Sự cần thiết của thanh toán không dùng tiền mặt

Thanh toán vừa là khâu mở đầu vừa là khâu kết thúc của quá trình sản xuất và lưu thông hàng hóa [Wikipede, truy cập : 15/3/2011]. Chính vì vậy để hoà chung với nhịp độ tăng trưởng không ngừng của sản xuất và lưu thông hàng hóa thì các phương tiện thanh toán cũng phải không ngừng được đổi mới và hiện đại.

Nền kinh tế phát triển, có nhiều thành phần kinh tế tham gia thanh toán bằng tiền mặt, không đảm bảo tính an toàn cho người trả tiền và người nhận tiền, tiếp đó là chi phí in ấn, vận chuyển rất lớn. Vấn đề quan trọng nữa là khoảng cách giữa người bán và người mua nhiều khi rất xa nhau. Do đó thanh toán bằng tiền mặt đã không thể đáp ứng được yêu cầu. Từ thực tế khách quan đó, phương thức thanh toán không dùng tiền mặt được hình thành, nó khắc phục những hạn chế của thanh toán bằng tiền mặt đồng thời có vai trò quan trọng thúc đẩy sự phát triển sản xuất và lưu thông hàng hóa của nền kinh tế.

Thanh toán bằng tiền mặt tạo khẽ hở cho các đơn vị bán không chấp hành chế độ hóa đơn chứng từ, dễ trốn thuế, làm giảm thu NSNN. Khó kiểm soát về mục đích, đối tượng các khoản chi. Thanh toán không dùng tiền mặt là thanh toán trực tiếp đến đối tượng cung cấp hàng hóa, dịch vụ, chi theo tiến độ thực hiện công việc của đơn vị. Tồn quỹ của ngân sách các cấp không bị phân tán vào tồn quỹ của đơn vị, tồn ngân Kho bạc Ưuốc gia giảm hợp lý luôn đảm bảo khả năng thanh toán chi trả.

Thanh toán bằng tiền mặt có tốc độ không cao vì thanh toán không dùng tiền mặt luôn có sự xuất hiện của tiền mặt nên thanh toán giữa bên mua và bên bán phải có sự vận chuyển, kiểm đếm, bảo quản tiền mặt… do đó dễ dẫn đến mất mát và nhầm lẫn. Hơn nữa, TTBTM làm cho vốn bị ứ đọng và chi phí lưu thông tiền tệ tăng.

Do tính chất của công việc trao đổi, thanh toán bằng tiền mặt có nhiều nhược điểm nên thanh toán không dùng tiền mặt ra đời, một mặt khắc phục được những nhược điểm trên, mặt khác thúc đẩy lưu thông, trao đổi hàng hóa phát triển. Do tính ưu việt như vậy nên hình thức thanh toán không dùng tiền mặt không ngừng hoàn thiện và ngày càng phát triển, không thể thiếu được trong nền kinh tế thị trường. Thanh toán không dùng tiền mặt ra đời là một tất yếu khách quan.