Đặc điểm chung của nhân lực trong doanh nghiệp lữ hành

Nhân lực trong doanh nghiệp lữ hành được bố trí theo mức độ chuyên môn hóa cao: Việc tiêu dùng sản phẩm lữ hành của khách du lịch là một quá trình, và chia theo từng giai đoạn có liên quan chặt chẽ với nhau. Sự gia tăng giá trị sản phẩm tạo ra của mỗi giai đoạn phụ thuộc vào tính chuyên môn hóa và sự liên kết các giai đoạn này với nhau. Để tối ưu sự gia tăng giá trị sản phẩm lữ hành, nhân lực trong doanh nghiệp lữ hành được phân theo các nghiệp vụ mang tính chuyên môn hóa cao bao gồm phát triển sản phẩm, marketing, tư vấn và bán, quản lý và điều hành, hướng dẫn du lịch, quản lý và chất lượng sản phẩm…Cụ thể là, nhân viên tư vấn và bán sản phẩm lữ hành đòi hỏi lao động có khả năng giao tiếp hoàn hảo, kiến thức rộng, thông tin đa dạng, phong phú và cập nhật để thực hiện giai đoạn giúp khách có được nhiều sự lựa chọn nhất, chọn được sản phẩm tối ưu nhất và nhanh nhất. Nhân viên điều hành, hướng dẫn phải thực hiện công việc tổ chức thực hiện chương trình du lịch, được coi là lao động trực tiếp tham gia quá trình sản xuất sản phẩm lữ hành, quyết định sự gia tăng giá trị tổng thể sản phẩm của sản phẩm lữ hành.

Nhân lực trong doanh nghiệp lữ hành yêu cầu cao về kiến thức chuyên môn, kỹ thuật nghiệp vụ: Nhân tố con người là điều kiện quyết định sự thành công hay thất bại của doanh nghiệp trên thị trường. Khác với loại hình kinh doanh khác, kinh doanh lữ hành đòi hỏi người nhân viên phải có kiến thức rộng trong nhiều lĩnh vực, có chuyên môn giỏi, giao tiếp giỏi, có sức khỏe tốt, hình thức ưa nhìn, có phẩm chất tâm lý nhiệt tình, hăng say, năng động, tư duy sáng tạo và đặc biệt là tinh thần trách nhiệm cao. Nhân lực được trang bị vốn kiến thức sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực thuộc khoa học tự nhiên và khoa học xã hội. Ngoại ngữ được xác định như một công cụ hành nghề của hướng dẫn viên du lịch. Ngoại ngữ và tin học được coi như công cụ hành nghề của nhân viên tư vấn và bán sản phẩm lữ hành. Khả năng thiết lập và duy trì các mối quan hệ xã hội, khả năng tổ chức điều hành của các cán bộ quản lý doanh nghiệp là điều kiện quyết định đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, đến vị thế của doanh nghiệp trên thị trường. Do vậy người nhân viên không ngừng trau dồi kiến thức chuyên môn và rèn luyện các kỹ năng nghiệp vụ để biến yếu tố vô hình thành yếu tố hữu hình.

Nhân lực trong doanh nghiệp lữ hành mang tính thời vụ cao: Tính thời vụ trong hoạt động kinh doanh lữ hành chịu sự tác động của yếu tố tự nhiên, yếu tố kinh tế xã hội, tâm lý xã hội liên quan đến khách du lịch. Do tính thời vụ mà cơ cấu nhân lực của doanh nghiệp lữ hành luôn biến đổi. Chính vụ du lịch doanh nghiệp cần huy động một đội ngũ nhân lực lớn như điều hành, hướng dẫn viên, nhân viên tư vấn du lịch,…nhiều khi làm giảm chất lượng phục vụ và gây khó khăn cho việc tổ chức quản lý lao động. Ngoài vụ, doanh nghiệp lữ hành cần một số lượng lớn nhân viên phát triển sản phẩm, marketing, tư vấn và bán.

Nhân lực trong doanh nghiệp lữ hành khả năng cơ giới hóa và tự động hóa thấp: Xuất phát từ đặc điểm sản phẩm của doanh nghiệp lữ hành chủ yếu là dịch vụ. Do vậy, yếu tố con người đóng vai trò chủ yếu trong quá trình sản xuất. Hoạt động sản xuất sản phẩm của doanh nghiệp lữ hảnh chủ yếu là hoạt động phục vụ khách du lịch. Mà hoạt động này không thể thay thế bằng hệ thống máy móc. Hơn nữa, sản phẩm lữ hành được tạo ra theo một quy trình mang tính tổng hợp cao và rất đa dạng nên khả năng cơ giới hóa, tự động hóa trong công việc là rất thấp. Tuy nhiên một số công việc có thể sử dụng các phần mềm quản lý. Cụ thể là phần mềm quản lý thông tin về điểm đến du lịch, khách du lịch, nhà cung cấp dịch vụ du lịch, phần mềm tính giá, đăng ký đặt chỗ, theo dõi kết quả bán hàng, quản lý điều hành…

Nhân lực trong doanh nghiệp lữ hành đòi hỏi cao về tinh thần và thể lực: Điều này xuất phát từ đối tượng phục vụ là khách du lịch rất đa dạng về quốc tịch, dân tộc, thành phần xuất thân, thói quen tiêu dùng, tuổi tác, giới tính, trình độ văn hóa, nghề nghiệp, khả năng thanh toán, đặc điểm tâm lý… Mỗi khách du lịch một vẻ, một yêu cầu, một mục đích khác nhau. Do vậy, nhân lực trong doanh nghiệp lữ hành phải hết sức khéo léo, linh hoạt, kiên trì, nhẫn nại trong quá trình phục vụ và xử lý các tình huống liên quan đến khách hàng. Mặt khác, nhân lực trong doanh nghiệp lữ hành luôn phải đặt mình trong trạng thái sẵn sàng phục vụ khách, thời gian và không gian làm việc không cố định, thường làm việc vào ngày nghỉ, ngày lễ, đi công tác dài ngày… đòi hỏi phải có sức khỏe dẻo dai. Hơn nữa, phần lớn nhân lực trong doanh nghiệp lữ hành là những người trực tiếp tiếp xúc với khách hàng, bạn hàng nên đòi hỏi không dị hình, dị tật, không mắc bệnh truyền nhiễm.

Nguồn: Luận án Kinh doanh thương mại “Phát triển nhân lực của các doanh nghiệp lữ hành vùng duyên hải Bắc Bộ“