Các doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam sẽ ra sao vào năm 2015?

Mặc dù hiện nay các nhà bán lẻ hàng đầu thế giới đã có mặt tại Việt Nam nhưng theo lộ trình đến năm 2015, thị trường bán lẻ Việt Nam sẽ mở cửa hoàn toàn. Khi đó, các nhà bán lẻ Việt Nam sẽ “đứng đâu” trong sân chơi rộng lớn này?

Thị trường Việt Nam vẫn hấp dẫn

Tuy bị rớt khỏi top 30 nước kinh doanh về bán lẻ nhưng thị trường Việt Nam vẫn đầy sức hút nhờ quy mô và sức mua của người tiêu dùng. Đến thời điểm hiện nay, con số tăng trưởng của hệ thống Co.opmart đã tăng hơn 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Mục tiêu hướng tới là con số 100 siêu thị, cửa hàng tiện lợi vào năm 2015 và dự kiến, đến năm 2020 sẽ có khoảng 20 đại siêu thị phục vụ nhu cầu mua sắm của người dân.

Đại diện đơn vị này cho rằng những khó khăn hiện tại như sức mua thấp, hàng tồn kho cao,… chỉ mang tính tạm thời. Ngành hàng bán lẻ vẫn đang có nhiều cơ hội phát triển, nhất là khi người tiêu dùng đang có khuynh hướng chuyển sang đi chợ, mua sắm tại các siêu thị lớn và cửa hàng tiện lợi.

Theo con số từ Cục Thống kê vào năm 2012, tổng mức hàng hóa bán lẻ và doanh thu dịch vụ đạt xấp xỉ 100 tỷ USD, đóng góp khoảng 16% GDP của cả nước. Dự báo, từ nay đến năm 2014, doanh số bán lẻ tại Việt Nam có thể tăng 23%/năm.

Hiệp hội bán lẻ châu Á – Thái Bình Dương nhận định, thị trường bán lẻ Việt Nam vẫn là miếng đất màu mỡ để các nhà đầu tư nước ngoài quan tâm. Hiện mô hình bán lẻ hiện đại ở Việt Nam mới chỉ chiếm hơn 20%.

Ông Steven Goh, Chủ tịch Hiệp hội bán lẻ châu Á – Thái Bình Dương cho biết: “Tỷ lệ mô hình bán lẻ ở những nước khác trong khu vực khá cao như: Indonesia 43%, Thái Lan 46%. Trong thời gian qua do Việt Nam phát triển quá nhanh nên có lúc bị phanh hãm về tăng trưởng cũng là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, tôi cho rằng bắt đầu từ 2014 trở đi ngành bán lẻ ở Việt Nam sẽ trở lại một cách mạnh mẽ nhất và các nhà đầu tư nước ngoài sẽ không bỏ lỡ cơ hội này”.

Bà Đinh Thị Mỹ Loan, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam cho rằng: “Hơn 1.000 địa điểm bán lẻ hiện đại trong cả nước là con số còn khiêm tốn và chưa đáp ứng đủ nhu cầu của 90 triệu dân. Điểm bất cập, hạn chế dễ thấy là hệ thống chuỗi siêu thị, cửa hàng bán lẻ tư nhân là tính chuyên nghiệp chưa cao, giá cả thiếu cạnh tranh, nguồn hàng chưa phong phú, đa dạng, mức độ kiểm soát chất lượng hàng hóa chưa đáp ứng yêu cầu, hệ thống kênh phân phối chưa tương xứng với nhu cầu khách hàng vùng nông thôn”.

Các nhà bán lẻ Việt Nam đã đến lúc hành động

Dù chưa có những cái tên lớn như Wall Mart, nhưng thị trường bán lẻ Việt Nam đã chứng kiến sự vào cuộc của nhiều nhà đầu tư nước ngoài như: Casino (Pháp), Metro Cash & Cary (Đức), Lotte của Hàn Quốc, Aeon của Nhật Bản…

Theo chị Nga, một người tiêu dùng tại TP.HCM chia sẻ: “Hai năm nay, tôi thường đi một số siêu thị nước ngoài để mua hàng vào cuối tuần. Cơ sở hạ tầng của họ rất tốt, rộng rãi, hiện đại, hàng hóa phong phú, giá cả hợp lý, thái độ phục vụ nhiệt tình, văn minh… phải nói là vào đó tham quan, mua hàng hóa cảm thấy thoải mái. Trong khi chỉ số ít siêu thị của Việt Nam làm được như vậy”.

Ông Trần Nguyên Năm – Phó Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước cho biết: “Từ năm 2007 khi bắt đầu hội nhập đến nay, các tập đoàn phân phối bán lẻ trong nước học tập rất nhiều kinh nghiệm của tập đoàn, phân phối nước ngoài. Tuy nhiên, các tập đoàn nước ngoài có tiềm năng, tiềm lực, văn hóa kinh doanh nhiều năm. Tôi hy vọng các doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực phân phối bán lẻ tích cực học tập hơn nữa đặc biệt là vấn đề nguồn nhân lực. Thành công hay không vẫn là nguồn nhân lực. Trong thời gian tới, các tập đoàn bán lẻ Việt Nam sẽ tích cực đầu tư hơn cho lĩnh vực này”.

Bên cạnh đó, một trong những nguyên nhân gây sự tụt hạng thị trường bán lẻ Việt Nam chính là mặt bằng kinh doanh. Bà Đinh Thị Mỹ Loan – Chủ tịch hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam cho biết: “Một trong những điểm nâng cao cạnh tranh cho doanh nghiệp bán lẻ nội chính là phải giải quyết được mặt bằng bán lẻ. Đây là vấn đề cực kỳ khó khăn nếu không có sự hỗ trợ thích đáng cho các doanh nghiệp Việt Nam. Thực tế, để thuê được một điểm kinh doanh rất khó, nhiều doanh nghiệp còn bị “ép” mua mặt bằng”.

Song, phải nhìn nhận rằng việc xây dựng hệ thống bán lẻ đủ sức cạnh tranh là điều kiện cần thiết nhưng việc kêu gọi “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” cũng cần phải được triển khai liên tục và đẩy mạnh tới các vùng nông thôn. Năm 2015, dự kiến sẽ xây dựng thí điểm 63 điểm bán hàng mang thương hiệu Việt, ưu tiên hàng bán trong chợ truyền thống để nâng cao vai trò hàng Việt trong thời gian tới. Và trong giai đoạn 2016- 2020, tiếp tục xây dựng thí điểm 100 cửa hàng nữa mang thương hiệu hàng Việt.

Các doanh nghiệp bán lẻ Việt Nam sẽ ra sao vào năm 2015?