Vai trò và đặc điểm của quản trị chiến lược Ngân hàng thương mại

Ngân hàng thương mại là một doanh nghiệp do vậy quản trị chiến lược ngân hàng thương mại cũng tuân theo các bước và những nội dung cơ bản của quản trị doanh nghiệp. Tuy vậy, là một doanh nghiệp đặc biệt, có những đặc điểm và đặc trưng riêng nên quản trị ngân hàng thương mại có những nét đặc thù. Những đặc thù và đặc điểm trong hoạt động của ngân hàng thương mại quyết định tính đặc thù và khác biệt trong quản trị chiến lược ngân hàng thương mại.

Thứ nhất, hoạt động ngân hàng thương mại có tính nhạy cảm rất cao. Ngân hàng là nơi công chúng – đặc biệt là các cá nhân và hộ gia đình gửi một khối lượnglớn tiền nhàn rỗi dưới dạng tiền gửi không kỳ hạn với thời gian tương đối ngắn vàtính thanh khoản cao. Việc thất thoát các khoản tiền này trong trường hợp ngân hàng phá sản sẽ trở thành thảm hoạ cho phần đông công chúng và kéo theo là những tácđộng sâu rộng đến đời sống kinh tế – xã hội.

Hơn nữa, sự tồn tại, phát triển và sức khỏe của các ngân hàng thương mại quyết định sự tồn tại, phát triển và sức khỏe của nền kinh tế. Trong lịch sử đã chứngkiến nhiều cuộc khủng khoảng của các nền kinh tế lớn mà nguyên nhân ban đầu là sự đổ vỡ và khủng khoảng trong ngành tài chính, ngân hàng. Điển hình là cuộc Khủng hoảng tài chính, tiền tệ Châu á năm 1997. Và gần đây là khủng hoảng của hệthống tài chính Mỹ, sau đó lan rộng sang Châu Âu, Châu á và nay là khủng hoảngkinh tế toàn thế giới. Chỉ với sự trục trặc, mất lòng tin đối với một ngân hàng, tác động của nó có thể ảnh hưởng trực tiếp và sẵn sàng lan rộng gây khủng hoảng và đổvỡ cho toàn hệ thống ngân hàng và xa hơn nữa là toàn bộ nền kinh tế.

[message type=”e.g. information, success”]Xem thêm : Khái niệm về chiến lược và quản trị chiến lược[/message]

Thứ hai, hoạt động ngân hàng thương mại là phong vũ biểu phản ánh sức khoẻ của nền kinh tế. Đặc điểm này xuất phát từ chức năng “tạo tiền”, sự thay đổi trong khối lượng tiền tệ do các ngân hàng thương mại tạo ra có liên quan chặt chẽ tới tình hình kinh tế, đặc biệt là tốc độ tăng trưởng, tạo công ăn việc làm, tình trạng lạm phát. Cũngtừ chức năng “tạo tiền”, phản ứng dây chuyền hay còn gọi “phản ứng đôminô” là mộtđặc trưng rất khác biệt trong hoạt động của ngân hàng thương mại. Mỗi ngân hàng thương mại là một mắt xích liên hoàn trong quá trình tạo tiền của toàn hệ thống. Do vậy, sự trục trặc hoặc mất uy tín của một ngân hàng thương mại nhỏ có thể kéo theo sự sụp đổ của cả hệ thống.

Thứ ba, với vai trò trung gian tài chính và trung gian thanh toán cho nền kinh tế, hoạt động ngân hàng thương mại rất đa dạng và có liên quan trực tiếp tới nhiềuloại đối tượng khách hàng. Khách hàng của ngân hàng thương mại có thể là chính phủ, các tổ chức chính trị xã hội, các cá nhân hoặc bất cứ đối tượng nào có nhu cầu sử dụng các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng. Do vậy, ngoài việc xác định nhu cầu, ngân hàng thương mại còn phải nghiên cứu cả những yếu tố khác như truyền thống, văn hoá, phong tục, thói quen, hành vi của từng loại đối tượng khách hàng để phát triển, đưa ra các sản phẩm dịch vụ đáp ứng nhu cầu đa dạng của mỗi loại đối tượng khách hàng. Nói cách khác, ngân hàng thương mại cần nghiên cứu và thích nghi với nhiều mặt trong đời sống xã hội.

Với những đặc trưng và tính nhạy cảm cao của hoạt động ngân hàng, quản trị chiến lược ngân hàng thương mại cũng phải có những nét riêng và đặc thù so với các ngành khác.