“`markdown
Chiến Lược Quản Lý Lưu Lượng Du Khách Và Giảm Quá Tải Tại Di Sản Hội An
Tóm tắt
Nghiên cứu này tập trung vào thách thức quản lý lưu lượng du khách ngày càng tăng tại Hội An, đặc biệt là khu phố cổ, một di sản văn hóa thế giới được UNESCO công nhận. Bài viết phân tích tình trạng quá tải hiện nay, những nỗ lực của chính quyền địa phương và đề xuất các giải pháp toàn diện nhằm cân bằng giữa phát triển du lịch và bảo tồn di sản. Các giải pháp bao gồm mở rộng không gian du lịch, cải thiện môi trường du lịch, phát triển du lịch xanh, kết nối các sản phẩm du lịch đa dạng, quản lý khách du lịch theo thời gian và không gian, nâng cao chất lượng dịch vụ và ứng dụng công nghệ trong quản lý du lịch.
Nội dung chính
1. Giới thiệu: Thách thức quản lý du lịch tại Di sản Hội An
Hội An, với Khu phố cổ được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới, đang phải đối mặt với một thách thức quản lý du lịch ngày càng lớn: sự gia tăng nhanh chóng của lưu lượng du khách. Tình trạng này tạo ra áp lực đáng kể lên cơ sở hạ tầng, môi trường, và quan trọng nhất là lên chính giá trị di sản và trải nghiệm của du khách. Việc tìm kiếm giải pháp cân bằng giữa mục tiêu phát triển du lịch như một động lực kinh tế và yêu cầu cấp thiết về bảo tồn giá trị văn hóa, lịch sử của di sản trở thành nhiệm vụ trọng tâm và cấp bách. Bài viết này đi sâu phân tích thực trạng quá tải tại Hội An, đánh giá những nỗ lực quản lý đã được triển khai và đề xuất các chiến lược toàn diện nhằm định hướng phát triển du lịch bền vững, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực của quá tải lên di sản.
2. Thực trạng quá tải tại di sản Hội An
2.1. Sự gia tăng mạnh mẽ của lượng khách du lịch
Trong khoảng 15 năm qua, trừ giai đoạn bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch COVID-19, lượng khách du lịch đến Hội An đã chứng kiến sự tăng trưởng liên tục và ấn tượng. Sự phục hồi của ngành du lịch sau đại dịch đã càng đẩy nhanh tốc độ gia tăng này. Theo số liệu thống kê gần nhất được công bố, năm 2023, Hội An đã ghi nhận 4 triệu lượt khách, tăng trưởng mạnh mẽ 99,79% so với cùng kỳ năm trước [1]. Trong đó, khách quốc tế đóng vai trò chủ đạo với 3 triệu lượt, tăng tới 327,63% so với cùng kỳ, cho thấy sức hút toàn cầu của điểm đến này [1].
Lượng khách mua vé tham quan các điểm di sản cụ thể tại Hội An cũng phản ánh rõ nét sự gia tăng này, với hơn 3,2 triệu lượt mua vé, tăng 130,53% so với cùng kỳ [2]. Điều đáng chú ý là sự tập trung của lượng khách này. Riêng tại khu phố cổ Hội An, vào các mùa cao điểm du lịch, bình quân mỗi ngày có đến hơn 10 nghìn lượt du khách di chuyển và tham quan chỉ trong một phạm vi không gian khá nhỏ hẹp của khu vực trung tâm. Sự tập trung này càng trở nên rõ rệt vào khung giờ chiều tối, khi phần lớn du khách đổ về phố cổ để trải nghiệm không khí đêm và các hoạt động văn hóa, ẩm thực đặc trưng [3], [4].
2.2. Tác động của tình trạng quá tải
Tình trạng quá tải cục bộ, đặc biệt là tại khu vực trung tâm phố cổ, không phải là vấn đề mới mà đã tồn tại trong nhiều năm qua, đòi hỏi các giải pháp mang tính tổng thể và bền vững để cải thiện chất lượng điểm đến du lịch Hội An [1]. Khu phố cổ Hội An, vốn nổi tiếng với vẻ đẹp thanh bình, trầm mặc và lắng đọng, đang đối diện với nguy cơ đánh mất những giá trị cốt lõi này khi mật độ du khách trở nên quá cao. Từ khoảng 17 giờ trở đi, khi ánh đèn lồng bắt đầu thắp sáng, khu phố cổ thường xuyên rơi vào trạng thái cực kỳ đông đúc, thậm chí “không có chỗ chen” [3], [4]. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến trải nghiệm của du khách, làm giảm đi sự thư thái và khả năng cảm nhận sâu sắc về di sản, mà còn gây áp lực trực tiếp lên các công trình kiến trúc cổ, cơ sở hạ tầng và môi trường sống của cộng đồng địa phương.
Các chuyên gia du lịch và bảo tồn đã đưa ra những đánh giá nghiêm túc về hậu quả của tình trạng quá tải. Mất cân bằng về tài nguyên, sự tổn thương không thể tránh khỏi đối với các yếu tố di sản vật thể và phi vật thể, trong khi trải nghiệm cá nhân của du khách lại bị giảm sút đáng kể, được xem là những mối đe dọa trực tiếp đến hình ảnh và thương hiệu du lịch của Hội An [1]. Điều này có thể dẫn đến việc giảm sức hút của điểm đến trong dài hạn nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời và hiệu quả.
Bên cạnh đó, Phòng Văn hóa-Thông tin Hội An cũng đã thẳng thắn chỉ ra những điểm yếu nội tại trong cách thức phát triển du lịch của địa phương [1]. Sự phát triển vẫn còn “chạy theo chỉ tiêu số lượng khách” mà chưa chú trọng đúng mức vào chất lượng và sự bền vững. Không gian phát triển các dịch vụ du lịch chưa được phân bổ đều khắp, dẫn đến sự tập trung quá mức tại khu vực trung tâm. Tính chuyên nghiệp trong phục vụ du khách còn hạn chế, và sự chậm đổi mới về sản phẩm, dịch vụ du lịch khiến Hội An chưa khai thác hết tiềm năng và chưa đủ linh hoạt để đối phó với áp lực từ lượng khách tăng đột biến [1]. Những điểm yếu này càng làm trầm trọng thêm tình trạng quá tải và tác động tiêu cực của nó.
3. Các chiến lược quản lý lưu lượng du khách đã và đang triển khai
Nhận thức rõ những thách thức từ tình trạng quá tải, chính quyền thành phố Hội An đã và đang chủ động triển khai nhiều biện pháp nhằm quản lý lưu lượng du khách, giảm áp lực cho khu phố cổ và hướng tới phát triển du lịch bền vững.
3.1. Mở rộng không gian du lịch và phân luồng du khách
Một trong những biện pháp trọng tâm là mở rộng không gian trải nghiệm và phân tán du khách ra khỏi khu vực trung tâm phố cổ vào những giờ cao điểm. Từ ngày 15/5/2023, thành phố đã quyết định chuyển một phần đường Phan Châu Trinh thành phố đi bộ vào buổi tối. Biện pháp này không chỉ nhằm hạn chế xe cộ, giảm khói bụi và tiếng ồn trong khu vực nhạy cảm của di sản, mà còn tạo ra thêm không gian thoáng đãng, an toàn và hấp dẫn để du khách dạo bộ, mua sắm, thưởng thức văn hóa, ẩm thực [3], [4]. Đây là một nỗ lực cụ thể nhằm “giãn dân” du khách khỏi những tuyến đường quá tải như Trần Phú hay Nguyễn Thị Minh Khai vào buổi tối. Để hiểu thêm về các điều kiện để phát triển du lịch, bạn có thể tham khảo bài viết này: https://luanvanaz.com/nhung-dieu-kien-de-phat-trien-du-lich.html
Ngoài ra, để giải quyết vấn đề đậu đỗ xe và giảm mật độ phương tiện trong và ven phố cổ, thành phố đã mở rộng các bến xe ở vùng giáp ranh khu vực trung tâm [1]. Việc này khuyến khích du khách gửi xe ở xa và đi bộ vào phố cổ, giảm thiểu áp lực giao thông và ô nhiễm.
Các biện pháp quản lý lưu lượng giao thông cũng được siết chặt, bao gồm việc quy định, phân luồng, điều tiết giao thông tại các tuyến đường trọng điểm ra vào phố cổ [1]. Chính sách bán vé tham quan di sản cũng được cân nhắc siết chặt hơn nhằm mục đích kiểm soát phần nào lượng khách vào khu vực có thu phí, đảm bảo số lượng không vượt quá sức chứa của các điểm di tích [1].
Một giải pháp chủ động khác là vận động các đơn vị lữ hành, đặc biệt là các đoàn khách đông từ tàu biển, chuyển bớt khung giờ tham quan phố cổ sang buổi sáng thay vì tập trung vào buổi chiều tối [1]. Buổi sáng, phố cổ mang một vẻ đẹp rất khác: yên bình, tĩnh lặng và thơ mộng hơn. Tuy nhiên, đây lại là khung giờ ít khách tham quan hơn. Việc khuyến khích dịch chuyển khung giờ sẽ giúp phân tán lượng khách trong ngày, giảm thiểu tình trạng quá tải cục bộ vào buổi tối và đồng thời giúp du khách có được trải nghiệm chất lượng hơn về một khía cạnh khác của phố cổ [1]. Để phát triển sản phẩm du lịch hiệu quả, có một số nguyên tắc quan trọng cần tuân thủ: https://luanvanaz.com/nguyen-tac-phat-trien-san-pham-du-lich.html
3.2. Cải thiện môi trường du lịch và bảo tồn di sản
Bên cạnh các biện pháp kỹ thuật về quản lý lưu lượng, chính quyền thành phố Hội An cũng rất chú trọng đến việc cải thiện tổng thể môi trường du lịch và bảo tồn các giá trị di sản vật thể lẫn phi vật thể. Ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch UBND TP. Hội An, đã khẳng định quyết tâm mạnh mẽ trong việc làm “sạch” và “đẹp” không gian Khu phố cổ [3], [4]. Các lực lượng chức năng đã tăng cường kiểm tra, xử lý và thu giữ hàng nghìn con chim tre rao bán gây mất mỹ quan và ảnh hưởng đến môi trường sống của các loài chim thật trong phố cổ, cũng như hàng trăm xe đẩy buôn bán không đúng quy định [3], [4]. Những hành động này nhằm loại bỏ những yếu tố thương mại hóa quá mức và trả lại vẻ đẹp vốn có, sự trang nghiêm của khu di sản.
Đặc biệt, thành phố đang nghiên cứu và chuẩn bị xây dựng đề án nhằm khuyến khích, hỗ trợ và tạo điều kiện để cư dân bản địa có gốc gác sinh sống lâu đời tại phố cổ có thể quay trở lại sinh sống [3], [4]. Cùng với đó là công tác tuyên truyền, vận động các chủ nhân mới (người từ nơi khác đến mua nhà ở phố cổ) hiểu rõ hơn về giá trị di sản mà họ đang sở hữu, nhằm ngăn chặn xu hướng biến những ngôi nhà cổ thành nơi kinh doanh đơn thuần mà bỏ qua yếu tố văn hóa, lịch sử [3], [4]. Mục tiêu của những nỗ lực này là nhằm “khơi lại mạch nguồn của phố”, giữ gìn và phát huy vai trò của cộng đồng trong việc bảo tồn di sản, đồng thời làm phong phú thêm trải nghiệm văn hóa đích thực cho du khách [3], [4].
3.3. Phát triển du lịch xanh và bền vững
Du lịch xanh đã được Hội An xác định là chiến lược phát triển xuyên suốt và bền vững, trở thành một thương hiệu đặc trưng của địa phương [5]. Hướng đi này không chỉ nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của hoạt động du lịch đến môi trường mà còn góp phần nâng cao chất lượng điểm đến và thu hút nhóm du khách quan tâm đến các giá trị bền vững.
Từ cách đây hơn một thập kỷ, TP. Hội An đã tiên phong khởi xướng và triển khai nhiều phong trào, mô hình thân thiện với môi trường [5]. Các hoạt động tiêu biểu bao gồm việc hạn chế sử dụng túi ni lông, không chỉ trong khu phố cổ mà còn mở rộng ra Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm, thúc đẩy hoạt động tái chế rác thải, và thử nghiệm các mô hình “khu phố không tiếng động cơ” [5]. Để đạt được sự bền vững, việc đo lường trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp là rất quan trọng: https://luanvanaz.com/do-luong-trach-nhiem-xa-hoi-cua-doanh-nghiep-csr.html
Những nỗ lực này đã được ghi nhận ở cấp quốc gia và quốc tế. Năm 2022, tỉnh Quảng Nam, nơi Hội An tọa lạc, được chọn là Điểm đến du lịch xanh trong khuôn khổ Năm Du lịch Quốc gia [5]. Trước đó, vào năm 2019, mô hình du lịch giảm thiểu rác thải nhựa tại Hội An đã nhận được sự hưởng ứng tích cực từ nhiều doanh nghiệp địa phương, đóng góp quan trọng vào định hướng xây dựng thương hiệu “điểm đến xanh” mà thành phố đặt mục tiêu đạt được vào năm 2025 [5]. Việc kiên định theo đuổi định hướng phát triển du lịch xanh, du lịch bền vững, cùng với việc tổ chức các sự kiện, lễ hội văn hóa và nỗ lực nâng cao chất lượng dịch vụ của cộng đồng doanh nghiệp, đã góp phần duy trì sức hút và thu hút một lượng lớn du khách đến với Hội An [2].
4. Chiến lược phát triển và quản lý lưu lượng du khách tương lai
Để giải quyết căn bản vấn đề quá tải và đảm bảo sự phát triển bền vững trong dài hạn, Hội An cần có những chiến lược mang tính tầm nhìn, không chỉ dừng lại ở việc quản lý lưu lượng hiện tại mà còn định hình tương lai của điểm đến.
4.1. Xây dựng đô thị sinh thái – văn hóa – du lịch
Hội An đã định vị mục tiêu phát triển trở thành một thành phố đặc thù, nơi sinh thái và văn hóa là hai giá trị cốt lõi để phát triển du lịch và kinh tế – xã hội một cách bền vững [6]. Theo đồ án quy hoạch chung của thành phố, Hội An đặt ra lộ trình phát triển rõ ràng: phấn đấu đạt tiêu chí đô thị loại II đặc thù vào năm 2030 và hướng tới trở thành đô thị thông minh vào năm 2050 [7].
Quy hoạch đô thị của Hội An được xây dựng dựa trên phương châm xuyên suốt: “Bảo tồn để phát triển, phát triển để bảo tồn” [7]. Điều này nhấn mạnh vai trò trung tâm của công tác bảo tồn trong mọi quyết định phát triển, đảm bảo rằng mọi sự phát triển đều phải phục vụ và củng cố cho việc bảo tồn di sản. Định hướng phát triển thành phố theo hướng vừa giữ gìn cẩn trọng khu phố cổ, vừa mở rộng liên hoàn các khu đô thị mới. Sự mở rộng này được thực hiện một cách có kiểm soát và quy hoạch bài bản, nhằm đảm bảo phát huy được bản sắc riêng của Hội An đồng thời tích hợp các yếu tố hiện đại, bền vững [7]. Mô hình phát triển đô thị này tạo ra các không gian mới cho hoạt động du lịch và đời sống đô thị, giảm bớt áp lực tập trung vào khu vực di sản cốt lõi.
4.2. Kết nối và phát triển đa dạng các sản phẩm du lịch
Một chiến lược quan trọng để giảm tải cho phố cổ là phân tán du khách ra các khu vực lân cận thông qua việc kết nối và phát triển đa dạng các sản phẩm du lịch. Hội An đang tích cực triển khai việc liên kết Khu phố cổ (Di sản Văn hóa Thế giới) với Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm và không gian văn hóa các làng quê, làng nghề truyền thống, khu sinh thái ven sông [8]. Để có thêm ý tưởng, bạn có thể xem xét một số mô hình sản phẩm du lịch tiêu biểu: https://luanvanaz.com/mot-mo-hinh-san-pham-du-lich-tieu-bieu.html
Việc kết nối này tạo ra một hệ sinh thái du lịch đa dạng, cung cấp cho du khách nhiều lựa chọn trải nghiệm khác nhau ngoài phố cổ. Du khách có thể dành thời gian khám phá thiên nhiên và bảo tồn biển tại Cù Lao Chàm, tìm hiểu về các nghề truyền thống như làm gốm, lụa, rau hữu cơ tại các làng nghề, hoặc trải nghiệm cuộc sống nông thôn yên bình và thưởng thức ẩm thực địa phương tại các vùng ven đô [8]. Sự đa dạng này không chỉ làm phong phú thêm chuyến đi của du khách mà còn giúp phân tán lượng khách một cách tự nhiên, giảm thiểu áp lực tập trung vào một khu vực duy nhất.
Bên cạnh đó, Hội An cũng nhận thức rõ tiềm năng của du lịch biển. UBND thành phố đã chỉ đạo Phòng Văn hóa – Thông tin tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các bãi biển du lịch trên địa bàn, đồng thời phối hợp tổ chức hội nghị chuyên đề để kêu gọi đầu tư, phát triển du lịch biển một cách bền vững [9]. Chính quyền địa phương đang nghiên cứu các phương thức quản lý bãi biển hiệu quả hơn, bao gồm việc phân chia bãi biển theo từng khu vực để phục vụ các nhóm đối tượng du khách khác nhau, đi kèm với các giải pháp đầu tư hạ tầng, quản lý thu phí (nếu có), và đảm bảo hiệu quả quản lý theo quy định [9]. Việc bổ sung đầy đủ biển tên, biển chỉ dẫn địa lý tại các bãi biển và định vị trên các nền tảng trực tuyến cũng được chú trọng nhằm tạo thuận lợi tối đa cho du khách trong việc tra cứu thông tin và tiếp cận điểm đến [9].
4.3. Quản lý khách du lịch theo thời gian và không gian
Việc quản lý và điều tiết luồng khách theo thời gian và không gian là một giải pháp kỹ thuật quan trọng để giảm quá tải cục bộ. Ông Lê Sỹ Quyền, chuyên gia của Dự án du lịch Thụy Sỹ vì sự phát triển bền vững (ST4SD), đã đề xuất cần xây dựng các khung giờ tham quan khác nhau và điểm tham quan khác nhau phù hợp với từng đối tượng khách du lịch và thị trường khác nhau [1]. Ví dụ, tạo ra các gói tour hoặc khuyến mãi hấp dẫn cho việc tham quan phố cổ vào buổi sáng hoặc buổi trưa, thay vì chỉ tập trung vào buổi tối. Phát triển các sản phẩm du lịch đêm ở các khu vực khác ngoài trung tâm phố cổ.
Song song với đó, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Nam cũng đang xây dựng đề cương về quảng bá và định vị thương hiệu du lịch Hội An một cách chiến lược [9]. Kế hoạch này sẽ gắn kết công tác tuyên truyền, quảng bá với việc tổ chức các sự kiện quốc tế ở nước ngoài, nhằm thu hút du khách không chỉ về số lượng mà còn về chất lượng và phân bổ thời gian [9]. Việc định vị thương hiệu gắn liền với sự bền vững và đa dạng sẽ giúp thu hút du khách đến Hội An vào các thời điểm thấp điểm hơn trong năm, hoặc khuyến khích họ khám phá các khu vực khác ngoài phố cổ, từ đó giảm tải áp lực cho khu vực di sản cốt lõi vào mùa cao điểm và các khung giờ “nóng”. Hiểu rõ về định nghĩa marketing và cách quản trị nó có thể giúp Hội An thu hút du khách một cách hiệu quả: https://luanvanaz.com/dinh-nghia-marketing-va-quan-tri-marketing.html
5. Nâng cao chất lượng dịch vụ và trải nghiệm du khách
Để duy trì sức hút của Hội An và quản lý hiệu quả lượng khách, việc nâng cao chất lượng dịch vụ và đảm bảo trải nghiệm tích cực cho du khách là vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ giúp du khách hài lòng mà còn khuyến khích họ quay trở lại, hoặc lựa chọn các loại hình lưu trú, tham quan ở những khu vực ít đông đúc hơn.
5.1. Nghiên cứu sự hài lòng của du khách
Việc thường xuyên thu thập và phân tích dữ liệu về sự hài lòng của du khách đối với các dịch vụ tại Hội An là cần thiết [10], [11]. Tham khảo các nghiên cứu tương tự đã được thực hiện tại các điểm đến lân cận như Đà Nẵng, ví dụ nghiên cứu về sự hài lòng của khách du lịch hộ gia đình đối với chất lượng dịch vụ lưu trú [10] hay nghiên cứu về sự khác biệt trong trải nghiệm giữa khách tham quan lần đầu và khách quay trở lại [11], Hội An có thể áp dụng các phương pháp nghiên cứu tương tự để đánh giá một cách khoa học các yếu tố ảnh hưởng đến trải nghiệm của du khách. Thuyết hành vi dự định (TPB) có thể giúp hiểu rõ hơn về hành vi lựa chọn điểm đến của du khách: https://luanvanaz.com/thuyet-hanh-vi-du-dinh-theory-of-planned-behavior-tpb.html
Hiểu rõ mức độ hài lòng của du khách đối với chất lượng dịch vụ (lưu trú, ăn uống, vận chuyển, hướng dẫn viên, v.v.) và trải nghiệm tổng thể tại điểm đến sẽ giúp chính quyền và doanh nghiệp du lịch xác định được những điểm mạnh cần phát huy và những điểm yếu cần khắc phục [10], [11]. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng dịch vụ chung mà còn có thể định hướng phát triển các sản phẩm, dịch vụ mới phù hợp với nhu cầu và mong muốn của du khách, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh và sự hấp dẫn của Hội An.
Theo các nghiên cứu về động lực du lịch và hành vi quay trở lại, có nhiều yếu tố khác nhau có thể ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn một điểm đến và ý định quay trở lại đó trong tương lai [11]. Việc tìm hiểu sâu sắc những yếu tố này đối với thị trường khách của Hội An sẽ cung cấp cơ sở dữ liệu quý giá để phát triển các chiến lược tiếp thị và sản phẩm du lịch hiệu quả. Ví dụ, nếu biết rằng một nhóm khách hàng cụ thể đánh giá cao trải nghiệm văn hóa đích thực nhưng e ngại sự đông đúc, Hội An có thể phát triển các tour khám phá văn hóa ở các làng nghề hoặc vào các khung giờ vắng khách hơn, đồng thời quảng bá mạnh mẽ những sản phẩm này [11]. Điều này không chỉ thu hút được nhóm khách hàng mục tiêu mà còn góp phần phân tán lượng khách một cách tự nhiên.
5.2. Phát triển và đa dạng hóa cơ sở lưu trú
Để giảm tải áp lực lưu trú tập trung ở khu vực trung tâm, việc phát triển và đa dạng hóa các loại hình và vị trí cơ sở lưu trú trên toàn địa bàn thành phố là một giải pháp quan trọng. Các nghiên cứu về các yếu tố tác động đến ý định lựa chọn homestay làm nơi lưu trú khi đi du lịch có thể cung cấp những gợi ý hữu ích cho Hội An [12], [13].
Loại hình homestay và các cơ sở lưu trú nhỏ, mang tính địa phương, thường phân bố ở các khu vực ven đô, làng quê hoặc gần biển, cách xa khu phố cổ [12], [13]. Việc khuyến khích và hỗ trợ phát triển loại hình này không chỉ tạo thêm lựa chọn lưu trú cho du khách với mức giá đa dạng, mà còn giúp du khách khám phá và trải nghiệm cuộc sống địa phương ở các khu vực khác của Hội An. Điều này trực tiếp góp phần phân tán du khách ra khỏi khu vực trung tâm vào ban đêm, giảm bớt áp lực lên cơ sở hạ tầng và môi trường sống của phố cổ sau giờ tham quan chính.
Kết quả từ các nghiên cứu chỉ ra rằng, các yếu tố như quảng cáo, tính kinh tế, động lực cá nhân, phương tiện hữu hình (cơ sở vật chất) và thái độ của chủ nhà/người phục vụ có tác động đáng kể đến ý định lựa chọn homestay của du khách [12], [13]. Áp dụng những phát hiện này, các chủ cơ sở lưu trú tại Hội An, đặc biệt là ở các khu vực ngoài phố cổ, có thể cải thiện chất lượng dịch vụ, đầu tư vào cơ sở vật chất phù hợp, xây dựng chiến lược quảng bá hiệu quả và thể hiện thái độ thân thiện, hiếu khách để thu hút du khách. Chính quyền địa phương cũng có thể có các chính sách hỗ trợ, xúc tiến cho loại hình lưu trú này tại các khu vực ngoại vi phố cổ.
5.3. Ứng dụng công nghệ trong quản lý du lịch
Trong định hướng phát triển dài hạn, Hội An hướng tới trở thành đô thị thông minh vào năm 2050 và đặc biệt chú trọng phát triển du lịch thông minh, du lịch xanh [7]. Việc ứng dụng công nghệ thông tin và các giải pháp kỹ thuật số là xu hướng tất yếu và cần thiết để giải quyết hiệu quả các bài toán quản lý du lịch trong bối cảnh lượng khách ngày càng tăng, đặc biệt là vấn đề quá tải.
Việc xây dựng và triển khai các ứng dụng di động hoặc nền tảng trực tuyến cho du khách là một giải pháp hữu hiệu. Các ứng dụng này có thể cung cấp thông tin chi tiết và cập nhật về các điểm tham quan tại Hội An, bao gồm cả những điểm ít người biết đến hoặc nằm ngoài khu phố cổ. Quan trọng hơn, ứng dụng có thể cung cấp thông tin về tình trạng đông đúc theo thời gian thực tại các điểm du lịch chính, đề xuất các khung giờ tham quan lý tưởng hoặc các tuyến đường thay thế để tránh tập trung vào những khu vực đang quá tải [7].
Bên cạnh đó, các ứng dụng cũng có thể tích hợp chức năng đặt vé tham quan trực tuyến [7]. Việc bán vé online không chỉ mang lại sự tiện lợi cho du khách mà còn là một công cụ quản lý hữu hiệu cho nhà chức trách. Nó cho phép kiểm soát chặt chẽ số lượng vé bán ra cho mỗi khung giờ hoặc mỗi điểm tham quan cụ thể, đảm bảo rằng lượng khách tại bất kỳ thời điểm nào không vượt quá sức chứa cho phép của di sản. Dữ liệu từ hệ thống bán vé online cũng cung cấp thông tin quý giá về xu hướng và hành vi của du khách, hỗ trợ công tác dự báo và lập kế hoạch quản lý.
Ngoài ra, công nghệ có thể được ứng dụng trong việc quản lý giao thông thông minh, giám sát môi trường, cung cấp thông tin đa ngôn ngữ, và tương tác trực tiếp với du khách để giải đáp thắc mắc, thu thập phản hồi. Việc xây dựng một hệ sinh thái du lịch thông minh tại Hội An sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, cải thiện trải nghiệm du khách, và hỗ trợ đắc lực cho mục tiêu phát triển bền vững và bảo tồn di sản [7]. Tìm hiểu về những ưu điểm và nhược điểm của công cụ thị trường mở có thể giúp Hội An đưa ra các quyết định tài chính phù hợp: https://luanvanaz.com/uu-diem-va-nhuoc-diem-cua-cong-cu-thi-truong-mo.html
6. Kết luận và Khuyến nghị
6.1. Tóm tắt các chiến lược quản lý lưu lượng du khách tại Hội An
Hội An, một Di sản Văn hóa Thế giới đầy sức hút, đang phải vật lộn với thách thức quản lý lưu lượng du khách tăng trưởng mạnh mẽ, đặc biệt là tại khu vực trung tâm phố cổ. Tình trạng quá tải cục bộ gây ra những tác động tiêu cực lên di sản, môi trường và trải nghiệm của du khách.
Đối diện với thách thức này, chính quyền địa phương đã triển khai nhiều chiến lược và biện pháp nhằm ứng phó. Các nỗ lực bao gồm:
* Mở rộng không gian du lịch và phân luồng du khách: Biến một phần đường thành phố đi bộ, mở rộng bến xe, phân luồng giao thông, siết chặt chính sách vé tham quan, và vận động các đơn vị lữ hành thay đổi khung giờ tham quan.
* Cải thiện môi trường du lịch và bảo tồn di sản: Tăng cường quản lý trật tự đô thị, loại bỏ các yếu tố thương mại hóa gây ảnh hưởng tiêu cực, và triển khai các đề án khuyến khích cư dân bản địa quay trở lại sinh sống trong phố cổ, đồng thời tuyên truyền nâng cao nhận thức về bảo tồn cho các chủ sở hữu nhà cổ.
* Phát triển du lịch xanh và bền vững: Kiên định theo đuổi chiến lược du lịch xanh, triển khai các phong trào và mô hình thân thiện với môi trường, hướng tới xây dựng thương hiệu “điểm đến xanh”.
* Xây dựng đô thị sinh thái – văn hóa – du lịch: Định hướng phát triển thành phố theo mô hình đặc thù dựa trên các giá trị sinh thái và văn hóa, với quy hoạch chú trọng bảo tồn song song với mở rộng có kiểm soát các khu đô thị mới.
* Kết nối và phát triển đa dạng các sản phẩm du lịch: Liên kết khu phố cổ với Cù Lao Chàm (khu dự trữ sinh quyển), các làng nghề truyền thống và khu sinh thái ven sông, đồng thời tăng cường quản lý và phát triển du lịch biển.
* Quản lý khách du lịch theo thời gian và không gian: Đề xuất xây dựng các khung giờ tham quan khác nhau cho các đối tượng khách khác nhau và tăng cường quảng bá để phân tán du khách.
* Nâng cao chất lượng dịch vụ và trải nghiệm du khách: Chú trọng nghiên cứu sự hài lòng của du khách, phát triển và đa dạng hóa các cơ sở lưu trú ở các khu vực khác ngoài phố cổ, và ứng dụng công nghệ trong quản lý du lịch.
Những nỗ lực này đã bước đầu mang lại những kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào việc bảo tồn và phát huy giá trị đặc sắc của Di sản Hội An trong bối cảnh ngành du lịch phục hồi và tăng trưởng mạnh mẽ. Tuy nhiên, áp lực từ lượng khách vẫn còn lớn và những thách thức về quá tải vẫn cần được giải quyết một cách hiệu quả và bền vững hơn trong tương lai.
6.2. Đề xuất giải pháp tổng thể về quản lý lưu lượng du khách
Để quản lý hiệu quả hơn nữa lưu lượng du khách và giảm thiểu tình trạng quá tải, đặc biệt là tại khu vực di sản cốt lõi, Hội An cần tiếp tục triển khai một chiến lược tổng thể, toàn diện và có sự phối hợp đồng bộ giữa các bên liên quan. Dựa trên những phân tích và chiến lược đã được đề cập, một số khuyến nghị cụ thể được đưa ra:
- Xây dựng hệ thống quản lý khách tham quan thông minh: Đầu tư vào một nền tảng công nghệ tiên tiến có khả năng theo dõi, phân tích và dự báo lượng khách đến từng khu vực, từng điểm tham quan theo thời gian thực. Hệ thống này cần có khả năng đưa ra cảnh báo tự động khi lượng khách tại một khu vực nào đó sắp vượt ngưỡng an toàn, cho phép nhà quản lý đưa ra các quyết định điều tiết kịp thời.
- Thiết lập cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan: Sự thành công của công tác quản lý lưu lượng đòi hỏi sự hợp tác hiệu quả giữa chính quyền địa phương (các phòng ban du lịch, văn hóa, giao thông, quy hoạch), các doanh nghiệp du lịch (lữ hành, lưu trú, dịch vụ ăn uống), và cộng đồng địa phương. Cần có các diễn đàn, cơ chế chia sẻ thông tin và phối hợp hành động thường xuyên để đảm bảo các biện pháp được thực hiện đồng bộ và hiệu quả.
- Đa dạng hóa sản phẩm du lịch và tạo ra các trải nghiệm độc đáo: Tiếp tục đầu tư và khuyến khích phát triển các sản phẩm du lịch mới, độc đáo, khai thác các giá trị văn hóa, sinh thái, làng nghề ở các khu vực ngoại vi phố cổ. Cần tạo ra những trải nghiệm đủ hấp dẫn để du khách sẵn sàng dành thời gian và tiền bạc khám phá những khu vực này, từ đó giảm áp lực tập trung vào khu vực trung tâm.
- Thiết kế và triển khai các tour du lịch theo thời gian và không gian: Xây dựng các gói tour mẫu hoặc khuyến nghị các lịch trình tham quan được thiết kế để phân tán lượng khách theo thời gian (ví dụ: tour phố cổ buổi sáng sớm, tour khám phá làng nghề buổi chiều) và không gian (kết hợp tham quan phố cổ với Cù Lao Chàm, rừng dừa Bảy Mẫu, làng rau Trà Quế…). Sử dụng công nghệ để quảng bá và tạo sự tiện lợi cho việc lựa chọn các tour này.
- Tăng cường giáo dục và nâng cao nhận thức về bảo tồn di sản: Triển khai các chương trình giáo dục và truyền thông hiệu quả nhằm nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc bảo tồn di sản cho cả du khách và cộng đồng địa phương. Đối với du khách, cung cấp thông tin rõ ràng về các quy tắc ứng xử trong khu di sản. Đối với cộng đồng, nhấn mạnh vai trò của họ trong việc giữ gìn không gian sống và các giá trị văn hóa truyền thống.
- Áp dụng các công nghệ tiên tiến trong quản lý du lịch và bảo tồn di sản: Bên cạnh hệ thống quản lý khách thông minh, cần ứng dụng công nghệ vào các khía cạnh khác như quản lý di tích (giám sát tình trạng xuống cấp, phục hồi), quản lý môi trường (giám sát chất lượng không khí, nước, rác thải), và cung cấp thông tin đa dạng, tương tác cho du khách thông qua các nền tảng số.
- Tiến hành nghiên cứu và đánh giá thường xuyên: Thường xuyên thực hiện các nghiên cứu khoa học về tác động của du lịch đối với di sản (cả vật thể và phi vật thể), môi trường và đời sống cộng đồng địa phương. Đồng thời, định kỳ đánh giá mức độ hài lòng và xu hướng hành vi của du khách. Kết quả nghiên cứu này sẽ là cơ sở dữ liệu quan trọng để điều chỉnh chiến lược và các biện pháp quản lý một cách linh hoạt và phù hợp với tình hình thực tế. Để hiểu rõ hơn về khái niệm quản lý và cách áp dụng nó, bạn có thể tham khảo bài viết này: https://luanvanaz.com/khai-niem-ve-quan-ly.html
Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp mang tính chiến lược, công nghệ và cộng đồng như trên, Hội An có tiềm năng rất lớn để giải quyết hiệu quả vấn đề quá tải, đồng thời bảo tồn và phát huy giá trị độc đáo của di sản, đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành du lịch vì lợi ích chung của cộng đồng và các thế hệ tương lai.
Tài liệu tham khảo
- Báo Chính phủ. (2024). Du khách quốc tế đến Hội An tăng mạnh. Hoteljob.vn. (2024). Một năm 2023 thắng lớn của du lịch Hội An. URL: https://baochinhphu.vn/du-khach-quoc-te-den-hoi-an-tang-manh-102240111141855327.htm
- Báo Quảng Nam. (2023). Giảm tải áp lực cho Khu phố cổ Hội An. URL: https://baoquangnam.vn/giam-tai-ap-luc-cho-khu-pho-co-hoi-an-3051818.html
- Thanh Niên. (2023). ‘Du lịch xanh’ ở Hội An – Chặng đường dài cần sự nỗ lực mỗi ngày. URL: https://thanhnien.vn/du-lich-xanh-o-hoi-an-chang-duong-dai-can-su-no-luc-moi-ngay-185230604154808692.htm
- Nguyễn Tấn Toàn. (2024). Phát huy giá trị di sản của đô thị cổ Hội An. Tạp chí Cộng sản.
- Bộ VHTTDL. (2024). Quảng Nam: Để du lịch di sản ở Hội An phát triển bền vững. URL: https://bvhttdl.gov.vn/quang-nam-de-du-lich-di-san-o-hoi-an-20241213092619253.htm
- Báo Quảng Nam. (2024). Giảm tải cho phố cổ Hội An. URL: https://baoquangnam.vn/giam-tai-cho-pho-co-hoi-an-3129129.html
- Hoian Heritage. (2023). Giảm tải áp lực cho Khu phố cổ Hội An. URL: https://hoianheritage.
Questions & Answers
Tuyệt vời. Dựa trên nội dung bài viết, tôi sẽ cung cấp câu trả lời cho 5 câu hỏi của bạn dưới định dạng yêu cầu.
Q&A
A1: Hội An đối mặt thách thức quản lý lượng khách tăng cao, dẫn đến quá tải cục bộ tại khu phố cổ, đặc biệt buổi chiều tối. Tình trạng này gây nguy cơ mất đi vẻ đẹp thanh bình, tổn thương di sản, giảm trải nghiệm du khách, và bộc lộ điểm yếu về phát triển du lịch chạy theo số lượng, không gian dịch vụ phân bố không đều, và thiếu đổi mới sản phẩm.
A2: Chính quyền Hội An đã triển khai nhiều biện pháp như chuyển một phần đường Phan Châu Trinh thành phố đi bộ, mở rộng bến xe, giảm sự kiện ở phố cổ, phân luồng giao thông, siết chặt vé tham quan, vận động chuyển khung giờ tham quan buổi sáng, và tăng cường quản lý trật tự đô thị như thu giữ hàng rong.
A3: Bài viết đề xuất giải pháp toàn diện bao gồm xây dựng hệ thống quản lý khách thông minh, tăng cường phối hợp liên ngành, đa dạng hóa sản phẩm và không gian du lịch ngoài phố cổ, thiết kế tour theo thời gian/không gian, nâng cao nhận thức cộng đồng, ứng dụng công nghệ, và nghiên cứu định kỳ sự hài lòng/tác động du lịch.
A4: Phát triển du lịch xanh và bền vững là chiến lược cốt lõi, định vị thương hiệu của Hội An. Đây là hướng đi kiên định nhằm bảo tồn môi trường, phát huy giá trị sinh thái và văn hóa làm nền tảng phát triển kinh tế xã hội, hướng tới mục tiêu trở thành thành phố sinh thái – văn hóa – du lịch bền vững.
A5: Ứng dụng công nghệ thông minh hỗ trợ quản lý bằng cách cung cấp thông tin về điểm tham quan, thời gian tối ưu, và tình trạng đông đúc qua ứng dụng di động, giúp du khách lên kế hoạch và phân tán lượng khách. Đặt vé trực tuyến cũng giúp kiểm soát số lượng khách tại điểm đến, nâng cao trải nghiệm chung.

Báo giá dịch vụ viết thuê luận văn
Luận Văn A-Z nhận làm trọn gói dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Liên hệ ngay dịch vụ viết thuê luận văn của chúng tôi!
UY TÍN - CHUYÊN NGHIỆP - BẢO MẬT