Quản Lý Nhà Nước: Hoạt Động Giảm Nghèo Đa Chiều
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và những thách thức kinh tế – xã hội phức tạp, giảm nghèo không chỉ là mục tiêu nhân đạo mà còn là yếu tố then chốt để đảm bảo tăng trưởng bền vững và ổn định chính trị. Bài viết này tập trung phân tích vai trò quản lý nhà nước (QLNN) trong hoạt động giảm nghèo đa chiều (GNĐC), một cách tiếp cận toàn diện nhằm giải quyết vấn đề nghèo một cách bền vững. Bài viết sẽ đi sâu vào các khía cạnh của QLNN đối với GNĐC, bao gồm xây dựng kế hoạch giảm nghèo, tổ chức thực hiện, thanh tra, kiểm tra, đánh giá. Đồng thời, bài viết cũng sẽ xem xét kinh nghiệm thực tiễn từ một số địa phương, từ đó đưa ra những gợi ý chính sách nhằm nâng cao hiệu quả QLNN đối với GNĐC, góp phần vào sự phát triển thịnh vượng và công bằng của xã hội.
Cơ Sở Lý Thuyết Về Quản Lý Nhà Nước Đối Với Giảm Nghèo Đa Chiều
Nghèo Đa Chiều: Quan Niệm và Đo Lường
Nghèo đa chiều không chỉ là sự thiếu hụt về thu nhập mà còn là sự thiếu hụt cơ hội, năng lực và khả năng tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản (DVXHCB). Các trường phái lý thuyết khác nhau đã đưa ra những quan điểm đa dạng về nghèo:
- Trường phái nhu cầu cơ bản: Tập trung vào những thiếu hụt cụ thể của người nghèo, như lương thực, nước sạch, nhà ở, y tế, giáo dục (Nguyễn Thị Hoa, 2009).
- Trường phái phúc lợi: Định nghĩa nghèo là sự thiếu hụt phúc lợi kinh tế cần thiết để đảm bảo mức sống tối thiểu (Nguyễn Thị Hoa, 2009).
- Trường phái năng lực: Nhấn mạnh quyền tự do và khả năng của con người để đạt được cuộc sống mà họ mong muốn (Nguyễn Thị Hoa, 2009).
- Cách tiếp cận tổng hợp: Xem xét nghèo trên nhiều khía cạnh như mức sống, môi trường, tài sản, giáo dục, y tế, sinh kế, và sự hòa nhập xã hội (Zahra và Zafar, 2015).
Đo lường nghèo đa chiều là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự kết hợp giữa các chỉ số định lượng và định tính. Một số chỉ số đo lường phổ biến bao gồm:
- Chỉ số nghèo con người (HPI): Đo lường sự thiếu hụt về tuổi thọ, giáo dục, và thu nhập (Anand và Sen, 1977).
- Chỉ số nghèo đa chiều (MPI): Xem xét các khía cạnh về sức khỏe, giáo dục, và mức sống (Alkire và Foster, 2000).
- Phương pháp Alkire – Foster (AF): Xây dựng hệ thống chỉ số đo lường nghèo gồm nhiều chiều khác nhau, bao gồm giáo dục, y tế, điều kiện sống, quan hệ xã hội và tài sản (Y. Lu và cộng sự, 2019).
Tại Việt Nam, chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025 được xác định dựa trên tiêu chí thu nhập và mức độ thiếu hụt các DVXHCB. Các DVXHCB bao gồm việc làm, y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch và vệ sinh, thông tin (Nghị định số 07/2021/NĐ-CP).
Quản Lý Nhà Nước Đối Với Giảm Nghèo Đa Chiều: Khái Niệm, Nội Dung và Các Yếu Tố Ảnh Hưởng
Quản lý nhà nước đối với giảm nghèo đa chiều là một quá trình phức tạp, bao gồm:
* Xây dựng kế hoạch GNĐC phù hợp với điều kiện địa phương, xác định nguồn lực, mục tiêu, lộ trình, giải pháp.
* Tổ chức thực hiện kế hoạch GNĐC, phân công, phối hợp các đơn vị, cán bộ thực hiện, huy động nguồn lực, tuyên truyền.
* Thanh tra, kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện kế hoạch GNĐC.
Nội dung QLNN đối với GNĐC tập trung vào ba chức năng chính (xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện và kiểm tra giám sát) nhưng phải phù hợp với mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo, giảm tỷ lệ tái nghèo và nâng cao chất lượng dịch vụ cho người dân, ở từng giai đoạn, như chuẩn nghèo (đa chiều) về thu nhập và tiếp cận dịch vụ mà nhà nước đưa ra.
Các yếu tố ảnh hưởng đến QLNN đối với GNĐC được phân loại thành hai nhóm:
* Yếu tố thuộc về chính quyền cấp tỉnh: phạm vi được phân cấp về giảm nghèo, sự quan tâm của chính quyền, năng lực đội ngũ cán bộ, cơ sở vật chất kỹ thuật.
* Yếu tố không thuộc về chính quyền cấp tỉnh: điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội, chủ trương của Đảng và quản lý của Chính phủ, năng lực vươn lên của hộ nghèo.
Kinh Nghiệm Thực Tiễn Và Bài Học Cho Thành Phố Hà Nội
Kinh Nghiệm Quản Lý Nhà Nước Về GNĐC Tại TP. Hồ Chí Minh
Thành phố Hồ Chí Minh đã đạt được nhiều thành công trong GNĐC nhờ:
* Xây dựng chuẩn nghèo riêng: điều chỉnh tiêu chí phù hợp với đặc điểm đô thị.
* Huy động nguồn lực: phát động phong trào “Chung tay với người nghèo”, tạo điều kiện cho các khu phố hỗ trợ trực tiếp các hộ khó khăn.
* Hỗ trợ sinh kế: cho vay vốn ưu đãi, liên kết với các hợp tác xã, bảo hiểm xã hội, tạo cơ hội học nghề, tăng thu nhập.
* Cải thiện DVXHCB: nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, nhà ở.
Kinh Nghiệm Quản Lý Nhà Nước Về GNĐC Tại Đà Nẵng
Đà Nẵng đã triển khai hiệu quả GNĐC nhờ:
- Xây dựng chuẩn nghèo cao hơn: phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội địa phương.
- Huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực tín dụng: hỗ trợ người nghèo tiếp cận vốn vay ưu đãi.
- Đa dạng hóa các mô hình hỗ trợ: xây dựng các mô hình sinh kế phù hợp với từng nhóm đối tượng, khuyến khích tham gia các tổ chức xã hội.
- Giám sát chặt chẽ: công khai, minh bạch trong quá trình thực hiện, đảm bảo người dân tham gia giám sát và đánh giá.
Bài Học Cho Thành Phố Hà Nội
Từ kinh nghiệm của TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, Hà Nội có thể rút ra những bài học sau:
- Điều chỉnh chuẩn nghèo: linh hoạt theo điều kiện kinh tế – xã hội địa phương, đảm bảo phản ánh đúng thực tế đời sống của người dân.
- Đa dạng hóa nguồn lực: huy động sự tham gia của các tổ chức, doanh nghiệp, cộng đồng, tạo ra sức mạnh tổng hợp trong công cuộc giảm nghèo.
- Chú trọng sinh kế bền vững: tạo điều kiện cho người nghèo tiếp cận vốn, kỹ năng, thông tin thị trường, giúp họ tự vươn lên thoát nghèo.
- Nâng cao chất lượng DVXHCB: đảm bảo người nghèo được tiếp cận các dịch vụ y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, vệ sinh môi trường, thông tin… với chất lượng tốt.
- Tăng cường giám sát, đánh giá: đảm bảo tính minh bạch, công khai, hiệu quả của các chương trình, chính sách giảm nghèo.
Giải Pháp Hoàn Thiện Quản Lý Nhà Nước Về Giảm Nghèo Đa Chiều Tại Hà Nội
Để nâng cao hiệu quả QLNN về GNĐC, Hà Nội cần tập trung vào các giải pháp sau:
- Hoàn thiện quy trình xây dựng và nâng cao chất lượng kế hoạch giảm nghèo đa chiều:
- Rà soát, điều chỉnh chuẩn nghèo: phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội, đảm bảo đo lường chính xác tình trạng nghèo đói.
- Thống kê, rà soát hộ nghèo: đảm bảo không bỏ sót đối tượng, thực hiện công khai, minh bạch.
- Xác định nguồn lực: đánh giá đúng tiềm năng, xây dựng kế hoạch huy động hiệu quả.
- Xác định mục tiêu, lộ trình, giải pháp: cụ thể, khả thi, phù hợp với từng địa bàn.
- Đổi mới phương pháp và nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện kế hoạch giảm nghèo đa chiều:
- Phân công, phối hợp: xác định rõ trách nhiệm, tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan, đoàn thể.
- Huy động, phân bổ nguồn lực: đảm bảo công khai, minh bạch, sử dụng hiệu quả.
- Tuyên truyền, phổ biến: nâng cao nhận thức của người dân, tạo sự đồng thuận trong xã hội.
- Triển khai chính sách: linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với từng nhóm đối tượng, địa bàn.
- Ưu tiên tạo sinh kế bền vững: hỗ trợ người nghèo tiếp cận vốn, kỹ năng, thông tin thị trường, giúp họ tự vươn lên thoát nghèo.
- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và đánh giá thực hiện kế hoạch giảm nghèo đa chiều:
- Kiểm tra, giám sát: đảm bảo tính chính xác, công bằng, minh bạch.
- Đánh giá: khách quan, toàn diện, chú trọng đến hiệu quả thực tế.
- Xử lý vi phạm: nghiêm minh, kịp thời, đảm bảo tính răn đe.
- Nâng cao trình độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức cho đội ngũ cán bộ phụ trách công tác giảm nghèo:
- Đào tạo, bồi dưỡng: nâng cao năng lực, kỹ năng, phẩm chất.
- Xây dựng đội ngũ cán bộ tâm huyết, trách nhiệm: gắn bó với người nghèo, tận tụy với công việc.
- Nâng cao nhận thức cho người nghèo, hạn chế phát sinh hộ nghèo trong tương lai:
- Tuyên truyền, vận động: khơi dậy ý chí, khát vọng vươn lên thoát nghèo.
- Hỗ trợ kiến thức, kỹ năng: giúp người nghèo chủ động tìm kiếm cơ hội, cải thiện cuộc sống.
- Phòng ngừa rủi ro: hỗ trợ người nghèo ứng phó với các biến cố bất ngờ, tránh rơi vào cảnh nghèo đói.
Để thực hiện các giải pháp trên một cách đồng bộ và hiệu quả, Hà Nội cần có sự hỗ trợ từ Chính phủ thông qua:
- Xây dựng chính sách giảm nghèo: thống nhất, đồng bộ, phù hợp với đặc điểm từng vùng miền.
- Phân bổ nguồn lực: đảm bảo đủ nguồn lực cho các địa phương thực hiện chương trình giảm nghèo.
- Nâng cao năng lực cán bộ: tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác giảm nghèo.
*Thực hiện tốt các quy trình , tiêu chuẩn đánh giá và thường xuyên công khai với người dân.
Kết Luận
Quản lý nhà nước đối với giảm nghèo đa chiều là một quá trình liên tục và phức tạp, đòi hỏi sự nỗ lực không ngừng của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực của người dân và sự hợp tác của các tổ chức xã hội. Bằng cách kết hợp lý luận và thực tiễn, học hỏi kinh nghiệm từ các địa phương khác, và triển khai đồng bộ các giải pháp, Hà Nội có thể nâng cao hiệu quả QLNN đối với GNĐC, góp phần xây dựng một xã hội phồn vinh, công bằng và bền vững.
Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng, thành công của công cuộc giảm nghèo đa chiều không chỉ nằm ở các giải pháp kinh tế mà còn phụ thuộc vào việc đảm bảo quyền con người, thúc đẩy sự tham gia của người dân vào quá trình hoạch định và thực thi chính sách, và xây dựng một xã hội mà mọi người đều có cơ hội phát triển toàn diện.
Báo giá dịch vụ viết thuê luận văn
Luận Văn A-Z nhận làm trọn gói dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Liên hệ ngay dịch vụ viết thuê luận văn của chúng tôi!
UY TÍN - CHUYÊN NGHIỆP - BẢO MẬT
