Động lực tạo ra kiều hối: Lòng vị tha hay lợi ích cá nhân?
Phạm Thanh Truyền
Trường Đại học Tài chính – Marketing
Tóm tắt: Bài viết này tập trung phân tích động lực thúc đẩy người lao động di cư gửi kiều hối về nước. Dựa trên cơ sở lý thuyết và bằng chứng thực nghiệm, bài viết xem xét hai động cơ chính: lòng vị tha, thể hiện qua mong muốn hỗ trợ gia đình và người thân; và lợi ích cá nhân, kỳ vọng vào sự đền đáp hoặc lợi nhuận trong tương lai. Bài viết cũng thảo luận về các yếu tố khác ảnh hưởng đến quyết định chuyển kiều hối, như điều kiện kinh tế, chất lượng thể chế, và sự phát triển của hệ thống tài chính.
1. Dẫn nhập
Kiều hối đã trở thành một nguồn tài chính quan trọng đối với nhiều quốc gia đang phát triển, vượt xa viện trợ nước ngoài và đầu tư trực tiếp. Để hiểu rõ tác động của kiều hối đến tăng trưởng kinh tế, cần phải làm rõ động lực nào thúc đẩy người lao động di cư chuyển tiền về nước. Bài viết này đi sâu vào phân tích các động cơ này, xem xét cả khía cạnh vị tha và lợi ích cá nhân, đồng thời đánh giá vai trò của các yếu tố thể chế và tài chính.
2. Động lực vị tha trong chuyển kiều hối
Động lực vị tha xuất phát từ mong muốn giúp đỡ gia đình và người thân ở quê nhà. Johnson và Whitelaw (1974) cho rằng người di cư cảm thấy có nghĩa vụ hỗ trợ tài chính cho những người phụ thuộc, đặc biệt khi họ gặp khó khăn về kinh tế. Stark và Lucas (1988) nhấn mạnh vai trò của tình cảm gia đình và sự quan tâm lẫn nhau giữa các thành viên. Theo đó, người di cư sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân để đảm bảo cuộc sống tốt đẹp hơn cho người thân.
Nghiên cứu thực nghiệm của Edwards và Ureta (2003) cho thấy kiều hối giúp tăng cường đầu tư vào giáo dục và y tế cho các thành viên gia đình ở quê nhà. Yang (2004) cũng chứng minh rằng kiều hối giúp giảm tình trạng trẻ em phải bỏ học để đi làm, từ đó nâng cao trình độ học vấn của lực lượng lao động trong tương lai. Rapoport và Docquier (2006) chỉ ra rằng kiều hối góp phần giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh và cải thiện sức khỏe của các thành viên gia đình.
3. Động lực lợi ích cá nhân trong chuyển kiều hối
Bên cạnh lòng vị tha, lợi ích cá nhân cũng là một động lực quan trọng thúc đẩy người di cư gửi tiền về nước. Chami và cộng sự (2008) cho rằng người di cư có thể kỳ vọng được đền đáp trong tương lai, chẳng hạn như thừa kế tài sản, nhận được sự giúp đỡ khi trở về quê hương, hoặc được đảm bảo cuộc sống an nhàn khi về già.
Stark và Lucas (1988) xem gia đình như một trung gian quản lý các khoản đầu tư của người di cư. Theo đó, kiều hối được sử dụng để đầu tư vào các hoạt động kinh doanh, và người di cư có thể hưởng lợi từ lợi nhuận thu được. Poirine (1997) cho rằng gia đình đóng vai trò như một tổ chức tài chính, cung cấp vốn cho các thành viên. Agarwal và Horowitz (2002) xem gia đình như một công ty bảo hiểm, giúp các thành viên đối phó với các rủi ro kinh tế.
4. Sự kết hợp giữa vị tha và lợi ích cá nhân
Một số lý thuyết cho rằng động lực chuyển kiều hối là sự kết hợp giữa lòng vị tha và lợi ích cá nhân. Opong (2012) cho rằng chuyển kiều hối là một thỏa thuận hai bên cùng có lợi giữa người chuyển và người nhận. Theo đó, người di cư giúp đỡ gia đình khi họ gặp khó khăn, và ngược lại, gia đình hỗ trợ người di cư khi họ mất việc hoặc gặp rủi ro.
Lý thuyết kinh tế mới về di cư lao động (NELM) cho rằng quyết định di cư và chuyển kiều hối được đưa ra bởi cả gia đình, nhằm tối ưu hóa thu nhập và giảm thiểu rủi ro (Massey và cộng sự, 1999). Theo đó, kiều hối không chỉ là một khoản viện trợ đơn thuần mà còn là một phần của chiến lược kinh tế gia đình.
5. Vai trò của thể chế và phát triển tài chính
Chất lượng thể chế và sự phát triển của hệ thống tài chính có vai trò quan trọng trong việc định hình động lực chuyển kiều hối và hiệu quả sử dụng kiều hối.
- Thể chế: Khi thể chế được quản lý tốt và hệ thống pháp luật minh bạch, người di cư sẽ tin tưởng hơn vào khả năng bảo vệ quyền sở hữu và đầu tư của họ ở quê nhà (Rodrik, 2008). Điều này khuyến khích họ gửi tiền về để đầu tư vào các hoạt động sản xuất kinh doanh. Ngược lại, khi thể chế yếu kém và tham nhũng tràn lan, người di cư sẽ e ngại rủi ro và có xu hướng giữ tiền ở nước ngoài hoặc sử dụng cho mục đích tiêu dùng.
- Phát triển tài chính: Hệ thống tài chính phát triển giúp giảm chi phí giao dịch và tăng cường khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính cho người nhận kiều hối (Giuliano và Ruiz-Arranz, 2009). Điều này tạo điều kiện cho họ sử dụng kiều hối một cách hiệu quả hơn, chẳng hạn như tiết kiệm, đầu tư, hoặc trả nợ. Khi hệ thống tài chính kém phát triển, người nhận kiều hối thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận các dịch vụ ngân hàng và phải sử dụng các kênh phi chính thức, làm tăng chi phí và rủi ro.
6. Kết luận
Động lực tạo ra kiều hối là một vấn đề phức tạp, chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố kinh tế, xã hội, và văn hóa. Lòng vị tha và lợi ích cá nhân đều đóng vai trò quan trọng, và sự kết hợp giữa hai động cơ này có thể tạo ra những tác động tích cực cho cả người chuyển và người nhận kiều hối. Để tối đa hóa lợi ích của kiều hối đối với tăng trưởng kinh tế, các quốc gia cần cải thiện chất lượng thể chế, phát triển hệ thống tài chính, và tạo môi trường thuận lợi cho đầu tư.
Tài liệu tham khảo
(Danh mục tài liệu tham khảo được trích dẫn trong bài viết)
Báo giá dịch vụ viết thuê luận văn
Luận Văn A-Z nhận làm trọn gói dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Liên hệ ngay dịch vụ viết thuê luận văn của chúng tôi!
UY TÍN - CHUYÊN NGHIỆP - BẢO MẬT
