Đại dịch COVID-19 đã tạo ra những thay đổi sâu sắc trong hành vi tiêu dùng toàn cầu, đặc biệt tại Việt Nam nơi các xu hướng mới hình thành từ nhu cầu thiết yếu đến chuyển đổi số. Sự thay đổi này không chỉ phản ánh tác động kinh tế trước mắt mà còn hé lộ những chuyển biến văn hóa tiêu dùng lâu dài. Những yếu tố như sức khỏe, tính bền vững và công nghệ đã trở thành trụ cột định hình thói quen chi tiêu của người dân hậu đại dịch.

Sự thay đổi hành vi tiêu dùng sau đại dịch COVID-19

Đại dịch đã thúc đẩy tiêu dùng có kế hoạch và tính toán kỹ lưỡng khi 57% người Việt cam kết ngừng mua sản phẩm gây hại môi trường[3]. Xu hướng này đi kèm với việc ưu tiên chi tiêu cho thực phẩm và y tế – hai nhóm hàng chiếm 42% ngân sách hộ gia đình[12]. Khảo sát của Deloitte cho thấy 75% người tiêu dùng dự kiến duy trì hoặc tăng chi cho nhu yếu phẩm[10], trong khi các khoản giải trí giảm mạnh từ 4% xuống 0.4%[12].

Mua sắm trực tuyến trở thành xu thế không thể đảo ngược với 88% người dùng internet Việt tham gia năm 2020[7], tăng 11% so với 2019. Nghiên cứu tại ĐH Nguyễn Tất Thành chỉ ra 80% sinh viên chuyển sang kênh online do yếu tố an toàn và tiện lợi[2]. Đáng chú ý, 28% người tiêu dùng toàn cầu mua cả những mặt hàng trước đây họ chưa từng mua online[9], phản ánh sự thích nghi linh hoạt. Bạn có thể tham khảo thêm về tổng quan nghiên cứu về hành vi mua hàng trực tuyến.

Lối sống bền vững được định hình rõ nét khi 23% người Việt ưu tiên thực phẩm từ hạt và 20% sẵn sàng chi trả cho sản phẩm thân thiện môi trường[3]. Xu hướng này ăn sâu vào ý thức khi 47% người tiêu dùng TP.HCM vẫn duy trì thói quen mua sắm online sau dịch[6]. Báo cáo của Kantar nhấn mạnh thế hệ Gen Z (sinh từ 1995) đang dẫn dắt thị trường với những lựa chọn tiêu dùng có trách nhiệm[10]. Xem thêm về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.

Quản lý tài chính cá nhân trở nên chặt chẽ hơn khi thu nhập bấp bênh, dẫn đến việc 74% người Mỹ và 90% người Trung Quốc điều chỉnh thói quen chi tiêu[8]. Tại Việt Nam, chi tiêu cho điện tử giảm 10% và du lịch giảm 4%[12], trong khi 39% người châu Á tăng mua sản phẩm chăm sóc sức khỏe[10]. Hiện tượng tích trữ hàng hóa xuất hiện mạnh ở TP.HCM với 28% người mua sản phẩm mới để phòng ngừa rủi ro[13].

Thanh toán số bùng nổ khi 63% người tiêu dùng đánh giá cao tính tiện lợi của ví điện tử[9]. Sự phụ thuộc vào công nghệ thể hiện rõ qua việc 40% người dùng chuyển sang thương hiệu mới khi kênh truyền thống đình trệ[9]. Đáng chú ý, 73% người mua hàng tại Việt Nam coi giao hàng miễn phí là yếu tố quyết định[9]. Những thay đổi này không chỉ là phản ứng tức thời trước dịch bệnh mà còn định hình văn hóa email và cách xưng hô khi làm việc online.

Những thay đổi này không chỉ là phản ứng tức thời trước dịch bệnh mà đang định hình văn hóa tiêu dùng thế hệ mới. Sự kết hợp giữa ý thức bảo vệ sức khỏe, trách nhiệm môi trường và linh hoạt công nghệ đã tạo nên bức tranh đa sắc về hành vi người tiêu dùng hậu COVID-19. Để hiểu rõ hơn về động cơ thúc đẩy hành vi mua sắm, bạn có thể tham khảo bài viết về động cơ thúc đẩy tiêu dùng.

Kết luận

COVID-19 đã hoạt động như chất xúc tác cho quá trình chuyển đổi tiêu dùng mang tính hệ thống. Từ việc ưu tiên sức khỏe và thiết yếu đến xu hướng số hóa mua sắm, người tiêu dùng Việt đã thể hiện khả năng thích nghi đáng kinh ngạc. Những thay đổi này không dừng lại ở khía cạnh kinh tế mà còn phản ánh sự trưởng thành trong nhận thức xã hội, nơi giá trị bền vững và cân bằng sinh thái dần chiếm vị thế chủ đạo. Bài học lớn nhất từ đại dịch có lẽ nằm ở chỗ: Khi buộc phải đối mặt với khủng hoảng, con người không chỉ thay đổi cách chi tiêu mà còn tái định nghĩa hoàn toàn khái niệm về chất lượng cuộc sống.

Tài liệu tham khảo

[1] https://moit.gov.vn/tin-tuc/bo-cong-thuong-voi-doanh-nghiep/xu-huong-tieu-dung-hien-dai-lam-thay-doi-mo-hinh-kinh-doanh-.html

[2] https://tapchicongthuong.vn/nghien-cuu-ve-hanh-vi-mua-sam-truc-tuyen–thuc-nghiem-cua-sinh-vien-khoa-tai-chinh-ke-toan–truong-dai-hoc-nguyen-tat-thanh-trong-dai-dich-covid-19-87575.htm

[3] https://baotainguyenmoitruong.vn/san-xuat-va-tieu-dung-ben-vung-thich-ung-voi-dai-dich-covid-19-ben-vung-hoa-tu-san-xuat-toi-tieu-dung-331445.html

[4] https://innovativehub.com.vn/tac-dong-cua-covid-19-den-nganh-tieu-dung-nhanh-fmcg/

[5] https://seongon.com/blog/marketing-online/su-anh-huong-cua-covid-19-den-quyet-dinh-mua-hang-cua-nguoi-tieu-dung.html

[6] https://www.quanlynhanuoc.vn/2022/08/18/xu-huong-hanh-vi-mua-cua-nguoi-tieu-dung-sau-dai-dich-covid-19/

[7] https://moit.gov.vn/tin-tuc/bao-chi-voi-nganh-cong-thuong/mua-sam-qua-mang-thoi-dich-benh-covid-19-tien-loi-ma-cung-da.html

[8] https://mekongasean.vn/covid-19-da-thay-doi-thoi-quen-mua-hang-cua-chung-ta-nhu-the-nao-3767.html

[9] https://innovativehub.com.vn/covid-19-va-su-thay-doi-trong-hanh-vi-mua-hang-truc-tuyen/

[10] https://dienbientv.vn/tin-tuc-su-kien/kinh-te/202208/gio-hang-cua-nguoi-tieu-dung-hau-covid-19-co-gi-thay-doi-5786853/

[11] https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/vn/Documents/consumer-business/vn-cb-consumer-survey-2021-vn-version.pdf

[12] https://bell24vietnam.vn/cx-ex-loyalty/facts-thay-doi-hanh-vi-tieu-dung-tai-viet-nam-sau-covid/

[13] https://se.ueh.edu.vn/wp-content/uploads/Hanh-vi-mua-hang-tich-tru-cua-nguoi-tieu-dung-tai-tp.-HCM.pdf

Ngoài ra, bạn có thể xem thêm về khái niệm khách hàng để hiểu rõ hơn về đối tượng tiêu dùng trong bối cảnh này. Để hiểu rõ hơn về quản trị và các yếu tố liên quan, bạn có thể tham khảo bài viết về khái niệm chung về quản lý.

Báo giá dịch vụ viết thuê luận văn

Luận Văn A-Z  nhận làm trọn gói dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Liên hệ ngay dịch vụ viết thuê luận văn của chúng tôi!

UY TÍN - CHUYÊN NGHIỆP - BẢO MẬT

Nhận báo giá Xem thêm