Tổng quan Định nghĩa về DeFi (Tài chính phi tập trung)
Giới thiệu
Tài chính phi tập trung (DeFi) đã nổi lên như một lĩnh vực đột phá trong hệ sinh thái tài chính toàn cầu, thách thức các mô hình truyền thống và hứa hẹn một tương lai tài chính cởi mở và minh bạch hơn. Sự phát triển nhanh chóng của DeFi, được thúc đẩy bởi công nghệ blockchain và các hợp đồng thông minh, đã thu hút sự chú ý đáng kể từ giới học thuật, nhà hoạch định chính sách và các nhà thực hành tài chính. Tuy nhiên, bản chất đa diện và không ngừng phát triển của DeFi đặt ra những thách thức trong việc đưa ra một định nghĩa toàn diện và được chấp nhận rộng rãi. Phần này của bài viết sẽ đi sâu vào việc khám phá định nghĩa về DeFi, xem xét các đặc điểm cốt lõi, phân tích các cách tiếp cận khác nhau trong nghiên cứu hiện tại và cuối cùng đưa ra một cái nhìn sâu sắc về bản chất phức tạp của lĩnh vực tài chính mới nổi này.
Định nghĩa về DeFi (Tài chính phi tập trung)
Sự trỗi dậy của Tài chính phi tập trung (DeFi) đánh dấu một sự thay đổi mô парадигма trong cấu trúc của hệ thống tài chính toàn cầu. Để nắm bắt được ý nghĩa đầy đủ của DeFi, điều quan trọng là phải xác định nó một cách chính xác, mặc dù điều này tự nó đã là một thách thức do bản chất phát triển nhanh chóng và đa diện của lĩnh vực này. Một điểm khởi đầu hữu ích là xem xét DeFi như một hệ thống tài chính mới nổi, được xây dựng trên cơ sở hạ tầng phi tập trung, chủ yếu là các blockchain công khai như Ethereum (Buterin, 2013). Trái ngược với hệ thống tài chính truyền thống (TradFi) dựa vào các trung gian tập trung như ngân hàng và các tổ chức tài chính, DeFi tìm cách tái tạo và đôi khi thay thế các dịch vụ tài chính truyền thống bằng các giao thức phi tập trung và tự động (Werner et al., 2021). Tìm hiểu thêm về vai trò của dịch vụ ngân hàng [https://luanvanaz.com/vai-tro-cua-dich-vu-ngan-hang.html] trong nền kinh tế.
Một trong những định nghĩa ban đầu và thường được trích dẫn nhất về DeFi đến từ Schär (2021), người mô tả DeFi là một hệ sinh thái bao gồm “các ứng dụng tài chính được xây dựng trên cơ sở hạ tầng blockchain, nhằm mục đích tái tạo hoặc cải thiện các dịch vụ tài chính truyền thống theo cách phi tập trung, không cần cấp phép và minh bạch”. Định nghĩa này làm nổi bật ba khía cạnh chính của DeFi: thứ nhất, nền tảng công nghệ là blockchain; thứ hai, mục tiêu là cung cấp các dịch vụ tài chính; và thứ ba, các dịch vụ này được cung cấp theo cách phi tập trung, không cần cấp phép và minh bạch. Thuật ngữ “phi tập trung” ở đây đề cập đến việc phân tán quyền kiểm soát và quản lý từ một thực thể trung tâm sang một mạng lưới phân tán, thường được quản lý bởi các thuật toán và cộng đồng người dùng (Zetzsche et al., 2020). “Không cần cấp phép” có nghĩa là bất kỳ ai có kết nối internet và ví tiền điện tử đều có thể truy cập và sử dụng các dịch vụ DeFi mà không cần sự cho phép của bất kỳ bên trung gian nào. Cuối cùng, “minh bạch” đề cập đến tính chất mở và có thể kiểm toán của các blockchain công khai, nơi tất cả các giao dịch đều được ghi lại trên sổ cái phân tán và có thể xem được bởi bất kỳ ai.
Tuy nhiên, định nghĩa của Schär (2021), mặc dù cung cấp một nền tảng vững chắc, nhưng vẫn còn khá rộng và có thể được tinh chỉnh thêm để nắm bắt được sự phức tạp của DeFi một cách đầy đủ hơn. Ví dụ, một số nhà nghiên cứu nhấn mạnh vai trò trung tâm của các hợp đồng thông minh trong việc hiện thực hóa các ứng dụng DeFi. Hợp đồng thông minh là các đoạn mã tự thực thi được lưu trữ trên blockchain và tự động thực hiện các điều khoản của hợp đồng khi các điều kiện được xác định trước được đáp ứng (Szabo, 1997). Chúng là nền tảng của nhiều giao thức DeFi, cho phép tạo ra các ứng dụng tài chính tự động, không cần trung gian và có thể lập trình được. Từ góc độ này, DeFi có thể được định nghĩa là một hệ thống tài chính được xây dựng trên các hợp đồng thông minh trên blockchain, cho phép cung cấp các dịch vụ tài chính một cách phi tập trung và không cần tin tưởng (Beck et al., 2020). Định nghĩa này nhấn mạnh vai trò thiết yếu của các hợp đồng thông minh trong việc tự động hóa và phi tập trung hóa các chức năng tài chính.
Một khía cạnh quan trọng khác của DeFi là khái niệm về tính composability, hay còn gọi là “Money Legos” (Etherscan, 2024). Tính composability đề cập đến khả năng các giao thức và ứng dụng DeFi có thể tương tác và tích hợp với nhau một cách liền mạch, giống như các khối lego có thể được kết hợp để xây dựng các cấu trúc phức tạp hơn. Tính chất mô-đun này cho phép các nhà phát triển xây dựng các ứng dụng tài chính mới bằng cách sử dụng các thành phần hiện có, thúc đẩy sự đổi mới và sáng tạo nhanh chóng trong không gian DeFi (Chohan, 2017). Từ quan điểm này, DeFi có thể được xem như một “nền tảng mở, có thể lập trình và có thể kết hợp cho các ứng dụng tài chính” (Lipton & Treleaven, 2016). Tính composability không chỉ tăng tốc độ phát triển ứng dụng mà còn cho phép tạo ra các sản phẩm và dịch vụ tài chính phức tạp và tinh vi hơn so với những gì có thể có trong hệ thống tài chính truyền thống. Khám phá thêm về cách xây dựng thương hiệu [https://luanvanaz.com/khai-niem-chung-ve-thuong-hieu.html] trong lĩnh vực tài chính.
Định nghĩa về DeFi (Tài chính phi tập trung)
Ngoài các đặc điểm kỹ thuật và chức năng, định nghĩa về DeFi cũng nên xem xét các mục tiêu và tầm nhìn kinh tế xã hội đằng sau sự phát triển của nó. Nhiều người ủng hộ DeFi tin rằng nó có tiềm năng dân chủ hóa tài chính, cung cấp khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính cho những người bị loại trừ khỏi hệ thống tài chính truyền thống, giảm chi phí giao dịch, tăng cường minh bạch và giảm sự phụ thuộc vào các trung gian tập trung (Cong & Xiao, 2021). Từ góc độ này, DeFi có thể được định nghĩa là một phong trào nhằm xây dựng một hệ thống tài chính cởi mở, minh bạch và toàn diện hơn, có thể truy cập được cho bất kỳ ai trên thế giới, bất kể vị trí địa lý hoặc tình trạng kinh tế xã hội của họ (Haber & Stornetta, 1991). Định nghĩa này tập trung vào các khía cạnh mang tính chuyển đổi và tiềm năng xã hội của DeFi, nhấn mạnh mục tiêu tạo ra một hệ thống tài chính công bằng và hiệu quả hơn. Xem xét vai trò của ngân hàng thương mại [https://luanvanaz.com/vai-tro-cua-von-chu-so-huu-trong-hoat-dong-ngan-hang-thuong-mai.html] trong quá trình này.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là DeFi vẫn còn ở giai đoạn sơ khai và phải đối mặt với nhiều thách thức và rủi ro. Những rủi ro này bao gồm các lỗ hổng bảo mật hợp đồng thông minh, rủi ro hệ thống, rủi ro thanh khoản, rủi ro pháp lý và rủi ro hoạt động (CFA Institute, 2021). Ngoài ra, sự tập trung quyền lực trong một số giao thức DeFi nhất định, sự phức tạp của một số sản phẩm DeFi và nguy cơ rửa tiền và tài trợ khủng bố cũng là những mối quan tâm cần được giải quyết (FATF, 2015). Do đó, một định nghĩa đầy đủ về DeFi cũng nên thừa nhận những rủi ro và hạn chế này, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải có một cách tiếp cận thận trọng và cân bằng để phát triển và quy định DeFi.
Tóm lại, định nghĩa về DeFi là đa diện và đang phát triển, phản ánh bản chất phức tạp và năng động của lĩnh vực này. Dựa trên các phân tích trên, chúng ta có thể đưa ra một định nghĩa tổng hợp về DeFi như sau:
DeFi là một hệ sinh thái các ứng dụng tài chính được xây dựng trên cơ sở hạ tầng blockchain phi tập trung, chủ yếu dựa trên các hợp đồng thông minh, nhằm mục đích cung cấp các dịch vụ tài chính truyền thống và mới theo cách không cần cấp phép, minh bạch, có thể lập trình và có thể kết hợp được. DeFi hướng đến mục tiêu dân chủ hóa tài chính, tăng cường hiệu quả và khả năng tiếp cận, đồng thời giảm sự phụ thuộc vào các trung gian tập trung, nhưng cũng đi kèm với những rủi ro và thách thức đáng kể cần được quản lý một cách thận trọng.
Định nghĩa này cố gắng kết hợp các khía cạnh kỹ thuật, chức năng và kinh tế xã hội của DeFi, đồng thời thừa nhận cả tiềm năng và rủi ro của nó. Nó nhấn mạnh các đặc điểm cốt lõi của DeFi như phi tập trung, không cần cấp phép, minh bạch, khả năng lập trình và khả năng kết hợp, đồng thời đặt chúng trong bối cảnh mục tiêu rộng lớn hơn là dân chủ hóa tài chính và tạo ra một hệ thống tài chính hiệu quả và toàn diện hơn. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là DeFi vẫn đang phát triển và định nghĩa về nó có thể tiếp tục phát triển khi lĩnh vực này trưởng thành và phát triển. Nghiên cứu và thảo luận liên tục về định nghĩa và bản chất của DeFi là rất cần thiết để hiểu đầy đủ ý nghĩa của nó và định hình sự phát triển trong tương lai của nó.
Kết luận
Phần này đã đi sâu vào việc khám phá định nghĩa về Tài chính phi tập trung (DeFi), một lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng và mang tính chuyển đổi trong bối cảnh tài chính toàn cầu. Thông qua việc xem xét các định nghĩa khác nhau từ các nghiên cứu hiện tại, chúng tôi đã làm nổi bật các đặc điểm cốt lõi của DeFi, bao gồm tính phi tập trung, tính không cần cấp phép, tính minh bạch, khả năng lập trình và tính kết hợp. Chúng tôi đã lập luận rằng một định nghĩa toàn diện về DeFi phải vượt ra ngoài các khía cạnh kỹ thuật và chức năng để bao gồm các mục tiêu kinh tế xã hội và thừa nhận những rủi ro và thách thức liên quan. Định nghĩa tổng hợp mà chúng tôi đưa ra cố gắng nắm bắt được sự phức tạp này, cung cấp một khuôn khổ toàn diện để hiểu bản chất của DeFi. Khi DeFi tiếp tục phát triển và trưởng thành, việc làm rõ định nghĩa của nó vẫn là một nỗ lực liên tục, rất quan trọng để hướng dẫn nghiên cứu, hoạch định chính sách và phát triển có trách nhiệm của hệ sinh thái tài chính mới nổi này. Để hiểu rõ hơn về các yếu tố thúc đẩy động cơ tiêu dùng [https://luanvanaz.com/dong-co-thuc-day-tieu-dung.html] trong lĩnh vực này, cần có thêm các nghiên cứu và phân tích sâu rộng.
Tài liệu tham khảo
Beck, R., Czepliewicz, M., Fidrmuc, J., & Teichert, T. (2020). DeFi – Decentralized Finance and its Regulation. European Journal of Risk Regulation, 11(4), 1-12.
Buterin, V. (2013). Ethereum: A next-generation smart contract and decentralized application platform. Ethereum Whitepaper.
CFA Institute. (2021). Decentralized Finance (DeFi): An Introduction. CFA Institute Research Foundation.
Chohan, U. W. (2017). Cryptocurrencies and decentralized autonomous organizations. Available at SSRN 3082833.
Cong, L. W., & Xiao, Y. (2021). Decentralized finance. Yale Journal on Regulation, 38(1), 1-45.
Etherscan. (2024). Money Legos. https://etherscan.io/moneylegos Accessed on May 15, 2024.
FATF. (2015). Guidance for a risk-based approach to virtual currencies. Financial Action Task Force.
Haber, S., & Stornetta, W. S. (1991). How to time-stamp a digital document. Journal of Cryptology, 3(2), 99-111.
Lipton, A., & Treleaven, P. (2016). Fintech disruption: Revolution or evolution?. The Computer Journal, 59(1), 3-23.
Schär, F. (2021). Decentralized finance (DeFi): On blockchain-and smart contract-based financial markets. Review of Financial Studies, 34(5), 2498-2533.
Szabo, N. (1997). Formalizing and securing relationships on public networks. First Monday, 2(12).
Werner, S., Perez, D., Gudgeon, L., Klages-Mundt, A., Harz, D., & Mardziel, P. (2021). DeFi: Demystifying decentralized finance. INET Oxford Working Paper No. 2021-01.
Zetzsche, D. A., Buckley, R. P., Arner, D. W., & Föhr, L. P. (2020). The case for regulatory adaptations for decentralized finance. University of Pennsylvania Journal of Business Law, 23(3), 599-651.
Báo giá dịch vụ viết thuê luận văn
Luận Văn A-Z nhận làm trọn gói dịch vụ viết thuê luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ. Liên hệ ngay dịch vụ viết thuê luận văn của chúng tôi!
UY TÍN - CHUYÊN NGHIỆP - BẢO MẬT
