Chỉ tiêu đánh giá trình độ nghiên cứu phát triển trong doanh nghiệp

Việc đánh giá hiệu quả hoạt động của chương trình nghiên cứu phát triển được thực hiện theo trình tự sau: Thứ nhất, xác định mục tiêu đánh giá; Thứ hai, xác định các chỉ tiêu đánh giá; Thứ ba, xác định những nguồn lực hiện có, yêu cầu về thời gian; Thứ tư, lựa chọn các phương pháp đánh giá; Thứ năm, thiết kế phương pháp thu thập thông tin; Thứ sáu, thực hiện đánh giá; Thứ bảy, phân tích, tổng hợp các kết quả theo phương pháp và các tiêu chí đánh giá.

Về phương pháp đánh giá: Đánh giá hoạt động nghiên cứu phát triển có nhiều phương pháp; trong đó một số phương pháp cơ bản có thể sử dụng trong đánh giá hoạt động nghiên cứu phát triển: Phương pháp điều tra; phương pháp lượng hóa và phương pháp chuyên gia. Mỗi phương pháp đều có ưu, nhược điểm riêng và phù hợp với từng chương trình, mục tiêu và yêu cầu đặt ra của các tổ chức và cá nhân cần quan tâm đến các giai đoạn, nội dung, mục tiêu, ý nghĩa hay hiệu quả mang lại của chương trình để lựa chọn phương pháp đánh giá khác nhau.

Mục tiêu của việc đánh giá và những yêu cẩu đạt được trong đánh giá sẽ là điều kiện tiên quyết giúp nhà quản lý lựa chọn phương pháp đánh giá cho phù hợp. Xác định mục tiêu đánh giá, là nhằm phục vụ nội bộ Ban chủ nhiệm chương trình và các cấp quản lý; trả lời những câu hỏi của các tổ chức liên quan; xác định mức độ đáp ứng các chỉ tiêu chính; hiểu rõ hơn về một số vấn đề cụ thể; thúc đẩy sự quan tâm và hỗ trợ cho chương trình; tìm cơ hội và xác định các giải pháp cải tiến, nâng cao hiệu quả.

Từ nghiên cứu những ưu, nhược điểm của các phương pháp đánh giá, có thể xây dựng một phương pháp đánh giá trên cơ sở tích hợp các phương pháp nhằm phục vụ cho việc đánh giá hiệu quả hoạt động R&D. Mô hình lôgic sẽ làm co sở cho việc thực hiện các phương pháp đánh giá một cách hiệu quả; Mô hình lôgic là một phương pháp hiển thị có hệ thông thể hiện và chia sẻ hiểu biết về các mổỉ quan hệ giữa các nguồn lực được vận hành

Đánh giá kết quả hoạt động R&D dựa vào nhóm các chỉ tiêu cơ bản: chỉ tiêu đánh giá các đầu ra; chỉ tiêu đánh giá các kết quả cụ thể; chỉ tiêu đánh giá các tác động của chương trình R&D.

Thứ nhất đánh giá các đầu ra bao gồm các chỉ tiêu sau đây: Khả năng thương mại hóa, áp dụng rộng rãi sản phẩm từ đề tài R&D; Cải thiện năng suất; Cải thiện châ’t lượng sản phẩm; Cải tiến sản phẩm; Giảm chi phí sản xuất; Công trình khoa học được công bố; Giải pháp hữu ích và sáng chế (patent); Đào tạo đại học và sau đại học; Mức độ hài lòng về cơ chế phương thức, qui trình, thủ tục quản lý hoạt động R&D.

Thứ hai, đánh giá các kết quả cụ thể bao gồm các chỉ tiêu sau đây: Phát triển xuất khẩu; Tạo thêm việc làm; Làm tăng doanh thu hoặc lợi nhuận về hiệu quả hợp tác giữa các tổ chức trường, viện, cơ quan Nhà nưóc, doanh nghiệp trong các hoạt động R&D, thúc đẩy đổi mới và chuyển giao công nghệ trong chương trình; Hiệu quả hợp tác sử dụng nhân lực. Hiệu quả hợp tác triển khai ứng dụng kết quả R&D vào các mục tiêu phát triển của các tổ chức tham gia vào chương trình; Hiệu quả liên kết, hợp tác với nước ngoài; Đóng góp của các hoạt động R&D trong việc đổi mới và nâng cao trình độ công nghệ trong chiến lược phát triển các tổ chức kinh tế, xã hội, ngành, lĩnh vực khoa học& công nghệ; Mức độ hợp lý về phân bổ ngân sách, đầu tư tài chính cho chiến lược phát triển ngành v.v…

Thứ ba, đánh giá các tác động của chương trình, bao gồm các chỉ tiêu sau đây: Tạo môi trường đổi mói và sáng tạo trong doanh nghiệp; Cải thiện thông tin về kỹ thuật, công nghệ; Cải thiện dịch vụ tư vấn kỹ thuật, công nghệ; Phát triển thị trường nội địa, giảm nhập khẩu; Tăng hàm lượng công nghệ trong sản phẩm; Nâng cao năng lực cạnh tranh; Cải thiện tốc độ tăng trưởng ngành, doanh nghiệp; Vai trò của tri thức trong phát triển công nghệ; Thị trường công nghệ và năng lực cạnh tranh của quốc gia và doanh nghiệp; Hiệu quả kinh tế- xã hội.

[message type=”e.g. information, success”]Xem thêm: Tiến trình quản lý nghiên cứu phát triển[/message]

– Trình độ nghiên cứu phát triển trong doanh nghiệp hay ngành được thực hiện trên cơ sở mức đạt được của các tiêu chí thuộc bốn nhóm thành phần cơ bản

+ Nhóm thiết bị công nghệ thể hiện trong máy móc, công cụ, phương tiện

+ Nhóm nhân lực thể hiện trong năng lực tiếp thu kỹ thuật công nghệ sản xuất

+ Nhóm thông tin thể hiện trong các tài liệu, dữ liệu thông tin

+ Nhóm tổ chức, quản lý thể hiện trong công tác tổ chức, quản lý

1. Nhóm tiêu chí về thiết bị công nghệ

– Tiêu chí 1 – Mức độ hao mòn thiết bị;

– Tiêu chí 2 – Cường độ vốn TBCN;

– Tiêu chí 3 – Mức độ đổi mới thiết bị, công nghệ;

– Tiêu chí 4 – Xuất xứ thiết bị, công nghệ;

– Tiêu chí 5 – Mức độ tự động hóa;

– Tiêu chí 6 – Mức độ đồng bộ của TBCN;

– Tiêu chí 7 – Tỷ lệ chi phí năng lượng sản xuất;

– Tiêu chí 8 – Tỷ lệ chi phí nguyên vật liệu sản xuất;

– Tiêu chí 9 – Sản phẩm của dây chuyền sản xuất;

– Tiêu chí 10 – Chuyển giao, ứng dụng công nghệ và sở hữu trí tuệ;

2. Nhóm tiêu chí về nhân lực

– Tiêu chí 11 – Tỷ lệ lao động có trình độ đại học, cao đẳng trở lên;

– Tiêu chí 12 – Tỷ lệ thợ bậc cao;

– Tiêu chí 13 – Tỷ lệ cán bộ quản lý;

– Tiêu chí 14 – Tỷ lệ công nhân đã qua huấn luyện, đào tạo;

– Tiêu chí 15 – Tỷ lệ chi phí cho đào tạo và nghiên cứu phát triển;

– Tiêu chí 16 – Năng suất lao động;

3. Nhóm tiêu chí về thông tin

– Tiêu chí 17 – Thông tin phục vụ sản xuất;

– Tiêu chí 18 – Thông tin phục vụ quản lý;

– Tiêu chí 19 – Phương tiện, kỹ thuật thông tin;

– Tiêu chí 20 – Chi phí mua bán, trao đổi cập nhật thông tin;

4. Nhóm tiêu chí về tổ chức, quản lý

– Tiêu chí 21 – Hiệu quả quản lý hiệu suất thiết bị;

– Tiêu chí 22 – Phát triển đổi mới sản phẩm;

– Tiêu chí 23 – Chiến lược phát triển;

– Tiêu chí 24 – Hệ thống quản lý sản xuất;

– Tiêu chí 25 – Bảo vệ môi trường.

Chỉ tiêu đánh giá trình độ nghiên cứu phát triển trong doanh nghiệp