Các yếu tố môi trường ảnh hưởng công tác hoạch định chiến lược marketing – mix trong công ty

Đây là nhân tố khách quan ảnh hưởng khá mạnh đến hoạt động của công ty, nhân tố này công ty không thể điều khiển được và nó phát triển theo nhiều hướng khác nhau có thể tạo ra sự thuận lợi hoặc đe dọa cho hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty nói chung và ảnh hưởng đến hoạt động marketing – mix nói riêng.

Phân tích môi trường ảnh hưởng bên ngoài công ty

1. Phân tích môi trường vĩ mô:

• Yếu tố tự nhiên:

Các yếu tố thuộc môi trường tự nhiên có thể kể đến là vị trí địa lý, thời tiết khí hậu, tính chất mùa vụ… Những nhân tố thuộc môi trường tự nhiên có ảnh hưởng đến quá trình phát triển cơ hội và khả năng khai thác cơ hội kinh doanh của tất cả các doanh nghiệp nói chung và với công ty TNHH MTV DV DL Việt Thái nói riêng. Đối với công ty thì yếu tố môi trường tự nhiên có ảnh hưởng mạnh nhất đó chính là yếu tố vị trí địa lý. Hiện nay, mục tiêu mà công ty đặt ra là đưa sản phẩm của mình đến tất cả các tỉnh thành trong cả nước nhưng công ty là bên chịu về cước phí vận chuyển, cho nên đã ảnh hưởng đến việc tăng chi phí vận chuyển, chi phí bảo quản, từ đó tăng giá cả của sản phẩm. Ngoài ra, công ty đã xây dựng đại lý ở các tỉnh miền Tây nên điều kiện hoạt động marketing cũng tốn nhiều thời gian, với vị trí địa lý như vậy, việc công ty tiếp cận khách hàng cũng lâu hơn, đưa sản phẩm đến tay khách hàng cũng muộn hơn, đưa hình ảnh của công ty và hình ảnh sản phẩm cũng thực sự khó khăn. Ngoài ra yếu tố vị trí địa lý còn ảnh hưởng đến hệ thống kênh phân phối của công ty. Hiện tại sản phẩm của công ty còn có mặt trên khắp các tỉnh thành trong cả nước nên yếu tố tự nhiên ảnh hưởng đến khả năng cung cấp kịp thời sản phẩm, xử lý các đơn đặt hàng của công ty, ngoài ra còn ảnh hưởng đến việc chăm sóc khách hàng của công ty.

• Yếu tố chính trị, pháp luật:

Môi trường chính trị, luật pháp cũng là một yếu tố vĩ mô có ảnh hưởng ngày càng lớn tới hoạt động của các doanh nghiệp nói chung và tới hoạt động marketing của công ty nói riêng. Nói đến môi trường chính trị, luật pháp là nói đến các quy định bởi các luật lệ, quy định của nhà nước và chính quyền các cấp. Môi trường chính trị luật pháp có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động marketing của công ty như hoạt động quảng cáo, xúc tiến thương mại, vận chuyển, tuyên truyền, giá cả… Chẳng hạn như việc nhà nước đưa ra một mức thuế suất cao có ảnh hưởng đến giá của sản phẩm. Nếu công ty muốn hoạt động marketing của mình mang lại hiệu quả cao thì cần quan tâm đến môi trường chính trị, luật pháp, thực hiện đúng và đầy đủ mọi quy định luật pháp để hoạt động marketing của mình lành mạnh và hiệu quả cao.

• Yếu tố kinh tế:

Yếu tố kinh tế cũng là một yếu tố có ảnh hưởng đến hoạt động marketing của công ty. Hoạt động marketing phụ thuộc vào tình hình kinh tế ổn định, phụ thuộc vào thu nhập, giá cả, số tiền tiết kiệm, lãi suất… nó phụ thuộc vào sức mua của người dân. Hoạt động marketing cần nắm vững về mặt kinh tế của từng khu vực thị trường để từ đó có thể đưa ra các chương trình marketing phù hợp với người tiêu dùng, kích thích khách hàng dùng sản phẩm của mình. Cho đến nay, môi trường kinh tế Việt Nam hết sức thuận lợi, với sự tăng trưởng kinh tế ổn định, giá trị đồng tiền Việt Nam đang tương đối ổn định, mức thu nhập của người dân ngày càng cao chứng tỏ sức mua của người dân ngày càng lớn. Người làm marketing của công ty cần có biện pháp theo dõi chặt chẽ những xu hướng chủ yếu trong thu nhập và chi tiêu của người tiêu dùng.

Đối với sản phẩm thiết bị điện của công ty thì sản phẩm chú trọng vào đối tượng khách hàng có mức thu nhập trung bình và mức thu nhập khá. Vì vậy hoạt động marketing của công ty càng chú ý nhiều đến môi trường kinh tế nói chung, môi trường kinh tế Việt Nam và ngoài ra còn xem xét đến từng khu vực cụ thể để từ đó có chiến lược marketing phù hợp để phát triển.

• Yếu tố dân số:

Việt Nam là một đất nước có số dân đông (gần 90 triệu người) nên mức độ tiêu thụ ngày càng cao, cho thấy tiềm năng khai thác của thị trường và những cơ hội mở rộng kinh doanh trong tương lai cần được quan tâm nhiều.

Một vấn đề khác liên quan đến sự biến đổi thị trường là quá trình đô thị hóa và phân bố lại dân cư. Tốc độ đô thị hóa đang diễn ra nhanh chóng, số dân thành thị ngày một tăng lên. Đây cũng là một thuận lợi nữa của công ty bởi lượng vùng thị trường chủ yếu của công ty là ở các đô thị, công nghiệp.

Nền kinh tế ngày càng một phát triển, trình độ văn hóa giáo dục trong dân cư nói chung ngày một tăng lên. Mức độ hiểu biết và khả năng tiếp nhận công nghệ mới của người dân theo đó cũng tăng lên. Đồng thời, nhu cầu được sử dụng các sản phẩm công nghệ cao trở thành một xu hướng tất yếu. Điều này dẫn đến một cái nhìn khả quan về khả năng tấn công thị trường. Công ty cần có những chính sách phân khúc thị trường theo trình độ và ngành nghề để việc xâm nhập thị trường có hiệu quả.

• Yếu tố công nghệ:

Công nghệ đang thay đổi liên tục và nhanh chóng, đặc biệt trong tình hình hiện nay những công nghệ vừa ra đời hôm nay thì ngày mai đã có thể trở thành lạc hậu. Việt Nam là một nước đang phát triển, đang trên con đường công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước, những biến đổi của công nghệ trên thế giới đều nhanh chóng tác động đến môi trường bên trong của công ty. Hoạt động bán hàng và quản lý kênh nói chung cũng chịu nhiều tác động sự thay đổi về khoa học công nghệ. Lịch sử của ngành bán hàng đã trải qua các giai đoạn từ trao đổi hiện vật đến bán hàng trực tiếp, từ bán lẻ đến các cửa hàng tự chọn, rồi đến siêu thị hay trung tâm thương mại, các cuộc đàm phán trước đây là trực tiếp “mặt đối mặt”, đến khi thư tín ra đời thì nó đã góp phần làm cho các cuộc giao dịch dễ dàng hơn. Và ngày nay, mọi cuộc giao dịch trao đổi mua bán đều có thể được thực hiện thông qua các phương tiện như điện thoại, máy tính, fax… tiếp cận khách hàng một cách nhanh chóng và tiện lợi. Nhưng theo nhận định của công ty thì việc áp dụng các thành tựu công nghệ này đã góp phần không nhỏ vào việc nâng cao hiệu quả kinh doanh của công ty TNHH MTV DV DL Việt Thái trong những năm qua và trong tương lai.

• Yếu tố văn hóa, xã hội:

Văn hóa, xã hội ảnh hưởng sâu sắc tới việc lựa chọn sản phẩm như tính tiện dụng sản phẩm, tính năng sản phẩm họ cần, mẫu mã… để đáp ứng được điều đó công ty đã cho ra nhiều dòng sản phẩm thiết bị điện nhằm đáp ứng tối đa những sở thích đa dạng của nhiều người. Công ty chuyên phân phối nhiều loại thiết bị điện với mức giá hợp lý, phù hợp với khách hàng thấp, trung bình, cao. Công ty mong muốn thiết bị điện của mình đưa ra thị trường đều đến tay người tiêu dùng bất kể mọi tầng lớp nào đều sử dụng được và sự hài lòng sản phẩm mà công ty cung cấp.

1. Phân tích môi trường vi mô:

• Khách hàng:

Khách hàng là một yếu tố có ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động marketing của doanh nghiệp. Hiện nay khách hàng của công ty là các đại lý, khách hàng mua lẻ và các công trình xây dựng, công nghiệp.

Đối với khách hàng là các đại lý thì họ tiêu thụ các mặt hàng khác nhau trong đó có nhiều mặt hàng của các đối thủ cạnh tranh. Vì vậy các đại lý không thể chuyên giới thiệu và bán một mặt hàng của công ty mình, họ chỉ có thể giới thiệu và bán ở một mức hạn chế mà thôi. Chính vì điều đó nên công ty cần quan tâm đến nhu cầu của họ, đưa ra chính sách chương trình khuyến mãi có lợi cho họ. Tuy nhiên, một thế mạnh nếu công ty có thể tận dụng được để đem lại hiệu quả cho hoạt động quảng cáo của mình đó là việc lấy các thông tin về đối thủ cạnh tranh về mẫu mã, giá cả, chương trình marketing. Công ty cần xem xét kỹ về đối thủ cạnh tranh từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động marketing hiệu quả, tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Đối với các khách hàng là những người mua lẻ và các công trình xây dựng, công nghiệp thì cũng có ảnh hưởng đến việc quảng bá sản phẩm của công ty, một khi giá cả và chất lượng phù hợp có thể họ sẽ tin tưởng và sử dụng cho các công trình tiếp theo. Tạo điều kiện hoạt động tiêu thụ của công ty được cao hơn và hoạt động marketing của công ty được dễ dàng hơn.

Như vậy, khách hàng rất đáng được quan tâm, khách hàng có tầm ảnh hưởng không nhỏ đến chiến lược marketing, quy mô hoạt động marketing, công tác tổ chức hoạt động marketing của công ty. Công ty cần quan tâm xây dựng mối quan hệ thân thiết với khách hàng để tạo điều kiện nâng cao hiệu quả tiêu thụ sản phẩm và hiệu quả hoạt động marketing của công ty.

• Nhà cung cấp:

Đây là yếu tố môi trường vĩ mô thứ hai mà chúng ta cần xem xét khi tìm hiểu những yếu tố tác động đến tình hình tiêu thụ của công ty trong thời gian qua.

Trong năm 2004, do mới thành lập công ty TNHH MTV DV DL Việt Thái chưa tạo lập được mối quan hệ với các nhà cung cấp, các nguồn đầu vào chủ yếu mua lại của đối tác và các nhà nhập khẩu hàng hóa qua những nguồn này thường có giá cao, không ổn định về chất lượng lẫn số lượng. Do đó khả năng cạnh tranh trên thị trường bị hạn chế rất nhiều. Trước tình hình này, ban lãnh đạo công ty đã dành nhiều nỗ lực để tìm những nguồn hàng tốt hơn. Nhưng đến nay, công ty đã trở thành đại lý của một số thương hiệu lớn như: Sino, Clipsal, Panasonic, Junsun… khi mua hàng hóa qua những nguồn này công ty được hưởng khá nhiều thuận lợi đó là: giá mua hàng thấp hơn so với các nguồn khác, chất lượng ổn định và bảo đảm, ngoài ra công ty còn được hưởng những chương trình hướng dẫn, đào tạo miễn phí về một số lĩnh vực chuyên môn. Ngoài ra với những hàng hóa bị hỏng, bị lỗi kỹ thuật, các nhà cung cấp cho phép công ty trả lại, những hàng hóa bị hỏng trong thời gian bảo hành sẽ được phía nhà sản xuất chịu sửa chữa hoặc chi phí sửa chữa – bảo hành.

• Đối thủ cạnh tranh:

Đối thủ cạnh tranh cũng là một nhân tố có ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của công ty. Do vậy, hiểu được các đối thủ cạnh tranh của mình là điều cực kỳ quan trọng để có thể lập kế hoạch marketing hiệu quả. Hiện nay trên thị trường về thiết bị điện, đối thủ cạnh tranh của công ty có nhiều như sản phẩm mang thương hiệu Roman, Chenglin, Kohan, Sunmax… Trong đó Roman là đối thủ cạnh tranh mà công ty luôn đánh giá là mạnh cùng với các chương trình marketing được coi là rất hiệu quả. Vì vậy để hoạt động marketing của công ty có hiệu quả, công ty cần quan tâm hơn đến hoạt động của các đối thủ cạnh tranh đặc biệt là Roman. Với các đối thủ cạnh tranh của công ty thì bất cứ một hoạt động nào của họ đều có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động marketing đến doanh nghiệp. Vậy công ty có hiểu được đối thủ cạnh tranh, biết được hành động của đối thủ cạnh tranh thì công ty mới có thể đưa ra cho mình những biện pháp cũng như có những hoạt động nhằm tăng khả năng cạnh tranh của công ty mình. Công ty thường xuyên so sánh sản phẩm của mình, giá cả, các kênh và hoạt động khuyến mãi của mình với đối thủ cạnh tranh. Nhờ vậy mà họ có thể phát hiện được những ưu thế hay bất lợi của mình trong cạnh tranh. Công ty có thể tung ra những đòn tiến công chính xác hơn vào đối thủ cạnh tranh cũng như chuẩn bị phòng thủ vững chắc hơn trước các cuộc tấn công. Hoạt động marketing của công ty sẽ có hiệu quả cao hơn khi công ty nắm vững đối thủ cạnh tranh của mình.

• Sản phẩm thay thế:

Ở mức hiện tại, công ty Việt Thái đang dự tính sẽ thay thế một số sản phẩm công tắc, ổ cắm, mặt viền màu, tủ điện sê-ri, thiết bị đóng ngắt… với công nghệ mới, hiện đại hơn về mẫu mã, chất lượng và giá cả. Do đó, công ty cần phải tiêu thụ hết hàng tồn kho, để một khi nhập sản phẩm mới về thì có sự thay đổi giá nên công ty tính toán kỹ càng khi đưa sản phẩm thay thế vào thị trường.

1.1.1.2.  Phân tích môi trường bên trong công ty

1. Yếu tố nguồn nhân lực:

Vì là công ty kinh doanh, công việc luôn bận rộn nên công ty luôn cần lực lượng lao động dồi dào để phục vụ cho quá trình sản xuất kinh doanh của mình. Vì vậy, việc này đã gây khó khăn trong vấn đề quản lý nguồn nhân lực trong công ty. Mặt khác, do phải tuyển dụng thêm lao động, công ty phải bỏ ra một khoản chi phí tuyển dụng và chi phí này được tính vào chi phí nhân công trực tiếp. Đây là một phần chi phí để tính giá trị sản phẩm nên ảnh hưởng đến lợi nhuận và gây khó khăn cho công ty. Do đó, công ty phải có biện pháp làm sao để giảm chi phí một cách tốt nhất. Công ty cũng đầu tư và khuyến khích đội ngũ nhân viên quản lý tham gia các khóa học nhằm nâng cao kiến thức và năng lực quản lý của mình. Số lao động bố trí trong phòng ban của công ty được thể hiện trong bảng sau đây:

Bảng 2.8: Bố trí lao động trong các phòng ban

Đơn vị tính: Người

(Nguồn: Phòng hành chính năm 2013)

v Nhận xét: Số lượng lao động bố trí trong các phòng ban của công ty không đồng đều nhau, có phòng ban nhiều nhân viên và có phòng ít nhân viên là do mỗi phòng ban có nhiệm vụ khác nhau. Bởi vì là doanh nghiệp vừa và nhỏ nên số lượng công nhân viên cũng không nhiều. Việc bố trí và sắp xếp đội ngũ nhân viên làm việc tại các phòng ban như hiện nay của công ty là tạm ổn. Hiện tại về nguồn lao động trong công ty chiếm tỷ trọng cao nhất 35,71% là bên bộ phận kinh doanh, bởi vì công ty chuyên phân phối thiết bị điện nên cần nhiều đội ngũ nhân viên kinh doanh thị trường. Còn về bên phòng marketing chiếm 17,85% trong tổng số lao động, chứng tỏ công ty cũng quan tâm đến nhiều về marketing nên doanh thu trong 2 năm qua tăng lên đáng kể. Là công ty TNHH MTV nên công ty đã bố trí thêm 2 nhân viên bên kho và 2 nhân viên giao hàng tận nơi để quá trình luân chuyển hàng hóa diễn ra nhanh chóng, thuận lợi và chủ động hơn trong khâu tiêu thụ…

1. Yếu tố vật chất kỹ thuật:

Trong mọi doanh nghiệp, mọi công ty thì điều kiện vật chất kỹ thuật đều có ảnh hưởng đến mọi hoạt động của công ty, và hoạt động marketing cũng vậy. Một công ty tạo điều kiện vật chất kỹ thuật tốt thì hoạt động marketing của công ty càng có hiệu quả. Chẳng hạn như, trong công ty có các thiết bị thông tin đầy đủ thì hoạt động chăm sóc khách hàng được tốt hơn, hoạt động xử lý đơn hàng cũng nhanh chóng hơn, và nếu điều kiện vận chuyển được trang bị đầy đủ thì hoạt động vận chuyển hàng hóa được nhanh hơn, đáp ứng nhu cầu khách hàng tốt hơn, hiệu quả hơn. Công ty TNHH MTV DV DL Việt Thái cũng vậy.

Hiện nay công ty TNHH MTV DV DL Việt Thái đã trang bị cơ sở vật chất kỹ thuật một cách đầy đủ phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Công ty có hệ thống kho hàng đặt tại quận 2. Hiện tại, các phòng ban công ty trang bị đầy đủ hệ thống thiết bị như máy tính, máy in, điều hòa, điện thoại… và hệ thống mạng thông tin liên kết trong công ty. Trang thiết bị khá đầy đủ tạo điều kiện cho cán bộ công nhân viên công tác có hiệu quả.

Ngoài ra, công ty đang sử dụng phương tiện vận chuyển đó là ô tô. Đối với khách hàng là đại lý tại địa phận TP.HCM thì công ty vận chuyển đến tận nơi. Còn đối với khách hàng là đại lý ở các tỉnh thì công ty có các hình thức vận chuyển khác nhau. Trong công ty hiện tại có 3 xe ô tô phục vụ cho quá trình đi công tác tỉnh của ban lãnh đạo và cán bộ đi công tác tại địa bàn ở tỉnh xa. Ngoài ra công ty còn có hệ thống xe vận chuyển hàng đến các đại lý ở các tỉnh.

Với đặc điểm về cơ sở vật chất của công ty như vậy, sẽ tạo mọi điều kiện cho hoạt động marketing của công ty ngày càng được nâng cao, ngày càng có hiệu quả hơn.

1. Yếu tố tài chính của công ty:

Tài chính doanh nghiệp là các mối quan hệ tiền tệ gắn liền với việc hình thành vốn, phân phối, sử dụng và quản lý vốn trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh. Nó đóng vai trò quan trọng và chi phối mọi hoạt động khác của doanh nghiệp. Cũng như tất cả các doanh nghiệp khác, hoạt động tài chính của công ty là hoạt động cần thiết.

Các yếu tố môi trường ảnh hưởng công tác hoạch định chiến lược marketing – mix trong công ty