Tổ Chức Không Gian: Sắp Xếp Vật Thể Trong Đô Thị Với Ý Đồ Thẩm Mỹ Và Công Năng

Tổ chức không gian, một khái niệm then chốt trong quy hoạch đô thị, là sự sắp xếp các vật thể trong đô thị một cách có chủ đích, hướng đến cả thẩm mỹ lẫn công năng sử dụng. Trong bối cảnh phát triển đô thị hiện đại, việc tổ chức không gian đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra môi trường sống chất lượng, đáp ứng nhu cầu của cộng đồng và bảo tồn các giá trị văn hóa, lịch sử. Bài viết này sẽ đi sâu vào khái niệm tổ chức không gian, đặc biệt tập trung vào tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan các tuyến phố đi bộ, một yếu tố quan trọng trong việc kiến tạo nên bản sắc và sự hấp dẫn của đô thị.

1. Tổ Chức Không Gian Kiến Trúc Cảnh Quan Tuyến Phố Đi Bộ: Tổng Quan

1.1. Khái Niệm Và Định Nghĩa

Theo nghiên cứu, tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan tuyến phố đi bộ là sự sắp xếp các thành phần cấu tạo nên không gian kiến trúc cảnh quan tuyến phố đi bộ một cách có ý đồ về thẩm mỹ và công năng sử dụng, nhằm tạo lập bản sắc, hài hòa với các yếu tố tự nhiên, văn hóa xã hội và con người.

Các yếu tố cấu thành không gian kiến trúc cảnh quan tuyến phố đi bộ bao gồm:

• Công trình kiến trúc: Bao gồm kiến trúc lớn (các tòa nhà cao tầng, công trình công cộng) và kiến trúc nhỏ (các cửa hàng, quán cà phê, công trình trang trí).

• Cảnh quan: Bao gồm địa hình, mặt nước, cây xanh, con người và các yếu tố nghệ thuật (tượng đài, tranh tường, v.v.).

• Trang thiết bị tiện ích đô thị: Bao gồm ghế đá, thùng rác, đèn chiếu sáng, biển báo, v.v.

• Hạ tầng kỹ thuật: Hệ thống điện, nước, viễn thông, v.v.

• Hoạt động của con người: Các hoạt động mua bán, vui chơi, giải trí, giao lưu văn hóa, v.v.

1.2. Tổ Chức Không Gian Kiến Trúc Cảnh Quan Tuyến Phố Đi Bộ Trên Thế Giới

Vào những năm 50 của thế kỷ XX, tại Châu Âu, để khắc phục tình trạng ách tắc giao thông và suy giảm chất lượng môi trường do sự gia tăng của xe cơ giới, các nước đã có chính sách hạn chế giao thông cơ giới, xây dựng các tuyến đường dành cho người đi bộ.

Ví dụ: Tuyến phố đi bộ Torg ở Stockholm và Lijnbaan ở Rotterdam.

Mục tiêu: Giảm số lượng xe hơi, cải thiện điều kiện môi trường, tăng cường sức khỏe người dân.

Giải pháp: Chú trọng hệ thống giao thông công cộng chất lượng cao, cơ sở hạ tầng kỹ thuật và tiện ích đô thị hoàn thiện, tăng cường các hoạt động, trải nghiệm của người đi bộ trên tuyến phố.

1.3. Tổ Chức Không Gian Kiến Trúc Cảnh Quan Tuyến Phố Đi Bộ Tại Việt Nam

Tại Việt Nam, các tuyến phố đi bộ hình thành muộn hơn, nhưng cũng được khai thác ở khu vực trung tâm, nơi có nhiều công trình kiến trúc di sản và hoạt động thương mại sầm uất.

Đặc điểm: Coi trọng các yếu tố văn hóa lịch sử xã hội truyền thống, gắn kết chặt chẽ với cảnh quan xung quanh. Điều kiện khí hậu nhiệt đới ảnh hưởng lớn đến tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan các tuyến phố đi bộ.

Ví dụ: Tuyến phố đi bộ Tạ Hiện (Hà Nội), tuyến phố đi bộ Nguyễn Huệ (TP.HCM).

1.4. Tình Hình Tổ Chức Không Gian Kiến Trúc Cảnh Quan Các Tuyến Phố Đi Bộ Khu Vực Nội Đô Lịch Sử Thành Phố Hà Nội

Lịch sử: Các tuyến phố đi bộ đã được đề cập trong quy hoạch Hà Nội từ năm 1992. Tuy nhiên, đến nay, việc phát triển vẫn còn nhiều hạn chế.

Thực trạng:

• Giao thông: Hệ thống giao thông công cộng chưa phát triển đồng bộ, gây khó khăn cho việc tiếp cận các tuyến phố đi bộ.

• Không gian: Không gian khu vực phố cổ chật hẹp, khu phố cũ thì rộng rãi hơn.

• Kiến trúc: Các công trình kiến trúc đa dạng về phong cách, nhưng thiếu sự đồng nhất.

• Cảnh quan: Cây xanh còn hạn chế, mặt nước chưa được khai thác hiệu quả.

• Tiện ích: Tiện ích đô thị còn thiếu và chưa được thiết kế đồng bộ.

2. Cơ Sở Khoa Học Tổ Chức Không Gian Kiến Trúc Cảnh Quan Các Tuyến Phố Đi Bộ

2.1. Cơ Sở Lý Thuyết

2.1.1. Lý Thuyết Về Tổ Chức Không Gian Tuyến Phố Đi Bộ

• Lý thuyết kiến trúc cảnh quan: Bố cục cảnh quan, tạo hình không gian, xác định kích thước không gian.
• Lý thuyết về nhận diện không gian: Lý luận hình nền, lý luận liên kết, lý luận địa điểm.
• Lý thuyết về nhận diện hình ảnh tuyến phố đi bộ: Bản sắc, cấu trúc, ý nghĩa.
• Lý thuyết về tổ chức tuyến phố đi bộ trong quy hoạch đô thị: Lựa chọn vị trí, quy mô, tổ chức mạng lưới giao thông, tổ chức không gian cảnh quan.
• Lý thuyết tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan tuyến phố đi bộ: Tổ chức giao thông công cộng, tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan, tổ chức cây xanh, thiết kế an toàn cho người đi bộ.

2.1.2. Lý Thuyết Về Hoạt Động Đi Bộ

• Mối tương quan giữa khoảng cách và thời gian đi bộ: Khoảng cách hợp lý cho người đi bộ là 500m, khoảng cách giữa các điểm dừng chân không nên vượt quá 200m.
• Mối quan hệ giữa tuyến phố đi bộ và hệ thống giao thông công cộng: Cần quy hoạch đầy đủ hệ thống giao thông công cộng, bãi đỗ xe.
• Các yếu tố đặc trưng của dòng đi bộ: Mật độ, cường độ, vận tốc của dòng đi bộ.
• Các chỉ tiêu kỹ thuật: Chiều rộng vỉa hè, làn đường đi bộ.
• Phân tích cảm thụ thị giác: Khả năng nhận thức của mắt trong không gian đô thị, thời gian cảm thụ, tính liên kết thị giác, các yếu tố tác động đến sự thụ cảm thị giác.
• Lý thuyết về hoạt động của con người: Hoạt động thiết yếu, hoạt động tự chọn, hoạt động xã hội.

2.1.3. Lý Thuyết Về Bảo Tồn Di Sản Trong Tổ Chức KGKTCQ Tuyến Phố Đi Bộ

• Bảo tồn đặc tính môi trường cảnh quan đô thị.
• Bảo tồn và sử dụng thích ứng di sản.
• Bảo tồn đặc trưng văn hóa phi vật thể.

2.2. Cơ Sở Pháp Lý

Luận án cũng dựa trên các văn bản pháp lý hiện hành của Nhà nước và Thành phố Hà Nội liên quan đến quy hoạch đô thị, quản lý di sản văn hóa và các quy định về xây dựng, giao thông.

2.3. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng

2.3.1. Điều Kiện Tự Nhiên

• Khí hậu: Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa ảnh hưởng đến lựa chọn vật liệu, cây xanh và thiết kế không gian.
• Mưa, nắng, nhiệt độ: Ảnh hưởng đến hoạt động đi bộ, cần có giải pháp che chắn, tạo bóng mát.

2.3.2. Các Yếu Tố Văn Hóa, Lịch Sử

Khu vực nội đô lịch sử là nơi hội tụ nhiều di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, cần được bảo tồn và phát huy trong quá trình tổ chức không gian.

2.3.3. Các Yếu Tố Kinh Tế

Phát triển tuyến phố đi bộ cần tạo điều kiện phát triển kinh tế địa phương, thu hút du lịch và nâng cao giá trị bất động sản.

Kết Luận

Việc tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan các tuyến phố đi bộ trong khu vực nội đô lịch sử thành phố Hà Nội đòi hỏi sự kết hợp hài hòa giữa các yếu tố lý thuyết, pháp lý, tự nhiên, văn hóa, lịch sử và kinh tế. Một cách tiếp cận toàn diện và sáng tạo sẽ giúp tạo ra những không gian công cộng hấp dẫn, thuận tiện, an toàn và mang đậm bản sắc văn hóa, góp phần xây dựng Thủ đô ngày càng Xanh – Văn hiến – Văn minh và Hiện đại.

Báo giá dịch vụ viết thuê luận văn

Luận Văn A-Z  nhận làm trọn gói dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Liên hệ ngay dịch vụ viết thuê luận văn của chúng tôi!

UY TÍN - CHUYÊN NGHIỆP - BẢO MẬT

Nhận báo giá Xem thêm