Introduction
Lãi suất liên ngân hàng đóng vai trò then chốt trong hệ thống tài chính hiện đại, là giá cả của vốn trên thị trường tiền tệ ngắn hạn, nơi các tổ chức tài chính vay và cho vay lẫn nhau để quản lý thanh khoản và đáp ứng các nghĩa vụ dự trữ. Mức lãi suất này không chỉ phản ánh điều kiện thanh khoản hiện tại của thị trường mà còn là một kênh quan trọng để truyền tải chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương. Bài viết này sẽ đi sâu vào định nghĩa lãi suất liên ngân hàng, làm rõ bản chất, cơ chế hoạt động và tầm quan trọng của nó trong nền kinh tế. Thông qua việc tổng hợp các nghiên cứu khoa học hiện hành, chúng tôi sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về khái niệm này, góp phần làm sáng tỏ vai trò trung tâm của lãi suất liên ngân hàng trong việc duy trì sự ổn định và hiệu quả của hệ thống tài chính.
Định nghĩa về lãi suất liên ngân hàng
Thị trường liên ngân hàng là một bộ phận cấu thành quan trọng của thị trường tiền tệ, nơi các ngân hàng thương mại và các tổ chức tài chính khác giao dịch các khoản vay ngắn hạn. Lãi suất liên ngân hàng, do đó, có thể được định nghĩa là mức lãi suất mà các ngân hàng áp dụng khi cho nhau vay tiền trong thị trường này, thường là qua đêm hoặc trong các kỳ hạn ngắn khác (Freixas & Rochet, 2008). Bản chất của thị trường liên ngân hàng là giải quyết vấn đề thanh khoản tạm thời của các ngân hàng. Các ngân hàng có thể cần vay tiền trên thị trường liên ngân hàng để đáp ứng yêu cầu dự trữ bắt buộc, quản lý dòng tiền hàng ngày hoặc tận dụng các cơ hội đầu tư ngắn hạn (Borio, 1997). Ngược lại, các ngân hàng có dư thừa thanh khoản có thể cho vay trên thị trường liên ngân hàng để kiếm lời. Xem thêm về vai trò của vốn chủ sở hữu trong hoạt động ngân hàng.
Theo lý thuyết kinh tế, lãi suất liên ngân hàng được xác định bởi sự tương tác giữa cung và cầu về dự trữ ngân hàng. Cung dự trữ chủ yếu đến từ ngân hàng trung ương thông qua các nghiệp vụ thị trường mở, tái chiết khấu và các công cụ chính sách tiền tệ khác. Ngân hàng trung ương có thể tác động đến cung dự trữ bằng cách mua hoặc bán chứng khoán chính phủ, điều chỉnh tỷ lệ dự trữ bắt buộc hoặc thay đổi lãi suất chiết khấu (Woodford, 2003). Cầu dự trữ phát sinh từ nhu cầu của các ngân hàng thương mại để đáp ứng yêu cầu dự trữ, thanh toán bù trừ và quản lý thanh khoản. Các yếu tố ảnh hưởng đến cầu dự trữ bao gồm mức độ hoạt động kinh tế, biến động lãi suất, rủi ro tín dụng và kỳ vọng về chính sách tiền tệ trong tương lai (McLeay, Radia, & Thomas, 2014). Một công cụ có thể được sử dụng trong chính sách tiền tệ đó là công cụ thị trường mở.
Mức lãi suất liên ngân hàng không chỉ phản ánh điều kiện cung cầu dự trữ mà còn chứa đựng thông tin quan trọng về kỳ vọng thị trường về chính sách tiền tệ trong tương lai. Ngân hàng trung ương thường sử dụng lãi suất liên ngân hàng làm mục tiêu trung gian hoặc mục tiêu hoạt động trong khuôn khổ chính sách tiền tệ của mình. Bằng cách điều chỉnh các công cụ chính sách, ngân hàng trung ương cố gắng hướng lãi suất liên ngân hàng đến mức mục tiêu mong muốn, từ đó tác động đến lãi suất trên thị trường rộng lớn hơn và cuối cùng là lạm phát và tăng trưởng kinh tế (Bernanke & Mishkin, 1997).
Trên thực tế, có nhiều loại lãi suất liên ngân hàng khác nhau tùy thuộc vào kỳ hạn của khoản vay. Lãi suất qua đêm liên ngân hàng (overnight interbank rate) là lãi suất cho vay qua đêm, thường được coi là lãi suất liên ngân hàng quan trọng nhất vì nó phản ánh điều kiện thanh khoản tức thời trên thị trường. Ngoài ra còn có lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn (term interbank rate) cho các khoản vay có kỳ hạn dài hơn, chẳng hạn như một tuần, một tháng hoặc ba tháng. Các lãi suất kỳ hạn thường cao hơn lãi suất qua đêm để bù đắp cho rủi ro kỳ hạn và rủi ro tín dụng cao hơn (Hull, 2018). Xem thêm về các hình thức tín dụng.
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng lãi suất liên ngân hàng có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố ngoài cung và cầu dự trữ. Rủi ro tín dụng giữa các ngân hàng là một yếu tố quan trọng. Trong thời kỳ khủng hoảng tài chính, rủi ro tín dụng liên ngân hàng có thể tăng cao, khiến các ngân hàng trở nên ngần ngại cho nhau vay, dẫn đến sự gián đoạn trên thị trường liên ngân hàng và làm tăng lãi suất (Acharya, Gale, & Yorulmazer, 2011). Ngoài ra, sự phân mảnh thị trường và thông tin bất đối xứng cũng có thể làm ảnh hưởng đến hiệu quả của thị trường liên ngân hàng và tác động đến lãi suất (Allen & Gale, 2000). Tham khảo thêm về lý thuyết bất cân xứng thông tin.
Hơn nữa, sự phát triển của hệ thống thanh toán và công nghệ tài chính cũng đã có những tác động nhất định đến thị trường liên ngân hàng. Hệ thống thanh toán hiệu quả hơn có thể giảm nhu cầu về dự trữ và do đó ảnh hưởng đến lãi suất liên ngân hàng. Sự xuất hiện của các công cụ tài chính mới và các tổ chức tài chính phi ngân hàng cũng có thể làm thay đổi cấu trúc và động lực của thị trường liên ngân hàng (Brunnermeier, Gorton, & Krishnamurthy, 2012).
Trong bối cảnh toàn cầu hóa tài chính, lãi suất liên ngân hàng không chỉ giới hạn trong phạm vi quốc gia mà còn có sự liên kết chặt chẽ giữa các thị trường liên ngân hàng quốc tế. Lãi suất liên ngân hàng Libor (London Interbank Offered Rate) và Euribor (Euro Interbank Offered Rate) đã từng là các lãi suất tham chiếu quan trọng trên thị trường tài chính toàn cầu. Tuy nhiên, sau những bê bối liên quan đến thao túng lãi suất Libor, các cơ quan quản lý đã thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang các lãi suất tham chiếu thay thế, chẳng hạn như SOFR (Secured Overnight Financing Rate) ở Hoa Kỳ và €STR (Euro Short-Term Rate) ở khu vực đồng euro (Financial Stability Board, 2014). Sự chuyển đổi này nhằm mục đích tăng cường tính minh bạch và độ tin cậy của lãi suất tham chiếu liên ngân hàng. Đọc thêm về các dịch vụ chính của ngân hàng thương mại.
Tóm lại, lãi suất liên ngân hàng là một chỉ báo quan trọng về điều kiện thanh khoản trên thị trường tiền tệ và là công cụ chính sách tiền tệ quan trọng của ngân hàng trung ương. Định nghĩa về lãi suất liên ngân hàng không chỉ đơn thuần là mức giá của vốn vay ngắn hạn giữa các ngân hàng, mà còn bao hàm các yếu tố kinh tế vĩ mô, rủi ro tài chính và sự phát triển của hệ thống tài chính. Hiểu rõ về lãi suất liên ngân hàng là rất quan trọng để phân tích hoạt động của thị trường tiền tệ, đánh giá hiệu quả của chính sách tiền tệ và giám sát rủi ro hệ thống trong hệ thống tài chính. Cùng tìm hiểu về các hình thức sở hữu trong ngân hàng thương mại.
Conclusions
Bài viết này đã trình bày một cái nhìn tổng quan về định nghĩa lãi suất liên ngân hàng, một khái niệm cốt lõi trong lĩnh vực kinh tế tiền tệ và tài chính ngân hàng. Lãi suất liên ngân hàng được xác định là mức lãi suất mà các ngân hàng áp dụng khi cho nhau vay vốn ngắn hạn trên thị trường liên ngân hàng. Nó không chỉ phản ánh điều kiện thanh khoản tức thời của thị trường mà còn là một kênh truyền tải chính sách tiền tệ quan trọng. Các yếu tố như cung cầu dự trữ, rủi ro tín dụng, cấu trúc thị trường và sự phát triển của hệ thống tài chính đều có ảnh hưởng đến lãi suất liên ngân hàng. Hiểu rõ bản chất và các yếu tố tác động đến lãi suất liên ngân hàng là vô cùng quan trọng đối với các nhà hoạch định chính sách, các nhà quản lý ngân hàng và các nhà nghiên cứu kinh tế để đảm bảo sự ổn định và hiệu quả của hệ thống tài chính. Trong bối cảnh thị trường tài chính ngày càng phức tạp và toàn cầu hóa, việc theo dõi và phân tích lãi suất liên ngân hàng vẫn tiếp tục là một nhiệm vụ quan trọng để duy trì sự lành mạnh của nền kinh tế.
Để hiểu rõ hơn về các yếu tố kinh tế vĩ mô, bạn có thể tham khảo thêm về khái niệm phát triển.
References
Acharya, V. V., Gale, D., & Yorulmazer, T. (2011). Systemic risk and liquidity freeze in interbank money markets. The American Economic Review, 101(4), 1458-84.
Allen, F., & Gale, D. (2000). Financial contagion. Journal of Political Economy, 108(1), 1-33.
Bernanke, B. S., & Mishkin, F. S. (1997). Inflation targeting: a new framework for monetary policy?. Journal of Economic Perspectives, 11(2), 97-116.
Borio, C. E. V. (1997). The implementation of monetary policy in industrial countries: a survey. BIS Economic Papers, 47.
Brunnermeier, M. K., Gorton, G., & Krishnamurthy, A. (2012). Risk topography. Journal of Financial Economics, 106(2), 284-308.
Financial Stability Board. (2014). Reforming major interest rate benchmarks. FSB.
Freixas, X., & Rochet, J. C. (2008). Microeconomics of banking. MIT press.
Hull, J. C. (2018). Options, futures, and other derivatives. Pearson Education.
McLeay, M., Radia, A., & Thomas, R. (2014). Money creation in the modern economy. Bank of England Quarterly Bulletin, 2014 Q1.
Woodford, M. (2003). Interest and prices: foundations of a theory of monetary policy. Princeton university press.
Báo giá dịch vụ viết thuê luận văn
Luận Văn A-Z nhận làm trọn gói dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Liên hệ ngay dịch vụ viết thuê luận văn của chúng tôi!
UY TÍN - CHUYÊN NGHIỆP - BẢO MẬT
