Tăng trưởng kinh tế là gì? Chỉ tiêu đo lường tăng trưởng

Tăng trưởng kinh tế là vấn đề trung tâm của kinh tế vĩ mô bởi nó là điều kiện tiên quyết để phát triển kinh tế, vì vậy có rất nhiều khái niệm tăng trưởng được phát biểu như sau:

Theo Douglass C.North và Robert paul Thomas (1973) đã kết luận rằng “tăng trưởng kinh tế xảy ra nếu sản lượng tăng nhanh hơn dân số”. Trong khi đó Hendrik Van den Berg cho rằng “Tăng trưởng kinh tế là tăng phúc lợi cả con người”.

Theo Simon Kuznets (1966) cho rằng “Tăng trưởng kinh tế của một nước là sự tăng lâu dài về khả năng cung cấp ngày càng tăng các mặt hàng kinh tế đa dạng cho số dân của mình, khả năng ngày càng tăng này dựa trên công nghệ tiên tiến và những điều chỉnh về thể chế và hệ tư tưởng mà nó đòi hỏi ….”. Ông cũng cho rằng “Tăng trưởng kinh tế là sự gia tăng bền vững về sản phẩm tính theo đầu người”.

Theo Paul Athony Samuelson cho rằng “Tăng trưởng kinh tế là sự mở rộng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) hay sản lượng tiềm năng của một nước. Nói cách khác, tăng trưởng diễn ra khi đường giới hạn khả năng sản xuất (PPF) của một nước dịch chuyển ra phía ngoài”.

Nhìn chung, các khái niệm đều thống nhất cho là “Tăng trưởng kinh tế là sự gia tăng về quy mô sản lượng của nền kinh tế trong một thời kỳ nhất định”.

Như vậy, tăng trưởng kinh tế của một quốc gia thường được xét ở các phương diện sau:

– Tăng trưởng kinh tế theo chiều rộng và tăng trưởng theo chiều sâu: tăng trưởng theo chiều rộng phản ánh tăng sản lượng do tăng qui mô nguồn vốn, số lượng lao động và tài nguyên thiên nhiên được khai thác còn tăng trưởng theo chiều sâu thể hiện sự gia tăng sản lượng do tác động của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP).

TFP phản ảnh hiệu quả sử dụng các nguồn lực, sự thay đổi công nghệ, trình độ lành nghề của công nhân, trình độ quản lý… Đây là bộ phận quan trọng nhất quyết định đến chất lượng tăng trưởng cho nên muốn tăng trưởng theo chiều sâu thì phải dựa vào khoa học công nghệ, vào nguồn nhân lực chất lượng cao và vào những thể chế kinh tế và các giải pháp mà các nhà khoa học đưa ra.

[message type=”e.g. information, success”]Xem thêm: Khái niệm tăng trưởng kinh tế[/message]

– Tăng trưởng trong ngắn hạn và tăng trưởng trong dài hạn: với tiêu chí đo lường không phải là thời gian mà là sự điều chỉnh về mặt kinh tế. Nhìn từ góc độ các nhân tố đóng góp vào tăng trưởng thì ngắn hạn và dài hạn có mối liên hệ với nhau thông qua tiết kiệm và đầu tư nghĩa là việc hy sinh tiêu dùng trong hiện tại có thể tạo ra mức sản lượng cao hơn trong tương lai.

Chỉ tiêu đo lường tăng trưởng

Quy mô của một nền kinh tế được thể hiện bởi:

Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) là giá trị của toàn bộ lượng hàng hoá và dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra trên phạm vi lãnh thổ một nước, trong một thời gian nhất định thường là một năm.

Tổng sản phẩm quốc dân (GNP) là giá trị của toàn bộ lượng hàng hoá và dịch vụ cuối cùng do công dân một nước tạo ra trong một khoảng thời gian nhất định thường là một năm.

GDP/người hay GNP/người hoặc thu nhập bình quân đầu người (PCI): phản ánh tăng trưởng kinh tế có tính đến sự thay đổi dân số, được tính bằng cách lấy GDP hoặc GNP chia cho tổng số dân.