Khái niệm hiệu quả đầu tư phát triển

Hiệu quả đầu tư phát triển là hiệu quả tổng hợp của hiệu quả kinh tế, hiệu quả xã hội và đảm bảo môi trường trong mối quan hệ chặt chẽ với phát triển bền vững nhằm huớng tới chất lượng phát triển.

Việc đánh giá hiệu quả đầu tư phát triển phải bao gồm cả đánh giá định tính và đánh giá định lượng, cả tầm mức vi mô và vi mô.

Hiệu quả kinh tế: Hiệu quả kinh tế của đầu tư phát triển là tổng thể các yếu tố về lợi ích kinh tế đo được bằng việc giá trị hoá các yếu tố kinh tế thu được so với chi phí bỏ ra để đầu tư. Hiệu quả kinh tế của đầu tư phát triển được phản ánh bởi các chỉ tiêu đo lường về mặt kinh tế như: ICOR, GDP, GNI, …Do vậy có thể dùng các chỉ tiêu này để đánh giá.

Hiệu quả xã hội: Hiệu quả xã hội là chênh lệch giữa các lợi ích mà xã hội thu nhận được và chi phí nguồn lực mà xã hội phải bỏ ra để đầu tư. Hiệu quả xã hội của đầu tư phát triển là tổng thể các yếu tố lợi ích về xã hội do thực hiện công việc đầu tư phát triển mang lại. Hiệu quả xã hội phải đặt trong mối liên hệ với hiệu quả kinh tế và sự cân đối hài hoà giữa hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội, đảm bảo định hướng phát triển KTXH, bản chất, mô hình của nền kinh tế.

Hiệu quả về mặt môi trường: Hiệu quả về mặt môi trường của đầu tư phát triển là song song với việc tăng cường, phát triển mạnh đầu tư phát triển nhưng đảm bảo hài hoà giữa phát triển KTXH và đảm bảo môi trường. Nghĩa là đầu tư phát triển nhưng môi trường sinh thái phải được duy trì trong tầm mức, tiêu chuẩn quy định, không ảnh huởng lớn đến môi trường.

Hiệu quả về phát triển bền vững: Hiệu quả của đầu tư phát triển về phát triển bền vững là việc đầu tư phát triển đưa lại sự tăng trưởng, phát triển kinh tế, xã hội cùng với việc đảm bảo môi trường và phát triển phải bền vững.

Hiệu quả tổng hợp: Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả đầu tư phát triển nói trên có mức độ, phạm vi và điều kiện tác động khác nhau. Khi tổ hợp các tác động này có những yếu tố bổ sung làm tăng sự tác động tích cực của yếu tố khác nhưng cũng có những yếu tố lại tác động tiêu cực đến yếu tố khác khi cùng tác động. Do vậy để đánh giá một cách chung nhất hiệu quả của hoạt động đầu tư phát triển cần phải xét hiệu quả tổng hợp. Có nhiều phương pháp để tính toán hiệu quả tổng hợp. Ðơn giản thì có phương pháp cho điểm, phương pháp lấy ý kiến chuyên gia. Phức tạp hơn có phương pháp hồi quy, phương pháp số bình quân đa chiều, … Sử dụng phương pháp này, phương pháp khác hoặc tổ hợp các phương pháp là tuỳ thuộc nguời đánh giá lựa chọn trong những trường hợp cụ thể. Nhưng dù sử dụng phương pháp nào thì cũng cần phải xác định rõ ràng.