Phân tích rủi ro tài chính

Theo nghĩa hẹp, rủi ro có nghĩa là sự không may, còn theo nghĩa thông thường, rủi ro là sự bất trắc, là sự không ổn định trong quá trình hoạt động và làm giảm kết quả của hoạt động. Như vậy, trong quá trình sản xuất kinh doanh, các doanh nghiệp có thể gặp sự không may, gặp bất trắc cho nên hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ không ổn định, như khi gặp sự không ổn định trong khâu cung cấp nguyên liệu, nó sẽ tạo ra sự không ổn định trong khâu sản xuất cả về khối lượng và chất lượng, kế tiếp là sự không ổn định ở khâu bán hàng và cuối cùng là sự không ổn định ở việc hoàn lại các chi phí đã bỏ ra, làm giảm lợi ích của doanh nghiệp nói riêng, đe dọa sự tồn tại của doanh nghiệp nói chung.

Như ta biết, trong quá trình sản xuất và kinh doanh, xét từ quan điểm tài chính là quá trình vận động tuần hoàn và chu chuyển của vốn lưu động, trong đó khởi đầu là vốn ứng trước và kết thúc là vốn thu về. Trong quá trình tuần hoàn và chu chuyển của vốn lưu động, người ta mong muốn vốn thu về phải lớn hơn vốn ứng trước. Muốn vậy, quá trình tuần hoàn và chu chuyển của vốn lưu động phải thuận lợi, không gặp rủi ro bất trắc và luôn ổn định.

Nhưng trên thực tế cho thấy, do có nhiều nguyên nhân tác động khác nhau khách quan, chủ quan làm cho quá trình sản xuất kinh doanh sẽ gặp sự không may, sự bất trắc và không ổn định, nghĩa là gặp rủi ro. Như vậy, rủi ro là vấn đề tiềm tàng , có ở bất cứ doanh nghiệp nào trong quá trình kinh doanh, do đó nó là vấn đề cần thiết cần được quan tâm và tính đến của nhà quản lý. Để biết được mức độ rủi ro tài chính của doanh nghiệp, người ta thường sử dụng một số chỉ tiêu liên quan đến công nợ: hệ số thanh toán nhanh,… Các chỉ tiêu này đã được trình bày trong nội dung phần phân tích tình hình công nợ và khả năng thanh toán của doanh nghiệp. Ngoài các chỉ tiêu trên thì ta còn sử dụng chỉ tiêu quan trọng khác sau đây:

– Hệ số nợ trên tài sản

Chỉ tiêu này nói lên rằng, trong tổng tài sản hiện có của doanh nghiệp thì có bao nhiêu đồng do vay nợ mà có. Do vậy, hệ số này càng lớn và có xu hướng tăng, chứng tỏ rủi ro tài chính càng tăng và ngược lại.

Hệ số nợ trên tài sản = Tổng số nợ / Tổng số tài sản

– Hệ số nợ ngắn hạn trên TSNH

Hệ số nợ trên tài sản ngắn hạn = Nợ ngắn hạn / Tài sản ngắn hạn

Ý nghĩa của chỉ tiêu này cũng gần giống với ý nghĩa của chỉ tiêu trên, nhưng từ quan điểm của quản lý, nó cần được chú ý và quan tâm nhiều hơn do phạm vi của nó tạo ra

– Hệ số thu hồi nợ

Hệ số thu hồi nợ = Doanh thu thuần / Số dư bình quân các khoản phải thu

[message type=”e.g. information, success”]Xem thêm: Nội dung phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp[/message]

Công thức này giải thích rằng, nếu doanh thu bán chịu, bán chậm càng giảm số dư nợ phải thu giảm đi thì hệ số thu nợ càng tăng và rủi ro tài chính càng giảm và ngược lại

– Thời hạn thu hồi nợ

Thời hạn thu hồi nợ bình quân = Thời gian trong kỳ báo cáo / Hệ số thu hồi nợ

Thời hạn trong kỳ báo cáo là đại lượng cố định ( một năm là 360 ngày), do vậy thời hạn thu hồi nợ tùy thuộc vào hệ số thu hồi nợ. Như vậy, khi hệ số thu hồi nợ tăng, thời hạn thu hồi nợ sẽ giảm, rủi ro tài chính giảm và ngược lại

– Hệ số quay vòng hàng tồn kho

Hệ số quay vòng hàng tồn kho = Trị giá vốn hàng xuất bán / Số dư bình quân hàng tồn kho

Chỉ tiêu này nói lên rằng, việc rút ngắn chu kỳ sản xuất, sản xuất ra đến đâu bán hết đến đó, hoặc mua nhanh, bán nhanh thì giá trị hàng tồn kho sẽ giảm hợp lý, do vậy hệ số vòng quay sẽ tăng và rủi ro tài chính sẽ giảm và ngược lại

– Thời hạn quay vòng hàng tồn kho

Thời hạn quay vòng hàng tồn kho = Thời gian trong kỳ báo cáo / Hệ số quay vòng hàng tồn kho

Như vậy, khi hệ số quay vòng hàng tồn kho càng lớn và có xu hướng tăng lên thì số ngày cần thiết cho một vòng quay càng nhỏ và có xu hướng càng giảm, khi đó rủi ro tài chính càng giảm và ngược lại

– Hệ số thanh toán lãi vay

Hệ số thanh toán lãi vay = Tổng lợi nhuận trước thuế / Chi phí lãi vay

Chỉ tiêu này nói lên rằng, sản xuất kinh doanh càng có hiệu quả, lãi càng tăng thì hệ số thanh toán lãi vay càng tăng, rủi ro tài chính càng giảm và ngược lại