Bên cạnh các yếu tố tác động khách quan như kinh tế khó khăn, một số thị trường đưa khách đến Việt Nam có những biến động khiến người dân phải thắt chặt chi tiêu và lựa chọn những điểm đến gần hơn, nguyên nhân chủ yếu có lẽ vẫn do nội tại nền du lịch nước ta với các yếu kém và tiêu cực tiếp diễn qua nhiều năm, như thiếu những sản phẩm du lịch mang tầm vóc thương hiệu quốc gia, kinh doanh và cách làm quảng bá, xúc tiến thiếu chuyên nghiệp; cơ sở hạ tầng, giao thông, phương tiện vận chuyển còn yếu kém, lạc hậu. Việc thiếu liên kết, chia sẻ trong kinh doanh du lịch từ các dịch vụ lữ hành, khách sạn, vận chuyển, ăn uống, đi lại cho đến mua sắm với tình trạng “mạnh ai, nấy làm” khiến khả năng cạnh tranh của du lịch nước ta không cao, giá tua du lịch luôn cao hơn hẳn so với các nước trong khu vực.

Tuy nhiên, lý do cơ bản nhất khiến bức tranh du lịch Việt Nam trở nên tối mầu và uy tín của ngành du lịch, của hình ảnh quốc gia bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi các “điểm đen” trong du lịch với lối kinh doanh chụp giật, chỉ biết đến  cái lợi trước mắt cùng các tệ nạn lừa đảo, chèo kéo, đeo bám, chèn ép du khách ở nhiều địa bàn du lịch trọng điểm. Tình trạng ô nhiễm môi trường, thiếu nhà vệ sinh đạt yêu cầu phục vụ khách ở các khu, điểm du lịch; mất an toàn vệ sinh thực phẩm và hiện tượng ta-xi “dù” ép giá khách nước ngoài vẫn tiếp diễn, thậm chí còn có cả nạn móc túi, cướp giật tài sản của du khách ở một số nơi. Việc tăng giá, ép khách, nhất là ở mùa du lịch cao điểm chưa được ngăn chặn, giải quyết triệt để, đã gây bức xúc trong dư luận, du khách và mang lại hình ảnh xấu cho du lịch Việt Nam. Thời gian qua, các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội đã đăng tải nhiều bài viết, ý kiến của du khách về những bất cập đang xảy ra ở các điểm đến. Ðiều đáng nói là các tệ nạn này lại có phần xảy ra thường xuyên hơn trong dịp hè vừa qua ở những trung tâm du lịch lớn trên cả nước. Cũng có những công ty lữ hành quốc tế e ngại khi đón khách đến Việt Nam vì sợ khách bị làm phiền quá mức.

Ðể xảy ra tình trạng nêu trên, phải thừa nhận một phần trách nhiệm không nhỏ của các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương đã buông lỏng quản lý. Việc thanh tra, kiểm tra các điểm đến và điểm tham quan du lịch còn hạn chế, không thường xuyên; việc kiểm soát chất lượng dịch vụ, quản lý môi trường du lịch, cả về tự nhiên và xã hội chưa tốt; khi phát hiện vi phạm thì xử lý không nghiêm. Tư duy làm ăn chụp giật, có ở rất nhiều thành phố, trung tâm du lịch lớn và nhiều địa phương trong cả nước và khó có thể thay đổi nhanh chóng trong một thời gian ngắn. Mặc dù vậy, nếu các “điểm đen” với các tệ nạn không bị xóa bỏ triệt để và cứ tái diễn, chắc chắn du lịch nước ta sẽ chịu những hậu quả tiêu cực khi du khách không đến và không quay trở lại nữa. Và lúc ấy, không chỉ người dân địa phương, doanh nghiệp du lịch mất quyền lợi, mà lợi ích và hình ảnh quốc gia cũng bị ảnh hưởng. Ðiều này đòi hỏi những cơ quan chức năng, quản lý và các cấp chính quyền địa phương phải nhận thức rõ vấn đề, kiên quyết và mạnh tay xử lý thì mới mong chấm dứt được các tệ nạn. Trong đó, phải xác định cụ thể vai trò quản lý và có những quy định cụ thể về trách nhiệm của người đứng đầu địa phương khi để xảy ra tình trạng thiếu lành mạnh của môi trường du lịch.

TRƯỚC mắt, ngành du lịch cần phối hợp chặt chẽ các địa phương giải quyết triệt để ba vấn đề đang làm ảnh hưởng đến sức hấp dẫn và thu hút của du lịch nước ta. Ðó là tăng cường xây dựng các nhà vệ sinh, bảo đảm trong hai năm phải có một hệ thống nhà vệ sinh đạt yêu cầu chất lượng phục vụ khách du lịch tại các khu, điểm du lịch trên tất cả các tuyến du lịch; xử lý tình trạng ta-xi “dù”; mất an toàn và thiếu văn minh tại các trung tâm, khu du lịch trọng điểm và kinh doanh du lịch lừa đảo của một số đơn vị lữ hành. Bên cạnh đó, ngành du lịch cùng các lực lượng công an, thương mại, giao thông vận tải nên có những cơ chế phối hợp hiệu quả, bảo đảm an ninh, trật tự – xã hội, an toàn cho du khách, công khai các mức giá dịch vụ theo quy định. Có như vậy mới từng bước ngăn chặn và loại trừ được hoàn toàn các vụ việc tiêu cực, mang lại một hình ảnh đẹp cho du lịch Việt Nam.

Tạo hình ảnh đẹp cho du lịch Việt Nam