Xu thế tất yếu của quá trình hội tụ kế toán quốc tế

Trong bối cảnh hiện tại, hội tụ kế toán quốc tế là một xu thế tất yếu khách quan trong tiến trình toàn cầu hóa kinh tế vì những lý do sau đây:

– Sự tất yếu của quá trình hội tụ xuất phát từ lợi ích căn bản mà nó mang lại cho các bên tham gia trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu. Quá trình gắn kết các nền kinh tế trên thế giới với nhau, đặc biệt là thị trường vốn đòi hỏi các qui định liên quan đến kế toán cần phải được chuẩn hóa. Quá trình hội tụ kế toán quốc tế mang lại lợi ích tổng thể xét trên phương diện toàn cầu cho tất cả các bên như nhà đầu tư, công ty niêm yết và các bên liên quan khác trong nền kinh tế.

– Với sự điều chỉnh chiến lược phù hợp và các nỗ lực của IASB, đồng thời khi vai trò của chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế đã được thừa nhận rộng rãi trên thế giới như hiện nay, một quốc gia khó có thể đứng ngoài quá trình này, ngay cả các quốc gia lớn:

+ Hoa Kỳ với vị thế quan trọng của mình đã chấp nhận quá trình hội tụ. Trong những trì hoãn gần đây của quá trình này, Hoa Kỳ vẫn thừa nhận vẫn tiếp tục hướng đến hội tụ vì không thể bỏ qua lợi ích của mình. Điều mà quốc gia này quan tâm là bảo vệ nhà đầu tư trong nước thông qua việc duy trì cơ chế phê duyệt các chuẩn mực quốc tế trước khi chấp nhận cho sử dụng.

[message type=”e.g. information, success”]Xem thêm: Các lý thuyết cơ bản trong hội tụ kế toán quốc tế[/message]

+ Các quốc gia châu Âu gặp khó khăn nhất định trong việc chấp nhận hoàn toàn các chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế. Điều này xuất phát từ những đặc điểm về kinh tế, pháp lý và văn hóa của nhiều quốc gia thuộc khối này. Tuy nhiên, do lợi ích kinh tế thúc đẩy, các quốc gia này buộc phải chấp nhận trước nhưng vẫn duy trì quyền phê duyệt các chuẩn mực trước khi chấp nhận. Đồng thời, các quốc gia này tìm cách tác động từng bước đến các chuẩn mực quốc tế để chúng có thể phù hợp hơn với những đặc điểm của mình.

+ Trung quốc với tiềm năng kinh tế và ảnh hưởng ngày càng tăng trên thế giới cũng chấp nhận các chuẩn mực quốc tế do lợi ích kinh tế nhưng phải theo cách của mình. Do đặc điểm chính trị và văn hóa, Trung quốc khó lòng chấp nhận một hệ thống chuẩn mực được ban hành bởi một tổ chức quốc tế và họ đã chọn con đường duy trì hệ thống chuẩn mực riêng và hội tụ dần với chuẩn mực quốc tế. Trung quốc cũng tận dụng vị thế của mình để tác động đến các chuẩn mực quốc tế để có lợi cho mình.

+ Đối với các quốc gia trong khu vực châu Á đã không bỏ qua những cơ hội này mặc dù gặp phải những khó khăn, thử thách để thích nghi trong xu hướng hội tụ nhằm đạt được mục tiêu tiếp cận với thị trường vốn quốc tế để thúc đẩy phát triển kinh tế.

Như vậy, bất chấp những khó khăn và diễn biến khác nhau trong từng giai đoạn, xu thế hội tụ kế toán quốc tế vẫn là tất yếu. Vấn đề còn lại như đã phân tích trên đây là sự hội tụ này chưa thể đạt đến mức xóa bỏ quyền tự chủ của mỗi quốc gia trong lĩnh vực ban hành các chuẩn mực kế toán của mình, đặc biệt là đối với các nền kinh tế lớn trên thế giới. Chính IASB cũng thừa nhận quá trình này là một tiến trình lâu dài và trong ngắn hạn, mỗi quốc gia có quyền có những chiến lược hội tụ riêng của mình (IASB, 2011).