Mục lục

Điều kiện cần thiết để phát triển thị trường mua bán nợ xấu

Để thị trường mua bán nợ xấu phát huy đầy đủ các vai trò như đã nêu ở trên, điều cần thiết là những nền tảng phát triển của nó phải được đáp ứng ngay từ ban đầu. Những điều kiện như vậy có thể được nhìn nhận dưới ba góc độ: Thể chế – luật pháp, kinh tế – tài chính và hạ tầng kỹ thuật.

Điều kiện thể chế – luật pháp

Một là, thể chế kinh tế thị trường là điều kiện tiên quyết cho việc hình thành nhu cầu giao dịch các khoản nợ xấu khác nhau. Thị trường tài chính nói chung và thị trường mua bán nợ xấu nói riêng là thuộc tính của nền kinh tế thị trường. Kinh tế thị trường với những hệ giá trị và quy luật kinh tế của nó sẽ là nền tảng quan trọng nhất để hình thành một cách tự phát hoặc có tổ chức nhu cầu mua bán nợ xấu đi kèm với những đặc trưng vốn có của loại hình thị trường này. Ví dụ, cơ chế xác định giá dựa trên cơ sở cung cầu và sự tự nguyện trao đổi giữa các bên tham gia; hoặc thị trường vốn hình thành tạo điều kiện thuận lợi cho việc tham gia và hiện thực hóa các loại hình hợp đồng mua bán nợ xấu khác nhau. Vì thế, việc tiếp tục kiên trì thúc đẩy và hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường sẽ tạo ra môi trường sống cho thị trường mua bán nợ xấu được hình thành.

Hai là, cần có hệ thống văn bản pháp luật, quy định rõ ràng về điều kiện thành lập, tham gia và hoạt động của thị trường mua bán nợ xấu. Hệ thống văn bản pháp quy cần được ban hành trước mở đường cho hoạt động mua bán nợ xấu hình thành. Đây là một điều kiện nền tảng quan trọng để phát triển thị trường mua bán nợ xấu. Tuy nhiên, khi thị trường đã đi vào hoạt động, cần có hành lang pháp lý khuyến khích và hỗ trợ để thu hút các nhà đầu tư trong việc mua bán nợ xấu. Xuyên suốt trong quá trình đó là những nội dung để hoàn thiện khung pháp lý và các rào cản, hệ thống chính sách đảm bảo hoạt động mua bán nợ xấu được thực thi thuận lợi.

Điều kiện kinh tế – tài chính

Một là, cần phải tồn tại nhu cầu cao về mua bán nợ xấu và nhu cầu này xuất phát từ nhiều bên tham gia. Nói cách khác, cần phải có nhu cầu thiết thực về việc bán nợ xấu và nhu cầu này phải có trước khi thị trường được xây dựng. Nhu cầu về mua bán nợ xấu nói chung trước hết xuất phát từ phía những đơn vị sở hữu hàng hóa nợ xấu với mong muốn hạn chế thiệt hại khi không có khả năng thu hồi các khoản nợ xấu, đồng thời những đơn vị hoặc cá nhân mua nợ xấu cũng mong muốn tìm kiếm cơ hội đầu tư có chi phí hợp lý, trong khi đó nhu cầu từ bên thứ ba là các tổ chức, cá nhân mong muốn kinh doanh nhằm mục tiêu hưởng lợi nhuận chênh lệch từ các Hợp đồng mua bán nợ xấu. Một khi không có nhu cầu cao của các bên nói trên thì không thể có thị trường mua bán nợ xấu.

Ví dụ, nhu cầu giao dịch không có hoặc có nhưng không thiết thực, cộng với thói quen, tập quán giao dịch sẽ khiến cho thị trường mua bán nợ xấu trở nên èo uột và khó phát triển.

[message type=”e.g. information, success”]Xem thêm: Khái niệm phát triển thị trường mua bán nợ[/message]

Hai là, một cơ sở nhà đầu tư tài chính đủ rộng và sâu là điều kiện không thể thiếu. Thông thường trong nền kinh tế, hoạt động ngân hàng phát triển trước hoạt động cổ phiếu, tiếp đến mới có sự phát triển công cụ phái sinh. Điều đó có ý nghĩa rằng trình độ phát triển thị trường phải đạt đến một mức độ nhất định mới phát sinh nhu cầu mua bán nợ xấu. Cụ thể, số lượng và tiềm lực của các thành viên có thể tham gia vào thị trường mua bán nợ xấu sẽ quyết định sự tồn tại như thế nào của thị trường này.

Thị trường mua bán nợ xấu không đơn thuần chỉ là nơi gặp gỡ của hai bên nắm giữ hàng hóa và bên mua hàng hóa, mà còn có sự tham gia tích cực của các nhóm đối tượng đầu cơ, kinh doanh chuyên nghiệp (trong nhiều trường hợp một đối tượng có thể đóng nhiều vai trò) và chính nhóm đối tượng này là chất xúc tác tiếp thêm sức sống cho thị trường mua bán nợ xấu với điều kiện họ có đủ năng lực tham gia. Hơn nữa, không chỉ có các tổ chức đầu tư chuyên nghiệp mà nhà đầu tư cá nhân cũng cần được nuôi dưỡng và khuyến khích tham gia, tạo điều kiện cho thị trường mua bán nợ xấu phát triển.

Điều kiện hạ tầng kỹ thuật

Để thị trường mua bán nợ xấu phát triển cần có cơ sở hạ tầng công nghệ hiện đại, đặc biệt là công nghệ tin học. Trong thời đại hiện nay, việc xây dựng thị trường mua bán nợ xấu cần áp dụng công nghệ tin học hiện đại nhằm kết nối thông tin cho cả người mua, người bán. Liên quan đến vấn đề này, việc áp dụng các chuẩn mực kế toán, kiểm toán cho hoạt động mua bán nợ xấu cần phải thống nhất và phù hợp.