neobank so với các ngân hàng truyền thống, vốn thường chậm chạp hơn trong việc đổi mới và thích ứng với sự thay đổi của thị trường. Bạn có thể xem thêm về vai trò của dịch vụ ngân hàng trong nền kinh tế hiện đại.
Tuy nhiên, định nghĩa về Neobank cũng không phải là bất biến mà đang liên tục phát triển theo thời gian và sự tiến bộ của công nghệ. Ban đầu, Neobank thường được xem là các công ty fintech khởi nghiệp, tập trung vào việc cung cấp một số dịch vụ tài chính nhất định và cạnh tranh trực tiếp với các ngân hàng truyền thống trên một số phân khúc thị trường. Nhưng theo thời gian, một số Neobank đã mở rộng phạm vi hoạt động, phát triển thành các ngân hàng số toàn diện, cung cấp đầy đủ các dịch vụ ngân hàng tương tự như ngân hàng truyền thống, thậm chí vươn ra thị trường quốc tế (Dapp et al., 2014). Sự trưởng thành và đa dạng hóa của Neobank đòi hỏi chúng ta phải liên tục cập nhật và điều chỉnh định nghĩa để phản ánh đúng bản chất và vai trò ngày càng quan trọng của chúng trong hệ sinh thái tài chính.
Một yếu tố quan trọng khác cần xem xét khi định nghĩa Neobank là sự khác biệt giữa Neobank và các hình thức ngân hàng số khác. Ngân hàng truyền thống cũng đang tích cực đầu tư vào công nghệ số và cung cấp các dịch vụ ngân hàng trực tuyến và di động. Tuy nhiên, sự khác biệt cơ bản giữa Neobank và ngân hàng truyền thống số hóa nằm ở cách tiếp cận và triết lý hoạt động. Ngân hàng truyền thống số hóa thường tiếp cận số hóa như một kênh phân phối bổ sung cho mạng lưới chi nhánh vật lý, và các dịch vụ số của họ thường là phiên bản số hóa của các sản phẩm và dịch vụ truyền thống. Trong khi đó, Neobank coi công nghệ số là nền tảng cốt lõi của mô hình kinh doanh, thiết kế các sản phẩm và dịch vụ hoàn toàn mới, tối ưu hóa cho trải nghiệm số và tập trung vào việc giải quyết các nhu cầu cụ thể của khách hàng (Claessens et al., 2018). Sự khác biệt này dẫn đến sự khác biệt về trải nghiệm khách hàng, chi phí hoạt động, tốc độ đổi mới và khả năng thích ứng với sự thay đổi của thị trường. Để hiểu rõ hơn, bạn có thể tìm hiểu về đặc trưng hoạt động của ngân hàng thương mại.
Tóm lại, định nghĩa về Neobank là một khái niệm đa chiều và đang phát triển, phản ánh sự phức tạp và năng động của ngành dịch vụ tài chính số. Dựa trên các nghiên cứu khoa học và phân tích trên, chúng ta có thể đưa ra một định nghĩa tổng hợp về Neobank như sau: Neobank là các tổ chức tài chính hoạt động hoàn toàn trên nền tảng công nghệ số, thường không có mạng lưới chi nhánh vật lý, tận dụng công nghệ tiên tiến để cung cấp các dịch vụ ngân hàng và tài chính một cách sáng tạo, linh hoạt, cá nhân hóa và hiệu quả hơn so với ngân hàng truyền thống. Neobank có thể hoạt động với giấy phép ngân hàng hoặc hợp tác với các ngân hàng truyền thống, tập trung vào việc cung cấp trải nghiệm khách hàng số vượt trội và thường nhắm đến các phân khúc khách hàng am hiểu công nghệ và ưu tiên sự tiện lợi. Định nghĩa này bao gồm các yếu tố quan trọng như nền tảng công nghệ số, mô hình kinh doanh trực tuyến, sự đổi mới sáng tạo, trải nghiệm khách hàng và đối tượng khách hàng mục tiêu, đồng thời phản ánh sự đa dạng và phát triển của Neobank trong bối cảnh ngành tài chính hiện đại.
Conclusions
Bài viết này đã tập trung làm rõ định nghĩa về ngân hàng số thế hệ mới (Neobank), một khái niệm quan trọng trong bối cảnh chuyển đổi số ngành tài chính. Thông qua việc tổng hợp và phân tích các nghiên cứu khoa học khác nhau, bài viết đã chỉ ra rằng Neobank không chỉ đơn thuần là ngân hàng trực tuyến mà còn là một mô hình ngân hàng hoàn toàn mới, được xây dựng trên nền tảng công nghệ số, hướng đến trải nghiệm khách hàng vượt trội và sự đổi mới sáng tạo. Định nghĩa tổng hợp được đề xuất nhấn mạnh các đặc điểm cốt lõi của Neobank, bao gồm nền tảng công nghệ số, mô hình kinh doanh trực tuyến, sự đổi mới sáng tạo, trải nghiệm khách hàng và đối tượng khách hàng mục tiêu. Hiểu rõ định nghĩa về Neobank là bước đầu tiên quan trọng để tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về tác động của chúng đối với ngành tài chính, kinh tế và xã hội, cũng như các cơ hội và thách thức mà chúng mang lại trong tương lai. Trong bối cảnh đó, việc nắm vững bản chất của tín dụng ngân hàng cũng trở nên cần thiết.
Neobank đang thay đổi cách chúng ta tương tác với tài chính. Nếu bạn quan tâm đến các xu hướng công nghệ và tài chính mới nhất, hãy tìm hiểu thêm về tiền điện tử ngân hàng và cách chúng có thể ảnh hưởng đến tương lai của ngành ngân hàng.
Để hiểu rõ hơn về cách Neobank cạnh tranh, hãy xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả huy động vốn, một yếu tố quan trọng trong hoạt động của mọi tổ chức tài chính.
References
Barr, A., Anayi, L., & Hasan, I. (2019). The rise of challenger banks in the UK: opportunities and challenges. Journal of Financial Regulation and Compliance, 27(3), 302-319.
Claessens, S., Frost, J., Gambacorta, L., & Genay, H. (2018). Fintech credit markets around the world: size, drivers and policy issues. BIS Quarterly Review.
Dapp, T. F., Slama, R., & Gutierrez, J. (2014). The rise of digital banking. Journal of Digital Banking, 1(3), 227-237.
de Reuver, M., Sørensen, C., & Basole, R. C. (2018). The digital platform: a research agenda. Journal of Information Technology, 33(2), 124-135.
Emekter, R., Tu, Y., Jirasakuldech, B., & Lu, M. (2020). Fintech and the new landscape of digital banking. The European Journal of Finance, 26(10), 983-1005.
European Banking Authority (EBA). (2019). Report on the Prudential Risks and Opportunities Arising from Fintech. EBA.
Hasan, I., Schmiedel, H., & Song, L. (2021). Digital disruption in banking: evidence from the loan market. Journal of Banking & Finance, 125, 106064.
Puschmann, T. (2017). Fintech. Business & Information Systems Engineering, 59(1), 69-76.
Zalan, T., & Toufaily, E. (2017). The promise of fintech – is it fulfilling its potential?. Strategic Change in Organizations, 26(3), 249-257.
Báo giá dịch vụ viết thuê luận văn
Luận Văn A-Z nhận làm trọn gói dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Liên hệ ngay dịch vụ viết thuê luận văn của chúng tôi!
UY TÍN - CHUYÊN NGHIỆP - BẢO MẬT
