Khái niệm bảo hiểm và sự ra đời của kinh doanh bảo hiểm

Bảo hiểm là biện pháp chia sẻ rủi ro của một người hay của số ít người cho cả cộng đồng những người có khả năng gặp rủi ro cùng loại, bằng cách mỗi người trong cộng đồng góp một số tiền nhất định vào một quỹ chung đó bù đắp thiệt hại cho những thành viên trong cộng đồng không may bị thiệt hại do những rủi ro đó gây ra. Để chia sẻ rủi ro thì việc đầu tiên phải làm là chuyển giao rủi ro. Chuyển giao rủi ro ở đây thực chất là chuyển giao hậu quả tài chính của rủi ro. Người chuyển giao rủi ro có thể là một cá nhân hoặc một tổ chức. Chuyển giao rủi ro cũng có nghĩa là cá nhân hoặc tổ chức đó đổi cái không chắc chắn của mình (cái có khả năng xảy ra thiệt hại) lấy cái chắc chắn (là không bị thiệt hại hay bị thiệt hại ít khi xảy ra thiệt hại tài chính do rủi ro gây ra) (Hồ Thủy Tiên, 2011).

Kinh doanh bảo hiểm có các đặc điểm sau (Hồ Thủy Tiên, 2011):

Sản phẩm vô hình

Bảo hiểm giống các ngành dịch vụ khác là tạo ra sản phẩm vô hình. Mục đích của bảo hiểm là đem lại sự an tâm, sự an toàn về mặt tài chính cho người tham gia bảo hiểm trước những rủi ro có thể xảy ra. Sản phẩm bảo hiểm là sản phẩm trừu tượng nên không thể nhìn thấy được và không dễ gì nhận biết được lợi ích cơ bản, đặc tính, công dụng của sản phẩm.

Kinh doanh lời hứa

Sản phẩm của bảo hiểm là lời hứa, là sự cam kết của doanh nghiệp bảo hiểm: sẽ bồi thường hoặc trả tiền bảo hiểm cho khách hàng khi tổn thất xảy ra.

Tâm lý người mua hàng không muốn tiêu dùng dịch vụ này

Người mua bảo hiểm không mong muốn có sự kiện rủi ro xảy ra để được nhận quyền lợi bảo hiểm dù rằng quyền lợi đó thường nhiều hơn gấp bội so với số phí phải đóng.

Phương thức chuyển giao rủi ro

Chuyển giao rủi ro là cách thức con người san sẻ rủi ro cho đối tượng khác cùng gánh chịu. Về bản chất, đó là cách sử dụng sức mạnh của tập thể hoặc cộng đồng trong việc khắc phục hậu quả do rủi ro mang đến cho con người. Trong lịch sử của trao đổi và buôn bán thương mại, người ta thường giải quyết vấn đề này theo hai cách phổ biến.

Hình thức tương hỗ: Đây là hình thức cùng góp vốn kinh doanh của nhiều thành viên. Với sức mạnh của tập thể, khả năng huy động vốn và tiềm lực kinh doanh sẽ gia tăng, đồng thời việc giải quyết các rủi ro tổn thất cũng sẽ giảm hơn. Lợi ích của hợp tác trong kinh doanh được phát huy có hiệu quả, song cách thức tổ chức thực hiện lại có nhiều điều bất cập, vì vậy phải có một hình thức mới để giải quyết mục tiêu xử lý hiệu quả việc chuyển giao rủi ro.

Hình thức chuyển giao rủi ro: chuyển giao rủi ro về thực chất là việc hình thành một quỹ chung của cộng đồng những người có cùng rủi ro tương tự. Mục đích cơ bản của quỹ này là xử lý các rủi ro khi thành viên của cộng đồng gặp biến cố và sự kiện cần được bảo hiểm. Quỹ được tạo lập, quản lý và sử dụng bới các công ty bảo hiểm.

Như vậy là với sự ra đời của các công ty kinh doanh bảo hiểm, khi xảy ra rủi ro với một thành viên thì hậu quả của nó sẽ được phân tán, được số đông các thành viên còn lại của cộng đồng cùng gánh chịu. Đó chính là cách xử lý và khắc phục rủi ro tốt nhất trong xã hội văn minh, thể hiện được tính xã hội hoá cao về sức mạnh của con người nhằm chống chọi và chinh phục tự nhiên.

Khái niệm bảo hiểm và sự ra đời của kinh doanh bảo hiểm